| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,223 |
| تعداد مقالات | 18,080 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,803,236 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,994,548 |
آزادی اطلاعات و سناریوهای آینده | ||
| فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی | ||
| مقاله 6، دوره 4، شماره 12، آبان 1396، صفحه 131-157 اصل مقاله (546.88 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jks.2017.21620.1131 | ||
| نویسنده | ||
| تکتم عین الهی* | ||
| کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی | ||
| چکیده | ||
در دنیای معاصر، آزادی اطلاعات به عنوان لازمه دموکراسی شناخته شده و اکسیژن مردم سالاری لقب گرفته است. تجربه نشان داده است که حق دسترسی افراد به اطلاعات، به تنوع بیان های رسانه ای منجر شده، امکان بررسی صحت اخبار و اطلاعاتی را که به مردم ارائه می شوند افزایش می دهد.بنابراین، آشنایی اصحاب رسانه با محتوا و ساز و کارهای اعمال حق دسترسی به اطلاعات امری ضروری است.از این رو، آینده پژوهی به عنوان دانشی نوظهور خواهد توانست متخصصان حوزه رسانه و نویسندگان مطبوعات را یاری نمایدتا ضمن مشخص نمودن موانع اصلی آزادی اطلاعات، سازوکارهای عملی بسط و گسترش آن را ترسیم نمایند. در این مقاله، با توجه به روندهای آزادی اطلاعات در کشور، با رویکرد آینده پژوهانه و به روش سناریو نویسی، آینده های مواجهه آزادی اطلاعات در مطبوعات ایران مورد تحلیل قرار می گیرند.سئوال اصلی این پژوهش، بررسی آینده های متصور برای آزادی اطلاعات در مطبوعات است.تحقیق مورد نظر،ترکیبی- اکتشافی است و داده های این مطالعه به روش تحلیل محتوا و پیمایش جمع آوری و تحلیل شده اند.جامعه آماری پژوهش، شامل فعالان در حوزه آزادی اطلاعات و رسانه است. حجم نمونه آماری تحقیق مورد نظر 65 نفراست که به روش گلوله برفی انتخاب شده اند. در این تحقیق به تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، سیاسی و فناوری بر روند آزادی اطلاعات پرداخته شده است.با توجه به این عوامل و بررسی شاخص های مربوط به هریک، چهار سناریو برای آزادی اطلاعات در مطبوعات ایران طراحی شده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| آزادی اطلاعات و حق دسترسی؛ اطلاعات؛ آیندهپژوهی؛ سناریوسازی؛ مطبوعات | ||
| مراجع | ||
|
استراوس، انسلم و کربین، جولیت. (1390). مبانی پژوهش کیفی؛ فنون و مراحل تولید نظریه زمینهای، ترجمه ابراهیم افشار، تهران: نشر نی. اسلامی، محمدتقی و دبیری، احمد و علیزاده، مهدی. (1390). اخلاق کاربردی: چالشها و کاوشهای نوین در اخلاق عملی، قم: پژوهشگاه علم و فرهنگ اسلامی. انصاری، باقر. (1387). آزادی اطلاعات، تهران: نشر دادگستر. انصاری، باقر. (1391). حقوق رسانه، تهران: انتشارات سمت. انصاری، باقر. (1392). ایران در آغاز راه آزادی اطلاعات است، برگرفتهشده از تارنمای مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، http://www.sdil.ac.ir الوانی، مهدی؛ آذر، عادل؛ داناییفرد، حسن. (1383). روششناسی پژوهش کیفی در مدیریت. تهران: اشراقی، صفار. آذر، عادل؛ مؤمنی، منصور. (1385). آمار و کاربرد آن در مدیریت (تحلیل آماری). تهران: انتشارات سمت، جلد دوم. آقایی، علیاکبر. مطبوعات و امنیت ملی، مجموعه مقالات همایش رسانهها و ثبات سیاسی-اجتماعی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی. خاکی، غلامرضا. (1386). روش