تعداد نشریات | 57 |
تعداد شمارهها | 1,864 |
تعداد مقالات | 14,908 |
تعداد مشاهده مقاله | 32,729,665 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,241,744 |
بررسی شفاعت برزخی در قرآن، روایات و اندیشۀ تفسیری علامه طباطبائی(ره) | ||
اندیشه علامه طباطبائی | ||
مقاله 2، دوره 5، شماره 8، تیر 1397، صفحه 52-33 اصل مقاله (517.32 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tat.2020.47785.88 | ||
نویسندگان | ||
روح الله محمد علی نژاد عمران* 1؛ کامران اویسی2 | ||
1استادیار دانشگاه علّامه طباطبائی، گروه علوم قرآن و حدیث، تهران، ایران | ||
2استادیار گروه معارف قرآن و حدیث دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران | ||
چکیده | ||
اگرچه اصل شفاعت از امور مسلّم بین مسلمانان است اما اینکه محدوده شفاعت، علاوه بر قیامت، برزخ را هم شامل شود، همواره میان اندیشمندان شیعی مورد بحث بوده است. به گونهای که شفاعت در برزخ موجب آمرزش گناهان شده و از سویی مایه ارتقاء رتبی و تعالی درجه معنوی افراد شود. علامه طباطبائی وجود شفاعت در عالم برزخ را نپذیرفته و استعانتهای معصومان (ع) در برزخ را نوعی اجازه تصرّف از سوی خدا در عالم برزخ میداند. لذا معتقد است که شفاعت در عوالم پیش از قیامت محقق نمیشود زیرا از دیدگاه ایشان بحث شفاعت پس از مسجّل شدن ورود به بهشت یا جهنم معنا مییابد و برای این منظور نیز به برخی روایات استناد میکنند. در این مقاله ضمن پرداختن به دیدگاههای مطرح، و نقد و بررسی ادلۀ آراء ایشان روشن میگردد که با توجه به اطلاق ادلّه آیات و روایات و عدم تقیید آیه به شفاعت در قیامت و شمولیت آن نسبت به عالم برزخ، نیز توجه به مثالیّت عالم برزخ و وجود پدیدههای دنیا در آن عالم با مرتبه شدیدتر، و استمرار شفاعت پیامبر(ص) از دنیا تا برزخ و نیز قیامت، و التفات به اصل تخویف و ترساندن و هشداردهی برای پیشگیری از وقوع گناه در دین اسلام و نیز اصل سبقت گیری رحمت الهی بر غضب او و همچنین اصل نجات بخشی انسان، میتوان امکان شفاعت برزخی را اثبات نمود. و اینکه شفاعت در برزخ نیز وجود دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
برزخ؛ شفاعت؛ طباطبائی؛ قرآن؛ روایت؛ قیامت | ||
مراجع | ||
منابع و مآخذ - آشتیانى، احمد. (1383 ش.). بیست رساله. قم: دفتر تبلیغات اسلامی. - ابنسینا، حسین. (1382 ش.).الأضحویة فیالمعاد. تهران: شمس تبریزی. - ابنطاوس، علیبن موسی. (1330ق.).جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع. قم: دار الرضی. - ابنقولویه، جعفربن محمد. (1356ش.). کامل الزیارات. نجف: دار المرتضویة. - احمدى، عبداللهبن سلمان. (1416ق.). المسائل و الرسائل المرویةعن الإمام أحمدبن حنبل فی العقیدة. ریاض: دار الطیبة. - انصاریان، حسین. (1386ش.). اهل بیت علیهم السلام عرشیان فرشنشین. قم: دارالعرفان. - تبریزی، جواد. (1390ش.) زیارت عاشوراء فوق الشبهات. قم: دار الصدیقة الشهیدة. - تفتازانی، مسعودبن عمر. (1412 ق.). شرح المقاصد. قم: الشریف الرضی. - حسنی، نبیل. (1431ق.). دعاء الامام الحسین (ع) فی یوم العاشوراء بین النظریةالعلمیة و الاثر الغیبی. کربلاء: عتبة الحسینیة. - رازی، فخرالدین محمد. (1420ق.).مفاتیح الغیب. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. - راغب اصفهانى، حسین. (1412 ق.). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت: دار القلم. - زحیلى، وهبه. (1422 ق.). التفسیر الوسیط. دمشق: دار الفکر. - سبحانی، جعفر. (1412 ق.).الإلهیات على هدى الکتاب و السنةو العقل. قم: المرکز العالمی للدراسات الإسلامیة. - سبزواری، هادی. (بیتا). شرح الاسماء الحسنی. تهران: طبع محمدحسین کاشانى. - صالحى شامى، محمدبن یوسف. (1993 م.). سبل الهدى و الرشاد فى سیرة خیر العباد. بیروت: دار الکتب العلمیة. - صفار، محمدبن حسن. (1404ق.).بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد صلّى الله علیهم. قم: مکتبة آیةالله المرعشی النجفی. - طباطبائی محمدحسین. (1390ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. - ــــــــــــــــــــ. (1386ش.). نهایة الحکمة. قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) - طوسى، محمدبن الحسن. ( 1411 ق.). مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد. بیروت: مؤسسة فقه الشیعة. - طوسی، نصیرالدین محمد. (1405 ق.). تلخیص المحصل. بیروت: دار الاضواء. - عبیدلى، عمید الدین. (1381 ش.). إشراق اللاهوت فی نقد شرح الیاقوت. تهران: میراث مکتوب. - علمالهدی، مرتضی. (1405 ق.). رسائل المرتضی. قم: دارالقرآن الکریم. - فراهیدى، خلیل. (1409 ق.). کتاب العین. قم: نشر هجرت. - فضل الله، محمدحسین. (1419 ق). من وحى القرآن. بیروت: دار الملاک. - فیض کاشانی، محمدبن شاه مرتضی. (1383 ش.). أنوار الحکمة. قم: بیدار. - قمی، علی بن ابراهیم. (1363 ش.). تفسیر القمی. قم: دار الکتاب. - کریمی، حسین. (1375 ش.). اصل الاصول. قم: دانشگاه قم. - کفعمی، ابراهیم. (1418 ق.). البلد الأمین و الدرع الحصین. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. - کلینى، محمدبن یعقوب. (1429 ق.). الکافی. قم: دار الحدیث. - مطهرى، مرتضى. (1372 ش.). مجموعه آثار استاد شهید مطهرى. قم: صدرا. - مظفر، محمدرضا. (1375 ش.). أصول الفقه. قم: انتشارات اسماعیلیان. - مکارم شیرازی، ناصر. (1386 ش.). پیام قرآن. تهران: دار الکتب الإسلامیة. - ملطاوی، حسن کامل. (1415 ق.). رسول الله (ص) فی القرآن الکریم. قاهره: دارالمعارف. - ملکی میانجی، محمد باقر. (1400 ق.). بدایع الکلام فی تفسیر آیات الاحکام. بیروت: مؤسسة وفا. - نورى، حسین. (1408ق.). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. قم: مؤسسة آلالبیت علیهمالسلام. - اصغرینژاد، محمد. (1389 ش.). «شفاعت در برزخ». مجلة حسنا. شمارة 4. صص 52- 67. - شاملی، عباسعلی. (1379 ش.). «جایگاه و نقش انذار و تبشیر در نظام تربیتی پیامبران نگرش قرآنی». مجلة معرفت. شمارة 33. ص 16ـ 21. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,496 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 309 |