| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,202 |
| تعداد مقالات | 17,953 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,147,912 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,869,589 |
بررسی فرایند دیجیتال سازی نسخ خطی در کتابخانه های شهر قم از دیدگاه مدیران و کارشناسان | ||
| فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی | ||
| مقاله 6، دوره 2، شماره 2، اردیبهشت 1394، صفحه 83-107 اصل مقاله (485.03 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jks.2015.1090 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی محمدی* 1؛ وحیده آقابابایی2 | ||
| 1استادیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| 2کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف: پژوهش حاضر بهمنظوربررسی فرایند دیجیتالسازی نسخ خطی در 5 کتابخانه دارای نسخ خطی شهر قم از دیدگاه مدیران و کارشناسان و شناسایی نارساییهای موجود و ارائه راهکارهای مناسب انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای کاربردی بود که با استفاده از روش پیمایشی با رویکرد توصیفی انجام شد. دادههای موردنیاز آن از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافتهها نشان داد کهاز بین ۵ کتابخانه موردبررسی، کتابخانه آستانه مقدس حضرت معصومه (س) و کتابخانه مسجد اعظم، 100% مجموعه خود را دیجیتالسازی کردهاند، و کتابخانه آیتالله مرعشی با بیشترین تعداد نسخه خطی، تنها 11.5% از مجموعه خود را دیجیتالی کرده که در مقایسه با سایر کتابخانهها کمترین میزان دیجیتالسازی را داشت. در این میان، کتابخانه مسجد اعظم نسبت به دیگر کتابخانهها در این مسیر موفقتر عمل کرده بود و به ارائه نسخ خطی خود از طریق وب پرداخته بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، مشخص شد که کتابخانهها در انجام این فرایند با مشکلات و چالشهایی نظیر کمبود نیروی انسانی متخصص، تجهیزات موردنیاز، عدم وجود روشی استاندارد در سطح ملی، عدم وجود سازمان یا مراکزی جهت یکپارچهسازی این فرایند در سطح کشور روبهرو هستند که در این راستا «طراحی و تدوین یک روش استاندارد و ملی جهت دیجیتالسازی نسخ خطی» ترجیحاً با محوریت کتابخانه ملی و همکاری کتابخانههای بزرگ پیشنهاد شد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| دیجیتالسازی نسخ خطی نسخ خطی؛ فرایند دیجیتالسازی؛ کتابخانه | ||
| مراجع | ||
|
آماجی، علی (1374). بررسی وضعیت کلی کتابخانههای خطی مجلس، مرکزی دانشگاه تهران، ملک و ملی. پایاننامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی، دانشگاه تهران، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، تهران. اصیلی، سوسن (1389). دیجیتالسازی نسخههای خطی: ضرورتهای کنونی و دورنما. کتاب ماه کلیات. 13(12)،14-21. اوداباش، یون جا ز؛ اوداباش، حسین و جو شگون، پولات (1389). نسخ خطی عثمانی و پروژه رقومی سازی کتب خطی در ترکیه،ترجمه رضاخانی پور. کتاب ماه کلیات، 156،80-85. بوجداد مکادم، عبدالحمید؛ نوون هیوسن، پاول (1389). دیجیتالی کردن نسخههای خطی در مراکش: پژوهش تاریخی، ترجمه اعظم نجف قلی زاده. کتاب ماه کلیات، 155، 78-79. روحی دل، الهه (1391). مدیریتدانش در بخشهاینسخ خطیکتابخانههای ایران و ارائه یک مدل کاربردی. پایاننامه دکتری کتابداری و اطلاعرسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات و فناوری، تهران. روحی دل، الهه؛ ریاحی نیا، نصرت (1391). وضعیت بخشهای نسخ خطی در ایران بر اساس مؤلفههای مدیریت دانش.فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و اطلاعرسانی. 24(2)، 184- 198. عربگری، لیلا (1391). بررسی میزانبهرهگیریازاستانداردهایابر دادهای درذخیرهسازینسخههایخطی موجوددرپایگاههاینسخههایخطیفارسی. پایاننامه کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران. علیدوستی، سیروس؛ نظری، مریم (1385). عوامل موفقیت اشتراک منابع در کتابخانههای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. کتابداری و اطلاعرسانی.9(3)، 40-67. غلامحسین زاده، زهره (1384). بررسی میزان بهرهگیری از فناوری اطلاعات در ذخیره و بازیابی نسخ خطی در کتابخانههای ایران. پایاننامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران. غلامی جلیسه، مجید (1385). کتابخانههای دیجیتال نسخ خطی. پیام بهارستان. 59، 33 -37. گریفین، کارل (1387). تصویربرداری دیجیتالی: نگاهی نو به آینده پژوهشهای نسخ خطی. ترجمه زهره غلامحسین زاده، آینه میراث.6(3)، 339-354. محمدی، مهدی؛ آقابابائی، وحیده (1393). دیجیتالسازی نسخههای خطی در کتابخانهها: سختافزارها و نرم افرازهای موردنیاز. بساتین.1(2)، 2۷۹- ۲۹۶. مدرسی، محمدکاظم (1393). "کتب و نسخ خطی اسلامی میراث معنوی ملت ایران است". بازیابی شده در تاریخ 24 خرداد 1393، از: http://www.bayan-yazd.ir/index.php/2014-02-02-08-17-58/340-2014-11-19-09-55-59
مطلبی، داریوش (1389). فناوری اطلاعات در خدمت نسخههای خطی.کتاب ماه کلیات. 13(12)، 2-3. نازی، ایوب (1389). بررسی وضعیت فهرستنویسی نسخ خطی در ایران و ارائهی الگوی مناسب. پایاننامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، تهران. ناصری مالوانی، علیرضا (1385). امکانسنجیحفاظتونگهدارینسخ خطیدرکتابخانههای:ملی، مرکزیدانشگاهتهران،مرعشی نجفی، مرکزی آستان قدس و ملک باطرحدیجیتالیکردنایننسخ. پایاننامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران. نبوی، مجید (1390). بررسی استانداردهای مختلف پایش دیجیتالی نسخ خطی بهکاررفته در پایگاههای اطلاعاتی نسخ خطی اسلامی. پایاننامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی، دانشگاه تهران، دانشکده کتابداری و اطلاعرسانی، تهران. نوروزی، یعقوب؛ جعفری فر، نیره (1393). شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه سیستم کتابخانه دیجیتالی: دیدگاه مدیران کتابخانههای مرکزی دانشگاههای دولتی شهر تهران. تحقیقات کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاهی.48(3)،391-412. Fazluddin, A. (2009). Digitization as a Means of Preservation of Manuscripts: Case study of Osmania University Library. Paper presented at 7th International CALIBER, Pondicherry University, Puducherry, 25-27 February. Retrieved Oct 5, 2012, From: http://web.inflibnet.ac.in/caliber2009/CaliberPDF/12.pdf Knoll, A. (1998). "A programme of digital access to rare documents: memoriae mundi series boltemica project". Retrieved Apr 12, 2013, from:http:// digit.nkp.cz/english articles/read _papers/mmsb.htm. Kumar, S., Shah, L. (2004). Digital Preservation of Manuscripts: A Case Study. In PLANNER 2004: Imphal, Paper presented at 2nd Convention PLANNER, Manipur University, Imphal, 04-05 November. Retrieved Feb 3, 2012, from: http://ir.inflibnet.ac.in/bitstream/1944/419/1/04Planner_5.pdf Odabaş, Z.Y., Odabaş, H., & Polat, C. (2008). The Ottoman Manuscripts and the Projects of Digitizing the Manuscripts in Turkey. In Sofia 2008. Paper presented at proceeding of Globalization and the Management of Information Recources, Sofia, Bulgaria, 12-14November. Retrieved Apr 10, 2013, from: http://eprints.rclis.org/12653/1/446.pdf. Psohlavec, S. (2004). "Digitalization of old manuscripts: a technical point of view". Retrieved Apr 10, 2013, from: http://Digit. nkp.cz/stp.htm. Saikia, R.R., Kalita, B. (2011). Prospects of digitizing manuscript collections in KKh library: a model. In CALIBER 2011: Goa. Paper presented at 8th International CALIBER, Goa University, Goa, 2-4 March. Retrieved Aug 8, 2012, from: http://ir.inflibnet.ac.in/bitstream/1944/1627/1/32.pdf Seifi, L. (2011). Digitization and Digital Preservation of the Heritage Collection in Select Libraries in India and Iran: A Comparative Study. Unpublished Ph.D thesis, University of Maysor, Department of Library and Information Science. Shafi, S.M. (2004). Digitization Perspective of Medieval Manuscripts. In PLANNER 2004: Imphal, Paper presented at 2nd Convention PLANNER, Manipur University, Imphal, 4-5 November. Retrieved April 20, 2012, from: http://ir.inflibnet.ac.in/bitstream/1944/415/1/04Planner_1.pdf
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,901 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,531 |
||