- همه نشریات
- ادبیات فارسی و زبانهای خارجی
- اقتصاد (دانشکده و پژوهشکده))
- الهیات و معارف اسلامی
- پژوهش و نقد (معاونت پژوهشی دانشگاه)
- تربیت بدنی و علوم ورزشی (دانشکده و پژوهشکده)
- حقوق و علوم سیاسی
- روانشناسی، علوم تربیتی و اطلاع رسانی
- علوم اجتماعی
- علوم ارتباطات
- علوم ریاضی و رایانه
- مدیریت و حسابداری
- موسسه آموزش عالی بیمه اکو
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 57 |
| تعداد شماره‌ها | 1,930 |
| تعداد مقالات | 15,371 |
| تعداد مشاهده مقاله | 36,107,164 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 21,819,873 |
کنترل و هدایت جمعیت در قالب نهادها و تکنیک‌های جدید حکمرانی در ایران (از عباس میرزا تا رضاشاه) | ||
| دولت پژوهی | ||
| مقاله 4، دوره 6، شماره 24، بهمن 1399، صفحه 103-139 اصل مقاله (376.24 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tssq.2020.41016.685 | ||
| نویسندگان | ||
| حجت کاظمی1؛ هادی کشاورز* 2 | ||
| 1استادیار جامعه شناسی سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| تلاش برای کنترل و هدایت جمعیت در هر جامعه توسط قدرت و حکومت از طریق نهادها و تکنیک‌های جدید حکمرانی، یکی از بحث‌های مدرنی است که ابتدا بهوسیله فوکو مطرح شد و توسعه یافت. قدرت با هدف قراردادن افراد و جمعیت برای رفع نیازهای خود، تکنیک‌ها و نهادهایی را طراحی می‌کند که ضمن مرئی کردن افراد، کنترل و هدایت آنها در جامعه را افزایش دهد. در این چارچوب این مقاله در نظر دارد با روشی توصیفی- تحلیلی رابطه میان جمعیت و حکومت را بر اساس نهادها و تکنیک‌های جدید حکمرانی، و بویژه نهاد مدرسه، در ایران از اواخر سده نوزدهم، با اقدامات عباس میرزا، امیرکبیر، ناصرالدین شاه، مشروطه و رضاشاه بررسی کند و نشان دهد که مواجهه با غرب و شکل‌گیری بحران آگاهی در زمینه حکومت و حکمرانی نزد نخبگان، چه تحولاتی را در ایران رقم زد؟ و چگونه و چرا جمعیت، هدف قوانین و تکنیک‌های جدید حکمرانی قرار گرفت؟ در جواب به این پرسش‌ها، این پژوهش در پی اثبات تغییر الگوی حکمرانی در ایران از یک سو و تلاش دولت برای کنترل و هدایت جمعیت در نهادهای جدید از سوی دیگر است تا بتواند ضمن افزایش بهره‌وری و بالابردن فرمانبری، پایه‌های حکومت خود را مستحکم کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کنترل و هدایت جمعیت؛ نهاد؛ حکمرانی؛ تکنیک‌های جدید؛ بهره وری | ||
| مراجع | ||
الف) فارسیآبراهامیان، یرواند، (1390)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گل محمدی و محمد ابراهیم فتاحی، تهران: نی.
آجودانی، ماشاءالله، (1383)، مشروطه ایرانی، تهران: نشر اختران.
آدمیت، فریدون، (1385)، اندیشه ترقی و حکومت قانون، تهران: انتشارات خوارزمی.
آدمیت، فریدون، (1389)، امیرکبیر و ایران، تهران: انتشارات خوارزمی.
اتحادیه، منصوره؛ ملک زاده، الهام، (1388)، «بهداشت و اقدامات خیریه بهداشتی در دوره رضاشاه»، تاریخ اسلام و ایران، پاییز شماره3.
اسمارت، بری، (1385)، میشل فوکو، ترجمه لیلا جوافشانی وحسن چاوشیان، تهران: نشر کتاب آمه.
اقبال آشتیانی، عباس، (1362)، میرزا تقی خان امیرکبیر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
افضل، منوچهر، (1348)، راهنمای آموزش عالی در ایران، تهران: انتشارات مؤسسه فرهنگی منطقه‌ای.
امین، سیدحسن، (1386)، تاریخ حقوق ایران، تهران: دایرة‌المعارف ایرانشناسی.
اوبرلینگ، پیر، (1383)، کوچ نشینان قشقایی فارس، ترجمه فرهاد طیبی‌پور، تهران: نشر شیرازه.
دشتی، فرزانه و سید مصطفی ابطحی، (1389)، «شبه نوسازی در عصر پهلوی اول»، راهبرد یاس، شماره 21.
