اکبرزاده جهرمی, سیدجمال الدین, رضوی زاده, سیدنورالدین, شیخی, محدثه. (1398). نقش اینستاگرام در مدیریت بدن زنان: مطالعه موردی زنان منطقه یک و بیست تهران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 5(20), 37-79. doi: 10.22054/nms.2020.45410.801
سیدجمال الدین اکبرزاده جهرمی; سیدنورالدین رضوی زاده; محدثه شیخی. "نقش اینستاگرام در مدیریت بدن زنان: مطالعه موردی زنان منطقه یک و بیست تهران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 5, 20, 1398, 37-79. doi: 10.22054/nms.2020.45410.801
اکبرزاده جهرمی, سیدجمال الدین, رضوی زاده, سیدنورالدین, شیخی, محدثه. (1398). 'نقش اینستاگرام در مدیریت بدن زنان: مطالعه موردی زنان منطقه یک و بیست تهران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 5(20), pp. 37-79. doi: 10.22054/nms.2020.45410.801
اکبرزاده جهرمی, سیدجمال الدین, رضوی زاده, سیدنورالدین, شیخی, محدثه. نقش اینستاگرام در مدیریت بدن زنان: مطالعه موردی زنان منطقه یک و بیست تهران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1398; 5(20): 37-79. doi: 10.22054/nms.2020.45410.801
نقش اینستاگرام در مدیریت بدن زنان: مطالعه موردی زنان منطقه یک و بیست تهران
3کارشناس ارشد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
توجه به بدن در جوامع معاصر رو به فزونی است. آمارهای فزاینده جراحی‌های زیبایی و مصرف لوازم‌آرایشی نیز نشان از همین موضوع در ایران دارد. در فرایند مدیریت بدن رسانه‌ها و ازجمله شبکه‌های اجتماعی نقشی تعیین‌کننده دارند، چرا که تصور افراد از بدن ایده‌آل اغلب متکی به تصاویر رسانه‌ای است. ویژگی‌هایی چون سطح دسترسی بالا، بصری بودن و عامه‌پسندیِ ناشی از حضور ستارگان، اینستاگرام را بدل به مورد مناسبی برای مطالعات مدیریت بدن می‌کند. این مقاله با استفاده از روش پیمایش به بررسی نقش اینستاگرام در مدیریت بدن زنان می‌پردازد. جامعه آماری شامل کلیه دختران و زنان بین ۱۵ تا ۵۵ سال ساکن منطقه یک و منطقه بیست تهران (شهرری) است. جمع‌آوری اطلاعات با بهره‌گیری از تکنیک پرسشنامه و به روش نمونه‌گیری احتمالی و از نوع تصادفی چندمرحله‌ای انجام شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که بین منطقه محل سکونت و تمایلات زنان در مدیریت بدن تفاوت معناداری وجود ندارد. با افزایش مصرف اینستاگرام، تمایلات مدرن زنان در مدیریت بدن افزایش می‌یابد. همچنین نحوه مصرف اینستاگرام با نحوه مدیریت بدن در ارتباط است، بدین معنی که زنان دنبال کننده سلبریتی‌ها و صفحات مد هم به لحاظ نگرش و هم به لحاظ رفتار از سطح مدیریت بدن بالاتری برخوردارند. علاوه بر این یافته‌ها نشان می‌دهند زنانی که صفحات سلبریتی‌ها را دنبال می‌کنند، میزان رضایتشان از ظاهر و بدن خود پایین‌تر است. می‌توان مدعی شد یافته‌ها در سطحی کلی‌تر حاکی از این هستند که میان فعالیت در شبکه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام و تغییر چارچوب‌های ارزشی زنان ایرانی در حوزه بدن، ارتباط وثیقی وجود دارد.
آزاد ارمکی، تقی؛ چاوشیان، حسن (1381). «بدن به‌مثابه رسانه هویت»، مجله جامعه‌شناسی ایران، تهران: شماره ۴، دوره ۴.
اباذری، یوسف علی؛ حمیدی، نفیسه. (۱۳۸۷). «جامعه‌شناسی بدن و پاره‌ای مناقشات». فصلنامه پژوهش زنان، شماره 4 (پیاپی 23).
احمدی، عزت‌الله؛ عدلی پور، صمد؛ افشار، سیمین و بنیاد، لیلی. (۱۳۹۵). «تبیین جامعه‌شناختی مدیریت بدن در میان دختران و زنان شهر تبریز». پژوهشنامه زنان. مقاله ۲، تهران: دوره ۷، شماره ۱ (پیاپی ۱۵).
