| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,224 |
| تعداد مقالات | 18,166 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,938,142 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,010,785 |
تحولات نظری در سنخشناسی سازمانهای دینی | ||
| فصلنامه علوم اجتماعی | ||
| مقاله 1، دوره 25، شماره 82، آذر 1397، صفحه 1-29 اصل مقاله (483.5 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjss.2018.26714.1670 | ||
| نویسندگان | ||
| حسن سرایی1؛ مرتضی خوش آمدی* 2 | ||
| 1استاد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| 2دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| چکیده | ||
| تمام اشکال دینداری در بطن «جماعت دینی» نشوونمو مییابند و «جماعت دینی» همواره برخوردار از سطحی از سازمانیافتگی است. در «جامعهشناسی دین» بررسی سازوکارهای اجتماعی مرتبط با جماعت دینی ذیل مفهوم «سازمان دینی» تعریف میشود. از دیرباز یکی از دغدغههای جامعهشناسی دین بررسی و شناخت اشکالِ متنوعِ شیوههای سازمانیافتگیِ جماعتهای دینی است. این مقاله میکوشد با بررسی تحلیلـتوصیفیِ رویکردهای مختلف و تحولات نظری در این حوزه، «معیارهای اصلی» سنخشناسیها را استخراج سازد. استخراج «معیارهای اصلی» ما را با منطق این سنخشناسیها آشنا میکند و در ارائه سنخشناسیهای بدیل و بومی و در چارچوب سنت اسلامی کمک میکند. ازاینرو روش این تحقیق اسنادی است و هدف اصلی پژوهش شناخت سازوکارهای بنیادی سنخشناسیهای سازمانهای صوفیانه در ادبیات نظری موجود است. برای این منظور ادبیات موجود را ذیل دو رویکرد کلی مورد بررسی قرار دادیم: الف) رویکرد صوری به سنخشناسی سازمانهای دینی؛ و ب) رویکرد کمّی به سنخشناسی سازمانهای دینی. رویکرد صوری عمدتاً متأثر از آرای وبر است، اما رویکرد کمّی در نقد رویکرد صوری طرح شدهاست. ضمن بررسی سنخشناسیهای گوناگون و مبانی نظری آنها در نهایت شاهد آن هستیم که دو معیار: الف) سطح سازمانیافتگی و ب) سطح تنش با فرهنگ میزبان، از اهمیت محوری در سنخشناسی سازمانهای دینی برخوردار است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| سازمان دینی؛ جماعت دینی؛ سنخشناسی؛ فرقه؛ انضباط دینی؛ مشروعیت | ||
| مراجع | ||
|
- اسپیلکا، برنارد و دیگران (1390). روانشناسی دین، براساس رویکرد تجربی، تهران: رشد. - جنکینز، ریچارد (1391). هویت اجتماعی، ترجمه: تورج یارمحمدی، تهران: پردیش دانش. - حاجیانی، ابراهیم (1383). «بررسی جامعهشناختی فرقهگرایی مذهبی و تأثیر آن بر نظم و ثبات سیاسی»، مطالعات راهبردی، تابستان 1383، ش. 24. - دورکیم، امیل (1393). صور بنیانی حیات دینی، ترجمه: باقر پرهام، تهران: مرکز. - ریتزر، جورج (1393). نظریه جامعهشناسی، ترجمه: هوشنگ نایبی، تهران: نی. - صبوری، منوچهر (1384). جامعهشناسی سازمانها، تهران: شب تاب. - طالبی دارابی، باقر (1390). «گونهشناسی سازمانهای دینی»، مطالعات معنوی، شماره 1. - کوزر، لیوئیس (1392). زندگی و اندیشۀ بزرگان جامعهشناسی، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی. - گیدنز، آنتونی و کارن بردسال (1386). جامعهشناسی، ترجمه: حسن چاوشیان، تهران: نشر نی. - گیدنز، آنتونی (1388). دورکیم، ترجمه: یوسف اباذری، تهران: خوارزمی. - وبر، ماکس (1374). اقتصاد و جامعه، ترجمه: عباس منوچهری، مهرداد ترابینژاد و مصطفی عالمزاده، تهران: مولی. - وبر، ماکس (1389). «قدرت و سلطه»، عقلانیت و آزادی؛ مقالاتی از ماکس وبر و دربارۀ ماکس وبر (مجموعه مقالات)، ترجمه: یدالله موقن و احمد تدین، تهران: هرمس. - وبر، ماکس (1392). دین، قدرت، جامعه، ترجمه: احمد تدین، تهران: هرمس. - ویرهوف، پ. ه. و دیگران (1389). مقدمهای بر پژوهش دین عامیانه، ترجمه: ابراهیم موسی پور، تهران: جوانه توس. - همیلتون، ملکم (1387). جامعهشناسی دین، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: نشر ثالث.
