تعداد نشریات | 56 |
تعداد شمارهها | 1,661 |
تعداد مقالات | 13,217 |
تعداد مشاهده مقاله | 25,462,900 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,435,163 |
پژوهشی بر دانش بومی سفال"کلپورگان" | ||
دو فصلنامه دانش های بومی ایران | ||
مقاله 4، دوره 6، شماره 11، تیر 1398، صفحه 115-150 اصل مقاله (1.41 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjik.2020.32094.1108 | ||
نویسندگان | ||
مینا شیرانی ![]() | ||
1مدرس دانشکده هنر و معماری، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2استادیارگروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
این مقاله به بررسی فرآیند تولید هنر سفالگری "کلپورگان" با رویکرد مردم شناسی هنر می پردازد و به دنبال پاسخ به این پرسشهاست که:1.چه دانش بومی در شیوه ساخت این سفالینه ها نهفته است؟2.اطلاعات و اصطلاحات بومی رایج در ساخت آنها چیست؟"کلپورگان" روستایی مرزی در استان سیستان و بلوچستان که به سفالینه ها و استمرار شیوه سنتی ساخت آنها مشهوراست. فعالیت سفالگری این منطقه تنها توسط زنان، به روش دست ساز با ابزار ساخت بومی ، نقش پردازی ذهنی و با تولید و توزیع اندک در حال اجراست. زنان حرفه سفالگری را اجدادشان آموخته و این دانش بومی تولید سفال را به عنوان یک فرهنگ شفاهی نسل به نسل حفظ کرده و انتقال دادهاند. واژه ها و نام های بومی و محلی برای نقوش وابزار کار بخشی از هویت فرهنگ بلوچ و منزلت شغلی این هنر محسوب می شود.نقش مایه هایی که هر کدام بازنمودی از فرهنگ،آداب و رسوم و طبیعت منطقه بلوچستان است. روش پژوهش در این مقاله میدانی و گردآوری داده ها از طریق مصاحبه با مطلعین کلیدی و زنان سفالگر، عکسبرداری، فیلمبرداری انجام شده که برآیند آن تصویری مناسب از سنت سفالگری کلپورگان،شیوه های فرآوری مواد اولیه،مراحل ساخت و تولید را در بر می گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
دانش بومی؛ سفال؛ کلپورگان؛ فرآیند تولید | ||
مراجع | ||
- ابراهیمزاده، عیسی. (1388)، جغرافیای ناحیهای جنوب شرق ایران با تأکید بر سیستان و بلوچستان، تهران: نشر سمت. - ارفعی، معصومه و زند، آناهیتا. (1390)، «بررسی عوامل مؤثر در دانش بومی در مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی»، نشریه پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، دوره 4، شماره 3. - آشتیانی، جلالالدین. (1367)، زرتشت، مزدیسنا و حکومت، ترجمۀ: مامک نوربخش، تهران: نشر انتشار. - برقعی، محمد. (1352)، نظری به بلوچستان، تهران: نشر سپیده. - بوزرجمهری، خدیجه و رکنالدین افتخاری، عبدالرضا. (1384)، «تحلیل جایگاه دانش بومی در توسعه پایدار روستایی»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 9، شماره 1. - شیرانی، مینا. (1391)، بررسی انسانشناختی نقوش سفال کلپورگان، پایاننامه کارشناسی ارشد، رشته هنر اسلامی، دانشگاه هنر اصفهان. - فرهادی، مرتضی. (1393)، «مردمنگاری دانشها و فنآوریهای سنتی: نان شب مردمنگاران ایران»، دو فصلنامه دانشهای بومی ایران، شماره 2. - کامبخش فرد، سیفالله.(1379)، سفال و سفالگری در ایران از ابتدای نوسنگی تا دوران معاصر، تهران: نشر ققنوس. - گلاک، جی. (1355)، سیری در صنایعدستی ایران، ترجمۀ: حمید عنایت، تهران: نشر بانک ملی ایران - حاجی علی محمدی، هما. (1385)، «فناوری تهیه زغال در ایران، پژوهشی در حوزه دانش بومی»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 34. - مهرین، مهرداد. (1364)، دین مزدایی، تهران: نشر فروهر. - نظری، امیر. (1391)، نشانهشناسی سفال معاصر کلپورگان و ساخت سرامیکهای کاربردی به روش خاتم، پایاننامه کارشناسی ارشد، رشته صنایعدستی، دانشگاه هنر اصفهان. - نظری، امیر؛ زکریایی کرمانی، ایمان و شفیعی، مهرنوش. (1393)، سفالگری در بلوچستان ایران، تهران: نشر سیمای دانش. - نظری، امیر؛ زکریایی کرمانی، ایمان و شفیعی، مهرنوش. (1394)، «مطالعه نقوش سفالینههای معاصر روستای کلپورگان سراوان با رویکرد انسانشناسی هنر»، فصلنامه علمی پژوهشی نگره، شماره 36. - نظری، امیر؛ زکریایی کرمانی، ایمان و شفیعی، مهرنوش. (1393)، «مطالعه تطبیقی نقوش سفالینههای کلپورگان با نقوش سوزندوزی بلوچ»، نشریه مطالعات تطبیقی هنر، دوره 4، شماره 8. - وزیری، علینقی. (1369)، تاریخ عمومی هنرهای مصور، تهران: دانشگاه تهران.
- Flavier, J.M. (1995).The regional program for the promotion of indigenous knowledge in Asia In. D.M. Warren, L.J. Slikkerveer and D. Brokensha (Eds.) The Cultural Dimension of development: Indigenous Knowledge Systems. London, Intermediate Technology Publications. Pp 479-487. - Gorjestani, N. (2000). Indigenous knowledge for development: opportunities and challenges. A presentation at the UNCTAD Conference on Traditional Knowledge, Geneva, November 1. Retrieved, April 14, 2014 from - Kalland, A. (1994). Indigenous knowledge- local knowledge: prospects and limitation. In Arctic Environment: A report on the seminar on integration of indigenous peoples' knowledge. Copenhagen: Ministry of the Environment, the Home Rule of Greenland, pp: 67-50. - Okereke, E. (2012). “Indigenous knowledge system, The need for reform and the way forward global advanced reaserch”, journal of Agricultural science. 1(8): 201-09. - Sorainen,Elina.2006.A Wave, a Chain, and a Dategrove."Living Museum" as a Protector of the Women Potters' Tradition in an Iranian Village.phd diss. Universty of Art and Design, Helsinki, Finland. - Tosi, M. (1970). A Tomb from Damin and the Problem of the Bampur Sequence in the ThirdMillenniumB.C. New Series,Vol.20. Nos. 1-2.
مطلعین کلیدی: - عبدالسلام بزرگزاده مدیرکل سابق صنایعدستی استان سیستان و بلوچستان، میزان تحصیلات: کارشناسی صنایعدستی. - محمد صدیق دهواری، سمت: رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری سراوان. میزان تحصیلات: کارشناسی. - دلمراد دهواری، سمت: مسئول کارگاه سفالگری روستای کلپورگان. میزان تحصیلات: دیپلم. - آسیه دهواری،سمت: سفالگر، تحصیلات: کارشناسی. - پریناز آزاد،سمت: سفالگر، تحصیلات: ابتدایی. - ماه بیبی دهواری، سفالگر، تحصیلات: بیسواد. مراد بیبی دهواری، سفالگر، تحصیلات: ابتدایی
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 219 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 444 |