| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شمارهها | 2,187 |
| تعداد مقالات | 17,728 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,551,896 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,558,059 |
دانش تولید سرمایش در حوزه فرهنگی هلیلرود؛مطالعه موردی:آدربند و یختکن | ||
| دو فصلنامه دانش های بومی ایران | ||
| مقاله 3، دوره 5، شماره 9، فروردین 1397، صفحه 97-136 اصل مقاله (2.35 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjik.2019.41158.1150 | ||
| نویسندگان | ||
| رضا صحت منش* 1؛ رقیه جوادی2 | ||
| 1استادیار دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران | ||
| 2مدرس دانشگاه یاسوج | ||
| چکیده | ||
| ارتباط دوسویه انسان و محیط طبیعی و بهرهبرداری از آن، دانشهای شگرفی از جمله دانش گیاه مردمشناسی را در سرزمین ایران پدید آورد که نیازهای انسانی را برآورده ساخته و تکنولوژی جدید را نیز به چالش کشیده است. یکی از این دانشهای منحصر به فرد دانش تولید سرمایش و سازههای بومی در حوزه فرهنگی هلیل رود است که با بعضی مناطق همجوار به خصوص حوزه بلوچستان و هرمزگان به دلیل ویژگیهای همسان اقلیمی و فرهنگی، مشابهتهای فراوانی دارد. حوزه فرهنگی هلیل-رود در اقلیم گرم و خشک ایران واقع شده و دارای تابستانهای طولانی است که گاه تا حدود 8 ماه از سال را در بر میگیرد. به همین دلیل بدون اندیشه و دانش سرمایش زندگی و اقامت در این منطقه تقریبا غیرممکن بود. در پژوهش پیش رو دانش تولید سرمایش در حوزه فرهنگی هلیلرود به بحث گذاشته است و سازههایی چون، کاوار، آدوربند، یَختِکن و بُنبلوک مورد بررسی قرار گرفتند. این سازهها با مواد اولیه طبیعی دانش پیشتولید بسیاری از تولیدات صنعتی و معماری مدرن امروزی از جمله کولرهای آبی و سازههای سبک هستند. از این رو هدف اصلی مقاله شناخت ساز و کارهای ساکنان حوزه فرهنگی هلیلرود برای تولید سرمایش و بررسی سازههای معماری سنتی در این حوزه است. پرسش اصلی این است که چه سازههایی مبتنی بر محیط و اقلیم منطقه در تولید سرمایش پدید آمدند؟ | ||
| کلیدواژهها | ||
| سرمایش؛ حوزه فرهنگی هلیلرود؛ آدوربَند؛ یَختَکَن؛ کاوار | ||
| مراجع | ||
|
- ابن حوقل، ابوالقاسم. (1345). صورهالارض. ترجمه: دکتر جعفر شعار. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. - استخری، ابی اسحاق ابراهیم بن محمد. (1347). مسالکالممالک. به اهتمام ایرج افشار. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - جیهانی ابوالقاسمبن احمد. (1368). اشکال العالم. ترجمه: علیبن عبدالسلام کاتب. با مقدمه و تعلیقات فیروز منصوری. چاپ اول. تهران: شرکت به نشر. - سایکس، سرپرسی مولزورث. (1336). سفرنامه یا ده هزار میل در ایران. ترجمه: حسین سعادت نوری. تهران: کتابخانه ابن سینا، چاپ دوم. - صفا، عزیزالله. (1390). تاریخ جیرفت و کهنوج، کرمان: مرکز کرمان شناسی، چاپ دوم. - فرهادی، مرتضی. (1393). صنعت بر فراز سنت یا در برابر آن؟ (آسیبشناسی روند توسعه پایدار در ایران). دوفصلنامه دانشهای بومی ایران. شماره 1. 129-71. - فرهادی، مرتضی. (1369) کشت آدوری. (خاروابسته). ماهنامه جهاد، ش 134. 29-22. - فرهادی، مرتضی. (1392). مردمنگاری دانشها و فنآوریهای سنتی: "نان شب" مردم نگاران ایران. دوفصلنامه دانشهای بومی ایران، شماره 2. 49-1. - فرهنگ جغرافیایی آبادیهای استان کرمان. (1382). شهرستان جیرفت. جلد پنجم. تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، چاپ اول. - فرهنگ جغرافیایی ایران. (1332). استان 8 کرمان و مکران. ج 8. تهران: دایره جغرافیایی ستاد ارتش. - کلانتریخاندانی، حسین. (1387). سیری در جغرافیای استان کرمان. کرمان: مرکز کرمانشناسی. - مستوفی، حمدالله. (1362) نزههالقلوب. تصحیح گای لسترنج. تهران: دنیای کتاب، چاپ اول. - مقدسی، ابوعبدالله. (1361). احسنالتقاسیم فی معرفهالاقالیم. ترجمه: علینقی منزوی. 2 ج. تهران: شرکت مولفان و مترجمان ایران. - مولانایی، صلاحالدین و سارا سلیمانی. (1393). عناصر با ارزش معماری بومی منطقه سیستان بر مبنای مولفههای اقلیمی معماری پایدار. باغ نظر. سال سیزدهم. ش 41. 66-57.
مصاحبه شوندگان: جانشین صحت منش، سن 74 سال، بازنشسته جهاد کشاورزی، ساکن شهرستان جیرفت. احمد محبی، سن 58 سال، کارمند، ساکن عنبرآباد. همت آیین، سن 70 سال، کشاورز، ساکن روستای رضیآباد از توابع شهرستان جیرفت. نیاز میرشکاری، سن 78 سال، دامدار و کشاورز. ساکن روستای رودفرق جبالبارز. فتحالله احمدینسب، سن 50 سال، معلم و کشاورز، ساکن رودبار جنوب. گلمحمد آمیغی، سن 74 سال، کشاورز، ساکن دولتآباد. علی حمیدینیا، سن 77 سال، کشاورز، ساکن روستای دولتآباد پژمان اسلامی، سن 25 سال، دانشجو و محقق، ساکن دولتآباد رحیمبخش دهبالایی، سن 54 سال، کشاورز، ساکن رمشک صالح مرادی، سن 72 سال، کشاورز، ساکن رمشک علی علیزاده، سن 58 سال، ساکن سیریک از توابع مَکران با سپاس فراوان از: فرشید افشارمنش پژمان اسلامی زینب دهبالایی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 924 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 533 |
||