- Aldridge, Alan (2000). Religion in the Contemporary World; a Sociological Introduction, Oxford: Polity Press.
- Bainbridge, W.S and Rodney Stark (1980). “Client and Audience Cults in America”, Sociological Analysis, 41(3): 199- 214.
- Becker, Howard (1932). Systematic Sociology on the Basis of the Beziehungslehre and Gebildelehre of Leopold van Wiese, New York: Wiley.
- Daiber, Karl-Fritz (2002). Mysticism: Troeltsch’s Third Type of Religious Collectivities, Social Compass, No. 49 (3). P: 329-341.
- Finke, Roger & Rodney Stark (2001). “The New Holy Clubs: Testing Church-to-Sect Propositions”, Sociology of Religion, 62 (2): 175- 189.
- Furseth, Inger and Pal Repstad (2006). An Introduction to the Sociology of Religion; Classical and Contemporary Perspectives, Burlington: Ashgate Publishing Limited.
- Goldstein, Warren S. (2011). “The dialectics of religious conflict: Church-Sect, denomination and the culture wars”, Committee on the Study of Religion, Harvard University, Center for Critical Research on Religion, MA, USA, Published online: 31 Mar.
- Johnson, Benton (1957). “A Critical Appraisal of the church-sect Typology”, American Sociological Review, 22 (1): 88- 92.
- Johnson, Benton (1963). “On Church and Sect”, American Sociological Review, 28 (4): 539- 549.
- Johnson, Benton (1971). “Church and Sect Revisited”, Journal for Scientific Study of Religion, 10 (2): 124-137.
- Mandal, Bindeshwari Pd. (2012). Social Organization and Community, New Castle: NYX ACADEMICS LLC.
- Murphy-Geissa, Gail E. & Dana Rosenfeld & Lara Foleyc (2010). “Midwifery as established sect: an expanded applicationof the church-sect continuum”, Community, Work & Family, 13 (1): 101- 122.
- Niebuhr, H. Richard (1957). The social sources of denominationalism, New York: Henry Holt and Co.
- Ritzer, George (2008). Classical Sociological Theory, New York: Mc-Hill.
- Ritzer, George (2010). Sociological Theory, New York: Mc-Hill.
- Stark, Rodney & W.S. Bainbridge (1979). “Of Churches, Sects, and Cults: Preliminary Concepts for a Theory of Religious Movements”, Scientific Study of Religion, 18 (2): 117- 131.
- Stark, Rodney & W.S. Bainbridge & Daniel P. Doyle (1979). “Cults of America: A Reconnaissance in Space and Time”, Sociological Analysis, 40 (4): 347- 359.
- Stark, Rodney & Eva Hamberg & Alan S. Miller (2005). “Exploring Spirituality and Unchurched Religions in America, Sweden, and Japan”, Journal of Contemporary Religion, 20 (1): 3- 23.
- Yinger, J. M. (1970). The Scientific Study of religion, London: Collier-Macmillan. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 987 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 746 |
||