بابایی‌فرد، اسدالله؛ فاطمه، منصوریان و نفیسه ذوالفقاری. (1395). «عوامل فرهنگی- اجتماعی مؤثر در مدیریت بدن زنان شهر کاشان». فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، تهران: سال ۱۸، شماره ۷۱.
بوردیو، پیر. (1391). تمایز. ترجمه: حسن چاوشیان. تهران: ثالث.
خانیکی، هادی و بابایی، محمود. (۱۳۹۰). «فضای سایبر و شبکه‌های اجتماعی». فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی. شماره ۱، دوره ۱.
خزیر، زهرا. (۱۳۹۲). «بررسی نگرش دانشجویان دختر علوم پزشکی نسبت به انجام جراحی زیبایی و رابطه آن با تصور از بدن». مجله علوم پزشکی رازی، دوره ۳۰، شماره ۱۱۷.
رضایی، احمد؛ اینانلو، مینا و فکری، محمد. (1389). «مدیریت بدن و ارتباط آن با عوامل اجتماعی». فصلنامه شورای فرهنگی زنان. سال 12 شماره 47.
ریتزر، جورج. (۱۳۸۲). نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمه: محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی.
سورین، ورنر و تانکارد، جیمز. (1381). نظریه‌های ارتباطات. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
فاضلی، نعمت‌الله. (1393). تاریخ فرهنگی ایران مدرن. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران.
قادر زاده، امید؛ قادرزاده، هیرش و حسن پناه، حسین. (1391). «تأثیر مصرف رسانه‌های جمعی بر مدیریت بدن زنان». فصلنامه زن و جامعه. تهران: سال ۳، شماره ۳ (پیاپی ۱۱).
کاستلز، مانوئل. (1390). عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ (ظهور جامعه شبکه‌ای). ترجمه: احمد علیقلیان و افشین خاکباز. تهران: طرح نو.
گیدنز، آنتونی. (۱۳۸۶). جامعه‌شناسی. مترجم: حسن چاوشیان. تهران: انتشارات نی.
لوپز، خوزه و اسکات، جان. (۱۳۸۵). ساخت اجتماعی. ترجمه: حسین قاضیان. تهران: نشر نی.
مرادیان، یعقوب. (1393). نقش تبلیغات بازرگانی در مدیریت بدن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی.
مولایی، محمدمهدی. (1395). «گردش فرهنگ سلبریتی در رسانه‌های اجتماعی: مطالعه فعالیت سلبریتی‌های ایرانی و هوادارانشان در اینستاگرام» فصلنامه جامعه، فرهنگ و رسانه. سال ۵، شماره ۲۱.
میلر، دلبرت. (1384). راهنمای سنجش و تحقیقات اجتماعی. ترجمه: هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی.
وبلن، تورستین (1383). نظریه طبقه مرفه، ترجمه: فرهنگ ارشاد، تهران: نشر نی.
ویندال، سورین؛ سیگنایزر، بنو و اولسون، جی تی. (1387). کاربرد نظریه‌های ارتباطات. علیرضا دهقان. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
Fardouly, Jasmine, Phillippa C. Diedrichs, Lenny R. Vartanian and Emma Halliwell, (2015).The Mediating Role of Appearance Comparisons in the Relationship Between Media Usage and Self-Objectification in Young Women, Psychology of Women Quarterly. 1-11.
Goodings, LewisandIan Tucker. (2014).Social media and the coproduction of bodies online: Bergson, Serres and Facebook’s Timeline. Media, Culture & Society, Vol 36(1) 37–51.
Kim, Ji Won. (2018).Facebook Use for Profile Maintenance and Social Grooming and Young Korean Women’s Appearance Comparison With Peers and Body Image Concerns. Social Media + Society, April-June: 1–11.
Scott, Susie. (2010). How to Look Good (Nearly) Naked: The Performative Regulation of the Swimmers Body, Body & Society, Vol. 16(2): 143-168.
Salomon, Ilyssa and Christia Spears Brown. (2018).The Selfie Generation: Examining the Relationship Between Social Media Use and Early Adolescent Body Image. Journal of Early Adolescence, Vol (00)0; 1–22.
Saukko, Paula. (2008). ‘I Feel Ridiculous about Having Had It’ – Critical Readings of Lived and Mediated Stories on Eating Disorders in “Critical Bodies: Representations, Identities and Practices of Weight and Body Management” Edited by Sarah Riley, Maree Burns, Hannah Frith, Sally Wiggins and Pirkko Markula. zalgrave MacMillan.
Shilling, Chris. (2003). The Body and Social Theory (Second Edition). Sage Publicaton.
Tober, Diane M. and debra Budiani. (2007). Introduction: Why Islam, Health and the Body? Body & Society. Vol. 13(3): 1–13.