تحقیق در مدیریت، تهران: مرکز انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی. خانلو، نگین. (1390). آیندهپژوهی پاسخگویی سازمانهای غیردولتی: ثمنهای حوزه سلامت و بهداشت، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده حسابداری و مدیریت. دلاور، علی. (1383). روشهای تحقیق پیشرفته، تهران: واحد علوم تحقیقات. کاویانی، حامد. (1/9/91). حق دسترسی آزاد به اطلاعات، روزنامه اعتماد، شماره 2550، صفحه 9. کلانتری، خلیل. (1388). مدلسازی معادلات ساختاری در تحقیقات اجتماعی – اقتصادی (با برنامه LISREL – SIMPLIS)، تهران: فرهنگ صفا. کیا، علیاصغر، موذن زادگان، حسنعلی. (1390). بررسی تطبیقی اخبار جنایی صفحه حوادث روزنامههای کشور، پژوهش حقوق عمومی، 13(35)، 45-78. کلاین، پاول. (1381). راهنمای آسان تحلیل عاملی، ترجمه محمدولی علیئی و سید محمد میر سندسی، تهران: دانشگاه امام حسین. گزارشگران بدون مرز، قابلدسترسی در تارنما http:/www.en.rsf.org. لیندگرن، ماتس؛ باند هولد، هانس. (1390). طراحی سناریو؛ پیوند بین آینده و راهبرد، تهران: مرکز آیندهپژوهی علوم و فناوری دفاعی. معتمد نژاد، دکتر کاظم. (1388). ارتباطات در جهان معاصر؛ تحول اندیشهها، نهادها و عملکردهای ارتباطی، تهران: نشر شهر تهران. معتمد نژاد، کاظم. (1384). جامعه اطلاعاتی: اندیشههای بنیادی، دیدگاههای انتقادی و چشماندازهای جهانی، تهران: مرکز پژوهشهای ارتباطات. معتمد نژاد، کاظم. (1390). وسایل ارتباطجمعی، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ هشتم. معتمد نژاد، کاظم؛ معتمدنژاد، رؤیا. (1388). حقوق ارتباطات، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه، چاپ دوم. مک ناب، دیوید ای. (1390). روشهای تحقیق کمی و کیفی (مدیریت دولتی و سازمانهای غیرانتفاعی)، ترجمه واعظی و آزمندیان، تهران: انتشارات صفار. مهدی زاده، سید محمد. (1389). نظریههای رسانه: اندیشههای رایج و دیدگاههای انتقادی، تهران: انتشارات همشهری، صفحات 12-44-51-65. مؤمنی، منصور. (1389). تحلیلهای آماری با استفاده از SPSS، تهران: کتاب نو. نپوری زاده، بهنام. (1388). آیندهپژوهی؛ مفاهیم، روشها. مجموعه مقالات. تهران: مرکز آیندهپژوهی علوم و فناوری دفاعی. نمک دوست تهرانی، حسن. (1383). مطالعه حق دسترسی آزادانه به اطلاعات و نقش آن در پیشبرد دموکراسی، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم اجتماعی، قابلدسترسی در http:/www.mfoi.net وان لون، منو. (1389). دور نمای جهانی رسانهها:4 سناریو در افق 2015، تهران: انتشارات هنر رسانه اردیبهشت. ویژه، محمدرضا و طاهری، آزاده سادات. (1390). تحلیلی بر قانون «انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات»، در پرتو اصول کلی حاکم بر دسترسی به اطلاعات، فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهش حقوق عمومی، 13(35)، 237-268. Kelly, R., Sirr, L., & Ratcliffe, J. (2004). Futures thinking to achieve sustainable development at local level in Ireland. Foresight, 6(2), 80-90. Mendel, T. (2003). Freedom of information as an internationally protected human right. Comparative Media Law Journal, 1(1), 39-70. Ringland, G., & Schwartz, P. P. (1998). Scenario planning: managing for the future. John Wiley & Sons. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,166 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 724 |
||