| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,201 |
| تعداد مقالات | 17,941 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,023,447 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,798,192 |
فنآوری و هنر ساخت «ظروف سریشی» در جوامع کوچرو معاصر خراسان مطالعه موردی: «ظروف سریشی» کوچنشینان منطقه بار (شهرستان نیشابور) | ||
| دو فصلنامه دانش های بومی ایران | ||
| مقاله 4، دوره 4، شماره 7، فروردین 1396، صفحه 107-135 اصل مقاله (1.43 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjik.2018.30427.1098 | ||
| نویسندگان | ||
| نگار شیرازی1؛ رضا صحت منش* 2 | ||
| 1دانشگاه نیشابور | ||
| 2دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران | ||
| چکیده | ||
| ظروف گیاهی بهعنوان ابزار تولیدی، هنری دستی و کمتر تزئینی بر اساس نیاز جوامع بشری تولید شدند. در دوران معاصر تحت تأثیر زندگی صنعتی و گذار از جامعه کوچرو و کشاورزی به جامعه صنعتی، ظروف صنعتی جای ظروف هنری و کاربردی را گرفت. در مناطقی از جمله در جوامع کوچرو خراسان و بهگونهای مشخص در منطقه بار، تولید ظروف با شیوه سنتی و با استفاده از خمیر گیاه سریش، جهت ذخیره محصولات ثانویه عشایری، بهصورت محدود وجود دارد و شیوه ساخت آن فراموش نشده است. در پژوهش پیش رو فرآیند تولید چنین ظروفی با رویکردی توصیفی - تحلیلی مورد بررسی قرارگرفته است. مهمترین یافته پژوهش این است که این شیوه تولیدی ناشی از سبک زندگی و سنتهای جامعه کوچروی و شیوه تولید آن مبتنی بر نظام تقسیمکار خانوادگی و حاکی از نوعی نظم مکانیکی در میان این جوامع است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| خراسان؛ بار؛ کوچرو؛ ظروف سریشی؛ گیاه سریش | ||
| مراجع | ||
|
- اماناللهی بهاروند، سکندر. (1360)، کوچنشینی در ایران پژوهشی درباره عشایر و ایلات، تهران: آگه. - پاپلی یزدی، محمدحسین. (1371)، کوچنشینی در شمال خراسان. اصغر کریمی، مشهد: آستان قدس رضوی. - پال مانزو، ژان. (1380)، هنر در آسیای مرکزی، ترجمه: سید محمد موسی هاشمی گلپایگانی، مشهد: آستان قدس رضوی. - توحدی، کلیمالله. (1371)، حرکت تاریخی کرد به خراسان، جلد اول، مشهد: بینا. -چنگیز، سحر و رضا رضالو. (1390)، ارزیابی نمادین نقوش جانوری سفال نیشابور (قرون سوم و چهارم هجری)، هنرهای زیبا – هنرهای تجسمی، شماره 47. - حسن بیگی، محمدابراهیم. (1365)، مروری بر صنایعدستی ایران، تهران: ققنوس. -حسینی، حبیب؛ بهنود، هادی و برات علی، غلامحسین (1387)، دایره المعارف عمومی رشتههای صنایعدستی ایران (1)، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - حسینی، سیدحسن. (1394)، فرهنگ مردم بار. تهران: کتاب سبز. - دورکیم، امیل. (1359)، تقسیمکار اجتماعی. ترجمه: حسن حبیبی. چاپ اول. تهران: انتشارات قلم. -روشنی زعفرانلو، قدرت الله. (1381)، طوایف کرد خراسان، اشراقی نامه؛ مجموعه مقالات تاریخی، اجتماعی، ادبی، جغرافیایی، زیر نظر سید محمد دبیر سیاقی. قزوین: حدیث امروز. - سید صدر، سید ابوالقاسم. (1386)، دائرهالمعارف هنرهای صنایعدستی و حروف مربوط به آن. تهران: سیمای دانش. - صفیزاده، صدیق. (1380)، فرهنگ بوره که یی کردی-فارسی، دایره المعارف کردی، اعلام. تهران: پلیکان. - صفی نژاد، جواد. (1383)، ساختار اجتماعی عشایر ایران. فصلنامه مطالعات ملی 