دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات60
تعداد شماره‌ها2,022
تعداد مقالات16,253
تعداد مشاهده مقاله42,466,035
تعداد دریافت فایل اصل مقاله24,307,662
حبیبی, محسن, شریفی, علی, حاجی صفری, علی. (1398). بررسی تطبیقی تفاسیر ﴿صُحُفاً مُطَهّة ً﴾ در آیة دوم سورة بیّنه. سامانه مدیریت نشریات علمی, 10(39), 28-50. doi: 10.22054/rjqk.2020.46742.1944
محسن حبیبی; علی شریفی; علی حاجی صفری. "بررسی تطبیقی تفاسیر ﴿صُحُفاً مُطَهّة ً﴾ در آیة دوم سورة بیّنه". سامانه مدیریت نشریات علمی, 10, 39, 1398, 28-50. doi: 10.22054/rjqk.2020.46742.1944
حبیبی, محسن, شریفی, علی, حاجی صفری, علی. (1398). 'بررسی تطبیقی تفاسیر ﴿صُحُفاً مُطَهّة ً﴾ در آیة دوم سورة بیّنه', سامانه مدیریت نشریات علمی, 10(39), pp. 28-50. doi: 10.22054/rjqk.2020.46742.1944
حبیبی, محسن, شریفی, علی, حاجی صفری, علی. بررسی تطبیقی تفاسیر ﴿صُحُفاً مُطَهّة ً﴾ در آیة دوم سورة بیّنه. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1398; 10(39): 28-50. doi: 10.22054/rjqk.2020.46742.1944

بررسی تطبیقی تفاسیر ﴿صُحُفاً مُطَهّة ً﴾ در آیة دوم سورة بیّنه

پژوهشنامه معارف قرآنی
مقاله 2، دوره 10، شماره 39، اسفند 1398، صفحه 28-50    اصل مقاله (1.08 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2020.46742.1944
نویسندگان
محسن حبیبی* 1؛ علی شریفی2؛ علی حاجی صفری3
1استادیار گروه فلسفه، دانشگاه علامه طباطبائی
2استادیار علوم قرآنی، دانشگاه علامه طباطبائی
3کارشناسی ارشد علوم قرآنی، دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
مفسران فریقین در برداشت مراد حقیقی از ترکیب «صُحُفاً مُطَهَّرةَ» در آیة دوم سوره بینه اختلافاتی دارند. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی انجام پذیرفته، با بررسی تفسیرهای مختلف دربارة مقصود خداوند از این عبارت با نُه نوع نگاه مواجه می‌شویم که ذیل سه رویکرد کلی قابل دسته‌بندی هستند. گروه اول مفسرانی هستند که تنها به توضیح مفردات اکتفاء کرده و از کنار تفسیر دقیق آیه گذشته‌اند. گروه دوم مفسرانی هستند که رویکرد ظاهری دارند و صحف را به کل قرآن، اجزاء قرآن یا کتب آسمانی پیشین تفسیر نموده‌اند. گروه سوم رویکرد باطنی دارند و منظور خداوند از صحف را به مواردی همچون لوح محفوظ، قلب پیامبر(ص)، نفوس آسمانی و یا اهل بیت(ع) برگردانده‌اند. لازم به ذکر است که برخی از این نُه دیدگاه با برخی دیگر قابل جمع هستند. بطور نمونه تفاسیر لغوی مقدمه ای برای دیگر تفاسیر محسوب می شوند و تفاسیر مختلف باطنی تا حدودی قابلیت بازگشت به هم را دارند. در مجموع می توان گفت تفاسیر باطنی با سیاق آیات و همچنین روایات وارده در این باب هماهنگ تر بوده و نسبت به برداشت گروه دوم معنا و مصداق مناسب تری برای عبارت «صحف مطهره» آیه 2 سوره بیّنه ذکر نموده اند.
کلیدواژه‌ها
: تفسیر ظاهری و باطنی؛ صحف مطهّره؛ قرآن؛ لوم محفوق
مراجع
قرآن کریم، ترجمة مکارم شیرازی.

آلوسی، محمودابن عبدالله. (1415ق.). روح‌المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی. به تحقیق علی عبدالباری عطیه. بیروت: دار الکتب العلمیة.

ابن ‏ابى ‏حاتم، عبدالرحمن‌ابن محمد. (1419ق.). تفسیر القرآن العظیم (ابن­ابى­حاتم). به تحقیق السعد محمد طیب. چ 3. ریاض‏: مکتبة

نزار مصطفى الباز.

ابن‏جوزى، عبدالرحمن‌ابن على. (1422ق.). زاد المسیر فى علم التفسیر. به تحقیق عبدالرزاق مهدی. بیروت: دار الکتاب العربی‏.

