| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,226 |
| تعداد مقالات | 18,258 |
| تعداد مشاهده مقاله | 56,007,995 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,036,526 |
علل بحران دولت و راهبردهای دستیابی به دولت آرمانی در سراجالملوک ابوبکر طرطوشی (د. 520 ق) | ||
| دولت پژوهی | ||
| مقاله 2، دوره 6، شماره 23، آذر 1399، صفحه 33-59 اصل مقاله (451.48 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tssq.2020.50639.835 | ||
| نویسنده | ||
| فاطمه احمدوند* | ||
| استادیار تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران | ||
| چکیده | ||
| بخش مهمی از اندیشه سیاسی و مفاهیم نظری معطوف به «دولت»شناسی در تاریخ اندیشه اسلامی، در قالب سنت اندرزنامهنویسی بازتاب یافته است. سراجالملوک نوشته ابوبکر طرطوشی، نمونهای از این آثار است که در دوره انحطاط خلافت اسماعیلی مذهب فاطمیان مصر یعنی نیمه اول قرن ششم هجری به رشته تحریر در آمده است. مسأله پژوهش حاضر ارائه نگرشی اندیشهشناختی از درک طرطوشی نسبت به بحران اضمحلال دولت، شناخت ماهیت دولت آرمانی و راهحلهای رسیدن بدان است؛ به عبارت دیگر، پرسش اصلی ناظر به چگونگی دلیلیابی بحران سیاسی زمانه و ماهیت تجویزهای طرطوشی برای رسیدن به دولت آرمانی است. مدل مفهومی توماس اسپریگنز در فهم نظریههای سیاسی پایه مفهومی این پژوهش است و فرض حاصل از شناخت تاریخی زمانه و اندیشه سیاسی طرطوشی آن است که وی دوران اضمحلال خلافت فاطمیان را بحرانی سیاسی میدانست و اثر وی مراحل فهم اندیشه سیاسی در نظر اسپریگنز یعنی بحرانشناسی، دلیلشناسی بحران، آرمانشناسی و راهحلشناسی معطوف به دولت را در بردارد. روش انجام این پژوهش مبتنی بر تحلیل محتوای سراجالملوک بوده است تا مؤثرترین کدهای برآمده از این اثر با محورهای مدل اسپریگنز تطبیق یابد. دستاوردهای این پژوهش نشان میدهد که طرطوشی خواهان اصلاح دولت برای برونرفت از بحران و رسیدن به دولت آرمانی فضیلتگرا بوده است و با تکیه بر راهبرد اصلاح اخلاق فردی، عدالتمحوری برای اصلاح ساختار قضایی و تنظیم روابط میان طبقات جامعه و ارتقای جایگاه مشورتی عالمان در دولت به منظور تضمینی برای بقای سلامت در نظام سیاسی، امید به تحقّق آن داشته است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| طرطوشی؛ سراج الملوک؛ دولت؛ اسپریگنز | ||
| مراجع | ||
|
آرون، ریمون، (1384)، مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعهشناسی، ترجمه باقر پرهام، چاپ هفتم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. ابن بشکوال، ابوالقاسم خلف بن عبدالملک، (1966)، الصله، مصر: الدارالمصریه للتألیف و الترجمه. ابن تغری بردی، یوسف، (1390ق)، النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، قاهره: وزاره الثقافه والارشاد القومی. ابن خلکان، ابوالعباس احمدبن محمد، (1364ش)، وفیات الأعیان، بیروت: چاپ احسان عباس. ابن شداد، بهاء الدین یوسف، (1964)، النوادر السلطانیه و المحاسن الیوسفیه، چاپ جمال الدین شیّال، قاهره: دار المصریه للتالیف و الترجمه. ابن صیرفی، علی بن منجب، (بیتا)، الاشاره الی من نال الوزارة، تحقیق عبدالله مخلص، قاهره: المعهد العلمی الفرنسی. ابن عساکر، علی بن حسن، (1415ق)، تاریخ مدینة دمشق، تحقیق علی شیری، لبنان: دارالفکر. ابن فرحون، ابراهیم بن علی بن محمد، (1996/1417)، الدیباج المذهب فى معرفة اعیان علماء المذهب، بیروت: دارالکتب العلمیة. اسپریگنز، توماس، (1397ش)، فهم نظریههای سیاسی، ترجمه فرهنگ رجایی، چاپ دوازدهم، تهران: نشر آگاه. اشتری تفرشی، علیرضا و بادکوبه هزاوه، احمد، (1389)، «سیاستهای مذهبی وزیران سنّی مذهب فاطمیان: انگیزهها، اهداف و راهبردها»، پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی، سال چهل و سوم، شماره 1. بیاتی، جعفر، (1999)، مفهوم الدوله عند الطرطوشی و ابن خلدون، تونس: دارالمعارف للطباعه و النشر. حاجىخلیفه، مصطفی بن عبدالله، (1402-1410)، کشف الظنون عن أسامی الکتب و الفنون، بیروت: داراحیاء التراث العربی. حتّی، فیلیپ، (1380م)، تاریخ عرب، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: نشر آگه. شیال، جمالالدین، (1965)، أعلامالاسکندریه فى العصر الاسلامى، قاهره: دارالمعارف.. سمعانی عبد الکریم بن محمد بن منصور، ( 1978/1398)، الانساب، هند: حیدرآباد دکن، مطبعة دائرةالمعارف العثمانیة. سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر، (1967/1387)، حسن المحاضره فى تاریخ مصر و القاهره، تحقیق محمدابوالفضل ابراهیم، داراحیاء الکتب العربیه. ضبی، احمدبن یحیی، (1989/1410)، بُغیةالملتمس فى تاریخ رجال اهل الاندلس، به کوشش ابراهیم ابیارى، قاهره ـ بیروت: دارالکتاب المصرى ـ دارالکتاب اللبنانى. طرطوشی، ابوبکرمحمدبن ولید، (1995)، سراج الملوک، چاپ اول، بیروت: دار صادر. طرطوشى، ابوبکر محمدبن ولید، ( 1997)، رسالة فى تحریم الجبن الرومى، بیروت: چاپ عبدالمجید ترکى. لوئیس، برنارد، (1389)، «عباسیان»، ترجمه علیرضا اشتری تفرشی، نامه تاریخ پژوهان، سال ششم، شماره بیست و چهارم. کسایی، نوراله، (1368)، «از نظامیه تا مستنصریه»، مقالات و بررسیها، شماره 47- 48. ماوردی، علی بن محمد، (بیتا)، الاحکام السلطانیه، قاهره: دارالحدیث. مصطفی عامر، فاطمه، (2000م)، تأریخ أهل الذمه فی مصر الإسلامیه، قاهره: الهیئت المصریه العامه للکتاب. مقرى، احمدبن محمد تلمسانى، (1968/1388)، نفخالطیب من غصن الاندلس الرطیب، بهکوشش احسان عباس، بیروت: دارالفکر. ناصری طاهری، عبداله، (1379)، فاطمیان در مصر، قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه. واکر، پل ای، (1383)، پژوهشی در یکی از امپراتوریهای اسلامی: تاریخ فاطمیان و منابع آن، ترجمه فریدون بدرهای، تهران: فرزان روز. یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، (1965)، کتاب معجم البلدان، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,626 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 860 |
||