- همه نشریات
- ادبیات فارسی و زبانهای خارجی
- اقتصاد (دانشکده و پژوهشکده))
- الهیات و معارف اسلامی
- پژوهش و نقد (معاونت پژوهشی دانشگاه)
- تربیت بدنی و علوم ورزشی (دانشکده و پژوهشکده)
- حقوق و علوم سیاسی
- روانشناسی، علوم تربیتی و اطلاع رسانی
- علوم اجتماعی
- علوم ارتباطات
- علوم ریاضی و رایانه
- مدیریت و حسابداری
- موسسه آموزش عالی بیمه اکو
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 57 |
| تعداد شماره‌ها | 1,931 |
| تعداد مقالات | 15,374 |
| تعداد مشاهده مقاله | 36,304,797 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 21,867,723 |
چالش‌های نظام آموزش در اقتصادهای متکی‌به نفت: مطالعه موردی ایران | ||
| پژوهش‌های اقتصادی ایران | ||
| مقاله 4، دوره 22، شماره 73، بهمن 1396، صفحه 107-130 اصل مقاله (2.47 M) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ijer.2018.8300 | ||
| نویسندگان | ||
| جواد طاهرپور* 1؛ فرزانه صمدیان2 | ||
| 1استادیار اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| 2کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| چکیده | ||
| تزریق درآمدهای نفتی به‌منظور دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی در اقتصادهای رانتی، در بلندمدت آثار مخربی بر حوزه علم و دانش داشته است و خواهد داشت. در پیش گرفتن الگوی «تزریق درآمدهای نفتی» در نهایت، پیام‌هایی به بازیگران عرصه علم و دانش مخابره می‌کند که آنها را به سمت انتخاب مسیر «گسترش بی‌‌کیفیت آموزش» سوق می‌دهد. براساس چهارچوب تحلیلی ارایه شده در مطالعه حاضر، تسلط فضای رانتی حاکم، به ایجاد ساختار انگیزشی متکی‌به رانت‌جویی منجر می‌شود. در این شرایط، از یک سو، اولویت بخش تولیدی تغییر می‌یابد و دستیابی به کیک نفتی مبنای حداکثرسازی سود بنگاه‌ها قرار می‌گیرد و بنگاه‌ها را از علم و دانش و ارتباط با صنعت بی‌نیاز می‌کند. از سوی دیگر، دولت به پشتوانه درآمدهای نفتی برای ارتقای توان مالی و مدیریتی خویش، خود را از علم و دانش بی‌نیاز می‌یابد. در کنار اینها، دولت در تلاش برای دستیابی به توسعه علمی، الگوی تزریق درآمدهای نفتی را در پیش می‌گیرد که کاربست چنین الگویی نظام آموزشی را بی‌نیاز از ارتباط با سایر حوزه‌ها برای تأمین مالی می‌کند. مجموعه این پیام‌ها در نهایت، نظام‌آموزشی را به سمتی سوق می‌دهد که در آن، کمیت در اولویت بوده و کیفیت فاقد اولویت است. داده‌های موجود در خصوص کمیت و کیفیت نظام آموزشی، ثبت اختراع، تعداد مقالات و منابع تأمین مالی نظام آموزشی به‌خوبی الگوی نظری ارایه شده در مطالعه حاضر را تأیید می‌کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| درآمدهای نفتی؛ نفرین منابع؛ اقتصاد رانتی؛ توسعه اقتصادی؛ نظام آموزشی | ||
| مراجع | ||
|
استیونز، پل (1387)، «منابع طبیعی: نفرین یا موهبت؟ (مروری بر ادبیات موضوع)»، ترجمة محمدامین نادریان، فصلنامه چشم‌اندازهای دانش اقتصاد، شماره 4 و 5. اله قلی، محیا (1390)، «اثر نهادها در تبدیل منابع به موهبت، آثار بودجه‌ای رونق نفتی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده اقتصاد. باصری، بیژن، ندا اصغری و محمد کیا (1390)، «تحلیل تطبیقی نقش مؤلفه‌های اقتصاد دانش‌محور بر رشد اقتصادی»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال شانزدهم، شماره 47، صص 29-1. بهبودی، داوود، حسین اصغرپور و سیاب ممی‌پور (1388)، «فراوانی منابع طبیعی، سرمایه انسانی و رشد اقتصادی در کشورهای صادرکننده نفت»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال سیزدهم، شماره 40، صص 147-125. خیرخواهان، جعفر (1382) ، «رونق نفتی ، افزونه‌جویی و نقش نهادها (بررسی موردی ایران و نروژ)» ، پایان‌نامه دکترا، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده اقتصاد. زمان‌زاده، حمید (1388)، «نفت؛ (نفرین یا موهبت)»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده اقتصاد. سرکار آرانی، محمدرضا (1382)، مدرن‌سازی و اصلاحات آموزشی، تهران، انتشارات روزگار. طاهرپور، جواد (1392)، «بررسی رخداد بیماری هلندی در اقتصاد ایران و اثر آن بر رشد اقتصادی»، پایان‌نامه دکترا، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده اقتصاد. عمادزاده، مصطفی (1374)، مباحثی از اقتصاد آموزش و پرورش، اصفهان، جهاد دانشگاهی دانشگاه اصفهان. کارل، تری لین (1388)، معمای فراوانی؛ رونق‌های نفتی و دولت‌های نفتی، ترجمة جعفر خیرخواهان، تهران، نشر نی. معاونت پژوهشی و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (1394)، «گزارشی از وضعیت علم، پژوهش و فناوری در کشور»، ارایه شده در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی. مؤمنی، فرشاد (1385)، «اقتصاد سیاسی نگرش مالی به ارز نفت در توسعه»، فصلنامه فرهنگ اندیشه اقتصادی، شماره 50. مؤمنی، فرشاد (1387)، «نحوه مواجهه با مازاد درآمدهای نفتی در سه تجربه جهش قیمت نفت»، فصلنامه اقتصاد و جامعه، سال پنجم، شماره 17 و 18. مؤمنی، فرشاد و فرزانه صمدیان (1392)، «تأثیر کیفیت نهادی بر سازوکارهای موهبت به نفرین منابع نفتی»، پژوهشنامه اقتصادی، سال سیزدهم، شماره 50. مهرآرا، محسن ، حمید ابریشمی و حمید زمان‌زاده نظرآبادی (1389)، «مصیبت منابع یا نهادها؟: مطالعه موردی کشورهای صادرکننده نفت»، پژوهشنامه اقتصادی، سال دهم ، شماره 3. همتی، بابک (1391)، «اقتصاد سیاسی نفت: بازارهای اقتصاد و سیاست در ایران»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده اقتصاد. یاوری، کاظم و بهزاد سلمانی (1384)، «رشد اقتصادی در کشورهای دارای منابع طبیعی: مورد کشورهای صادرکننده نفت»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شمار 37. Auty, R (1993), Sustaining Development in Mineral Economies: The Resource Curse Thesis, London. Routledge.
Denison, E (1967), Why Growth rates Differ. Post War Experiences Western Countries, Washington D.c, Brooking.
INSEAD and WIPO (2011-2015), "The Global Innovation Index", 2011-2015.
Mankiw, N., D. Romer and D. Weil (1992), "A Contribution to the Empirics of Economic Growth", Quarterly Journal of Economic Review, Vol. 107, NO. 2, pp. 407-437.
Mehlum, H., k. Moene and R. Torvik. (2006), "Institutions and the Resource Curse", The Economic Journal, Vol. 116, NO. 508, pp. 1-20.
Ross, Michael (1999), "The Political Economy of The Resource Curse", Word politics, Vol. 5, NO. 2, pp. 297-322.
Sachs, J. and A.Warner (1995), "Natural Resource Abundance and Economic Growth", NBER Working Papers 5398.
World Economic Forum: The Global Competitiveness Report, 2010-2016. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 751 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 799 |
||
Scholarly Journals Management System © 1991.05.01 by Allameh Tabatabaei University is
licensed under Attribution-NonCommercial 4.0 International.
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب