| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,178 |
| تعداد مقالات | 17,651 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,569,176 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,277,390 |
واکاوی نفس قدسی از نگاه ملاصدرا و قاضی سعید قمی | ||
| حکمت و فلسفه | ||
| مقاله 2، دوره 15، شماره 60، دی 1398، صفحه 39-68 اصل مقاله (463.31 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/wph.2019.41146.1712 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا توکلی* 1؛ مجید صادقی حسن آبادی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2دانشیار فلسفه و کلام دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| «نفس قدسی» اصطلاحی است که از سوی فلاسفه غالباً برای نام بردن از نفسی که شدید‌الحدس است، استفاده میشود. ملاصدرا و قاضی سعید هر دو معتقد به پیوند میان این نفس با نفس نبی هستند، همین امر موجب ضرورت شناخت ویژگی‌های آن میشود. در این نوشتار که با مراجعۀ مستقیم به آثار آن‌ها صورت گرفته است. در گام اول ویژگی‌های نفس قدسی را تبیین کرده و سپس با بررسی نسبت نفس قدسی و نفس نبوی، مسألۀ امکان دستیابی سایر انسان‌ها به مرتبۀ نفس قدسی مورد ارزیابی قرار گرفته است. در حقیقت باید گفت اختلاف مبانی هستی‌شناسانه و انسان‌شناسانۀ ملاصدرا و قاضی سعید موجب اختلاف آرای این دو اندیشمند شده است. صدرالمتألهین بر مبنای اصالت وجود و تشکیک وجود، حرکت جوهری و اتحاد عاقل و معقول، مراتب تشکیکی را برای نفس قدسی از صاحب حدس تا نفس نبی قائل است، لیکن قاضی سعید که این مبانی را نپذیرفته است، مصادیق نفس قدسی را منحصر در نفس ناطقه ملکوتی و نفس کلی می‌داند. با وجود این تفاوت نظر ظاهری، نسبت نفس قدسی با نفس نبی و سایر نفوس انسانی در اندیشۀ این دو فیلسوف بزرگ، بسیار به هم نزدیک است تا حدی که نمی‌توان اختلاف آرای آن‌ها را در حد اشتراک لفظی نفس قدسی در سیستم فلسفی ایشان دانست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نفس قدسی؛ حدس؛ نبی؛ ملاصدرا؛ قاضی سعید قمی | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ابراهیمی دینانی، غلامحسین. (1385). ماجرای فکری فلسفی در جهان اسلام. تهران: انتشارات طرح نو. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله. (1352ق). معراج نامه. به اهتمام بهمن کریمی. بی‌‌‌‌جا. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله. (1375). الاشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغه. آشتیانی، سید جلال. (1355). منتخباتی از آثار حکمای الهی ایران. ج3. مقدمه و تعلیق از هانری کربن. مشهد: انتشارات فلسفی. حسن‌زاده آملی، حسن. (1359). انسان کامل از دیدگاه نهج البلاغه. قم: بنیاد نهج البلاغه. رازی، فخرالدین. (1420ق). مفاتیح الغیب. بیروت: داراحیاء التراث العربی. رازی، فخرالدین. (1407ق). المطالب العالیه. بیروت: دارالکتاب العربی. رحیم‌پور، فروغ‌السادات؛ توکلی، زهرا. (1395). «حدس از نگاه ابن‌سینا و فخررازی»، فصلنامۀ حکمت سینوی، دورۀ 20، شمارۀ 55، 23-5. طوسی، محمدبن‌حسن. (1375). شرح الاشارات و التنبیهات. ج1. 2. قم: نشر البلاغه. فیاض لاهیجی، عبدالرزاق. (1383). گوهر مراد. تهران: نشر سایه. قاضی سعیدقمی، محمد‌بن‌محمد مفید. (1362). کلید بهشت. تصحیح سید محمد مشکوة. تهران: چاپخانه کبری. قاضی سعیدقمی، محمد‌بن‌محمد مفید. (1381). الاربعینیات لکشف انوار القدسیات. تصحیح نجفقلی حبیبی. تهران: مرکز نشر میراث مکتوب. قاضی سعیدقمی، محمد‌بن‌محمد مفید. (1395). شرح توحید صدوق. تصحیح نجفقلی حبیبی. ج1. 2. 3. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ملایری، موسی. (1384). تبیین فلسفی وحی از فارابی تا ملاصدرا. قم: کتاب طه. ملاصدرا، محمد‌بن‌ابراهیم. (1354). المبدأ و المعاد. تصحیح سید جلال آشتیانی. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران. ملاصدرا، محمد‌بن‌ابراهیم. (1360الف). اسرار الآیات. مقدمه و تصحیح محمد خواجوی. تهران: انجمن حکمت و فلسفه. ملاصدرا، محمد‌بن‌ابراهیم. (1360ب). الشواهد الربوبیة فى المناهج السلوکیة. تصحیح و تعلیق از سید جلال‌الدین آشتیانى. مشهد: المرکز الجامعى للنشر. ملاصدرا، محمد‌بن‌ابراهیم. (1362). اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه (منطق نوین). ترجمه و شرح عبدالحسین مشکوه الدینی. تهران: انتشارات آگاه. ملاصدرا، محمد‌بن‌ابراهیم. (1363). مفاتیح الغیب. تصحیح محمد خواجوی. تهران: موسسه تحقیقات فرهنگی. ملاصدرا، محمد‌بن‌ابراهیم. (1366الف). تفسیر القران الکریم. ج 4، 6. قم: بیدار. ملاصدرا، محمد‌بن‌ابراهیم. (1366ب). شرح اصول کافی. ج1، 2. تهران: موسسه مطالعات فرهنگی. ملاصدرا، محمد‌بن‌ابراهیم. (1378). التنقیح فی المنطق. تصحیح و تحقیق غلامرضا یاسی‌پور. تهران: انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ملاصدرا، محمد‌بن‌ابراهیم. (1387). المظاهر الإلهیّة فی اسرار العلوم الکمالیة. تصحیح سید محمد خامنه‌ای. تهران: انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ملاصدرا، محمد‌بن‌ابراهیم. (1981م). الحکمة المتعالیة فى الاسفار الأربعة العقلیة. ج1، 3، 6،7، 8، 9. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,947 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 471 |
||