17. سال پنجم. شماره 1. - صفی نژاد، جواد. (1368)، ساخت سنتی در عشایر ایران، نامه علوم اجتماعی دانشگاه تهران، جلد اول، شماره سوم. -فرهادی، مرتضی. (1392)، مردمنگاری دانشها و فنآوریهای سنتی: «نان شب» مردم نگاران ایران. دو فصلنامه دانشهای بومی ایران، شماره 2. - فرهادی، مرتضی. (1371)، مشک سازی و مشک زنی در چهارده روستای کمره. شماره 25. -فرهادی، مرتضی. (1393)، جی غال اسمک (جوغاسم، پیشوک، پیقُک، چیدم، چیدان، چکیدان...) گیاه مردمشناسی و جغرافیای گیاهی (قلمرو رویشی) این گیاه در ایران. فصلنامه علوم اجتماعی. دوره 21. شماره 67. - فرهادی، مرتضی. (1384)، گیاه مردمنگاری با چکیده و نمونههایی از گیاه مردمنگاری گیاهان خودرو کمره. فصلنامه علوم اجتماعی. شماره 34 و 35. -فرهادی، مرتضی. (1374)، زنان در عرصه تعاون: مشارکت زنان روستایی و ایلی ایران در گروههای «یاریگر» و سازمانهای تعاون روستایی. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه – ویژهنامه نقش زنان در کشاورزی. - گلاک، جی؛ گلاک، هیراموتو و جی پنتون، کارل. (1355)، سیری در صنایعدستی ایران. تهران: بانک ملی ایران. - طاهری، علی. (1387)، راهنمای گردشگری نیشابور نگین سرزمین خورشید. نیشابور: ابرشهر. - طاهری، علی. (1384)، درآمدی بر جغرافیا و تاریخ نیشابور. نیشابور: ابر شهر. -متولی حقیقی، یوسف. (1389)، تأملی پیرامون علل و چگونگی مهاجرت کردها به خراسان. فصلنامه تخصصی فقه و تاریخ تمدن. سال ششم. شماره بیست و سوم. - مشیری، سید رحیم. (1387)، جغرافیای کوچنشینی. تهران: سمت. - مظفریان، ولیالله. (1379)، فلور استان یزد. تهران: انتشارات یزد. -مهاجری نژاد، عبدالرضا. (1378)، استمرار سنتهای سفالگری عصر برنز در سفالهای عصر آهن محوطه قلی درویش قم، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شماره 185. -میرنیا، سید علی. (1369)، پژوهشی در شناخت ایلها و طایفههای عشایری خراسان و نقش سیاسی روسای ایلهای بزرگ در امور کشور و روابط آنها با حکومتها و استعمارگران. تهران: نسل دانش. - میر نیا، سید علی. (1370)، ایلها و طایفههای عشایری کرد ایران: مشتمل بر اوضاع اجتماعی و فرهنگی ملی. تهران: نسل دانش. - نوذر پور، علی و موسی نژاد، ابراهیم. (1382)، مقدمهای بر فرهنگ عشایر ایران. تهران: آنزان. - وولف، هانس. (1384)، صنایعدستی کهن ایران. سیروس ابراهیمزاده. تهران: علمی فرهنگی. - یاوری، حسین. (1390)، شناخت صنایعدستی ایران. تهران: مهکامه. - ستوده منوچهر. (1384)، نامنامه ایلات و عشایر و طوایف (ایران تاریخی و فرهنگی)، تهران: کتابخانه.
مصاحبه و همکاری (سازندگان محلی قدیم) خانمها: - هاجر سادات حسینی - شهربانو سادات رضوی - معصومه باری آقایان: - سید امیر حسینی - سید علی حسینی - رضا باری - سید مهدی حسینی - سید مهدی رضوی - سید ابراهیم رضوی - سید محمد رضوی - سید موسی رضوی با تشکر از آقایان: - استاد بزرگوار جناب آقای دکتر حسن نامی، دانشگاه نیشابور. - علی شکرگزار، اداره میراث فرهنگی فردوس. - محمد دولت پور، کارشناس صنایعدستی و میراث فرهنگی درگز. - صابر مقدم، ادارهکل میراث فرهنگی مشهد. - مهندس داوود خالقی، منابع طبیعی شهرستان نیشابور. - محمدصادق داوری، کارشناس ارشد باستانشناسی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 975 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 869 |
||