 ابن ­درید، محمدابن‌حسن. (بی‌تا). جمهرة اللغة. (بی‌جا). (بی‌نا). 

ابن‏ کثیر، اسماعیل‌ابن عمر. (1419ق.). تفسیر القرآن العظیم (ابن­کثیر). به تحقیق محمدحسین شمس‌الدین. بیروت: دار الکتب العلمیة.

ابن­ منظور، محمدابن مکرم. (بی‌تا). لسانالعرب. (بی‌جا). (بی‌نا).

ابن­ عربی، محی‌الدین. (1422ق.). تفسیر ابن­عربی. بیروت: دار احیا التراث.

ابوزید، نصرحامد. (1379ق.). تاویل، حقیقت و نص. ترجمة محمدتقی کریمی‌نیا.  کیان. ش 54، ص 13ـ 15.

استرآبادى، على. ‏(1409ق.). تأویل الآیات الظاهرة فی فضائل العترة الطاهرة. محقق: حسین استاد ولی. قم: مؤسسة النشر الإسلامی‏.

امین، نصرت‏ بیگم. (بی‌تا). تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن‏. (بی­جا). (بی­نا).

بحرانى، هاشم‌بن سلیمان. ‏(1415ق.). البرهان فی تفسیر القرآن‏. به تحقیق بنیاد بعثت. قم: موسسة البعثه، قسم الدراسات الإسلامیه.

بستانی، فواد افرام. (بی‌تا). المنجد الابجدی. ترجمة رضا مهیار. (بی­جا): (بی­نا).

بغوى، حسین‌بن مسعود. (1420ق.). تفسیر البغوى المسمى معالم التنزیل. به تحقیق عبدالرزاق مهدی. بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.

بیضاوى، عبدالله ابن عمر. (1418ق‏.). أنوار التنزیل و أسرار التأویل (تفسیر البیضاوى). بیروت‏: دار إحیاء التراث العربی.

ثعلبى، احمدابن محمد. (1422ق.). الکشف و البیان المعروف تفسیر الثعلبی‏. به تحقیق ابی‌محمدابن عاشور. بیروت‏: دار إحیاء التراث العربی‏.

جوهری، اسماعیل‌ابن حماد. (بی‌تا). الصحاح: تاج اللغه و صحاح اللغه. (بی‌جا)، (بی‌نا).

جفری، آرتور. (1386ش.). واژگان دخیل در قرآن. ترجمة فریدون بدره‌ای. تهران: انتشارات توس.

حقى برسوى، اسماعیل‌ابن مصطفى. (بی‌تا). تفسیر روح البیان‏. بیروت‏: دار الفکر.

حوى، سعید. (1424ق.). الاساس فى التفسیر. چ 6. قاهره‏: دار السلام‏.

حویزى، عبدعلی‌ابن جمعه. (1415ق.). تفسیر نور الثقلین. به تصحیح هاشم رسولی. چ 4. قم: اسماعیلیان‏.

خفری، محمدابن احمد. (1382ش.). تعلیقه بر الهیات شرح تجرید. تهران: میراث مکتوب.

درویش، محی ‌الدین. (1415ق.). اعراب القرآن و بیانه. سوریه: دارالارشاد.

دینورى، عبدالله‌ابن محمد. (1424ق.). تفسیر ابن وهب المسمى الواضح فى تفسیر القرآن الکریم‏. بیروت‏: دار الکتب العلمیة.

راغب اصفهانى، حسین‌ابن محمد. (1412ق.). مفردات ألفاظ القرآن‏. به تحقیق صفوان عدنان داوودی. بیروت: دار الشامیة.

زحیلى، وهبه‏. (1411ق.). التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج‏. چ 2. دمشق: دار الفکر.

زمخشرى، محمود‌ابن عمر. (1407ق.). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل‏. بیروت‏: دار الکتاب العربی‏.

سبزوارى، محمد. (1419ق.). ارشاد الاذهان الى تفسیر القرآن. بیروت: دار التعارف للمطبوعات‏.

سبزواری، محمد. (1406ق.). الجدید فى تفسیر القرآن المجید.بیروت: دار التعارف للمطبوعات‏.

سید قطب. (1425ق.). فى ظلال القرآن‏.  چ 35. بیروت‏: دار الشروق. 

سید کریمى حسینى، عباس. (1382ش.). تفسیر علیین. قم: اسوه‏.

سیوطى، عبدالرحمن‌ابن ابى‏بکر. (1404ق.). الدر المنثور فى التفسیر بالماثور. قم: کتابخانه عمومى حضرت آیت الله العظمى مرعشى نجفى(ره).

شبر، عبدالله. (1407ق.). الجوهر الثمین فی تفسیر الکتاب المبین‏. کویت: شرکة مکتبة الالفین‏.

شبر، عبدالله . (1410ق.). تفسیر القرآن الکریم (شبر). چ 2. قم: موسسة دار الهجرة. 

صادقى تهرانى، محمد. (1419ق.). البلاغ فى تفسیر القرآن بالقرآن‏. قم: مکتبة محمد الصادقی الطهرانی‏.

صادقی، تهرانی،محمد.(1388ش.). ترجمان فرقان. تفسیر مختصر قرآن کریم‏. قم: شکرانه‏.

طباطبائى، محمدحسین. (1417ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.

طباطبائی، محمد حسین . (‏1388). رسائل توحیدى.‏ قم: بوستان کتاب.

طباطبائی، محمدحسین.  (‏1378ش.). شیعه در اسلام. قم‏: دفتر انتشارات اسلامی.

طبرسى، فضل‌ابن حسن. (1372ش.). مجمع البیان فی تفسیر القرآن‏. چ 3. تهران‏: ناصرخسرو. 

طبرسی، فضل ابن حسن . (1412ق). تفسیر جوامع الجامع‏. قم‏: حوزة علمیة قم، مرکز مدیریت‏.

طبرى، محمد‌ابن جریر. (1412ق.). جامع البیان فى تفسیر القرآن (تفسیر الطبرى). بیروت‏: دار المعرفة.

 طریحى، فخرالدین‌ابن محمد. (1375ش.). مجمع‌البحرین. به تحقیق احمد حسینی اشکوری،. چ 3. تهران: مرتضوى.

فخر رازى، محمدابن عمر. (1420ق.). التفسیر الکبیر (مفاتیح‌الغیب). چ 3. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.

فیض کاشانى، محمدابن شاه مرتضى. ‏(1415ق.). تفسیر الصافی‏. تصحیح حسین اعلمی. چ 2. تهران: مکتبة الصدر.

فیضى، ابوالفیض‌ابن مبارک. (1417ق.). سواطع الالهام فى تفسیر کلام الملک العلام‏. قم‏: دار المنار.

فیومی، احمدابن محمد. (بی‌تا). مصباح المنیر. (بی­جا): (بی­نا).

قرشى بنایى، سیدعلى ‏اکبر. (1375 ش.). تفسیر احسن الحدیث‏. چ 2. تهران: بنیاد بعثت.

قرشی بنایی، هدى، محمد‌ابن محمدرضا. (1368ش.). تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب. تهران‏: سازمان چاپ و انتشارات‏ وزارت

فرهنگ و ارشاد اسلامى. 

کاشانى، فتح ‏الله‌ابن شکرالله‏. (1423ق.). زبدة التفاسیر. قم‏: مؤسسة المعارف الإسلامیه.

کاشانى، محمدابن مرتضى. (1410ق.). تفسیر المعین‏. محقق حسین درگاهی. قم: کتابخانة عمومى آیت الله العظمى مرعشى نجفى(ره).

کریمی، مصطفی. (1387ش.). وحی‌شناسی. چ 2. قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی. 

کلینی، محمدابن یعقوب. (1407ق.). الکافی. به تصحیح علی‌اکبر غفاری. تهران: اسلامیه.

ماتریدى، محمدابن محمد. (1426ق.). تأویلات أهل السنة (تفسیر الماتریدى). محقق: مجدی باسلوم. بیروت: دار الکتب العلمیة.

ماوردى، على‌ابن محمد. (بی‌تا). النکت و العیون تفسیر الماورد. بیروت: دار الکتب العلمیة.

مغنیه، محمدجواد. (1424ق.). التفسیر الکاشف‏. قم: دار الکتاب الإسلامی‏.

مغنیه، محمدجواد. (1425ق.). التفسیر المبین. چ 3. قم: دار الکتاب الإسلامی‏. 

مقاتل‌ابن سلیمان. (1423ق.). تفسیر مقاتل بن سلیمان. بیروت‏: دار إحیاء التراث العربی.

مکارم شیرازى، ناصر. (1371ش.). تفسیر نمونه. چ 10. تهران‏: دار الکتب الإسلامیه.

ملکى میانجى، محمدباقر. (1414ق.). مناهج البیان فى تفسیر القرآن‏. تهران: سازمان چاپ و انتشارات‏ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى. 

میبدی، احمدابن محمد. (1371ش.). کشف‌الاسرار و عدة‌الابرار. (معروف به تفسیر خواجه عبدالله انصارى). چ 5. تهران: امیر

کبیر. 

نووى، محمد. (1417ق.). مراح لبید لکشف معنى القرآن المجید. به تصحیح محمدامین ضناوی. بیروت: دار الکتب العلمیة.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,063
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 629


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب
login