زندیه، حسن، (1392)، تحول نظام قضایی ایران در دوره پهلوی اول، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
سالنامه و آمار و مجموعه قوانین و مقررات فرهنگی، (1316،1317 ش)، وزارت فرهنگ، قانون اساسی فرهنگ.
سمیع‌آذر، علیرضا، (1376)، تاریخ تحولات مدارس در ایران، تهران: سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز نوسازی مدارس کشور.
طباطبایی، سیدجواد، (1392)، تاملی درباره ایران: مکتب تبریز و مبانی تجددخواهی، تهران: مینوی خرد.
طباطبایی، سیدجواد، (1392)، تاملی درباره ایران: نظریه حکومت قانون در ایران، تهران: مینوی خرد.
عالم، عبدالرحمن، (1393)، تاریخ فلسفه سیاسی غرب، ج1، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
علاقه بند، علی، (1371)، جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، تهران: نشر روان.
غنی، سیروس، (1389)، ایران: برآمدن رضا خان، برافتادن قاجار و نقش انگلیسی‌ها، ترجمه حسن کامشاد، تهران: انتشارات نیلوفر.
فوران، جان، (1383)، مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ترجمه احمد تدین، تهران: نشر رسا.
فوکو، میشل، (1378)، مراقبت و تنبیه، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
_____، (1383)، اراده به دانستن، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
____، (1390)، تولد زیست سیاست: درس گفتارهای کلژدو فرانس 1978-1979، ترجمه رضا نجف زاده، تهران: نی.
_____، (1389)، باید از جامعه دفاع کرد: درس گفتارهای کلژدو فرانس1975-1976، ترجمه رضا نجف‌زاده، تهران: رخداد نو.
______، (1392)، تئاتر فلسفه، ترجمه افشین جهاندیده و نیکو سرخوش، تهران: نی.
فوکو، میشل و دیگران، (1376)، خرد در سیاست، ترجمه و گزیده عزتالله فولادوند، چاپ اول، تهران: نشر طرح نو.
کاتوزیان، محمدعلی، (1379)، اقتصاد سیاسی ایران: از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، ترجمه کامبیز نوروزی، تهران: نشر مرکز.
کرزن، لرد، (1364)، ایران و مسئله ایران، ترجمه علی جواهر کلام، تهران: علمی و فرهنگی
کرمانی، ناظم‌الاسلام، (1376)، تاریخ بیداری ایرانیان، به اهتمام علی اکبر سعیدی سیرجانی، تهران: نشر پیکان.
کرونین، استفانی، (1383)، رضا شاه و شکل‌گیری ایران نوین، ترجمه مرتضی ثابت فر، تهران: انتشارات جامی.
کسروی، احمد، (1381)، تاریخ مشروطه ایران، تهران: انتشارات امیر کبیر.
گیلمور، جان، (1354)، گزارش بررسی شرایط صحیه در مملکت ایران، ترجمه کیومرث ناصری، تهران: انتشارات سازمان خدمات اجتماعی.
محبوبی اردکانی، محمد حسین، (1379)، تاریخ موسسات تمدنی جدید در ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
محسنی، منوچهر، (1375)، مبانی آموزش بهداشت، چ2، تهران: نشر طهوری.
مستشارالدوله، میرزا یوسف، (1386)، یک کلمه، به اهتمام علیرضا دولتشاهی، تهران: بال.
مکی، حسین، (1374)، تاریخ بیست ساله ایران، تهران: انتشارات علمی.
ملکم‌خان، ناظم‌الدوله، (1389)، نامه‌های میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله، حجت اصیل (گردآورنده)، تهران: نشر نی.
نفیسی، سعید، (بی تا)، مجموعه سخنرانی‌های سعید نفیسی با موضوع پیشرفت‌های ایران در عصر پهلوی، تهران: چاپخانه فردوسی.
هدایت، مهدیقلی‌خان مخبرالسلطنه، (1385)، خاطرات و خطرات، تهران: زوار.
هیندس، باری، (1380)، گفتارهای قدرت (از هابز تا فوکو)، ترجمه مصطفی یونسی، چاپ اول، تهران: نشر شیرازه.
ب) انگلیسیAkhavi, Shahrough, (1980), Religion and Politics in Contem Porary Iran: Clergy-State Relatioms in the Pahlavi Period), Albany: State University of New York Press. Banani, Amin, (1961), The Modernization of Iran (1291-1491), Stanford: California Sranford University Press. Fimyar, Olena, (2008), Using Governmentality as a Conceptual Tool in Education Policy Research, Educate, Special Issue, March 2008. Amir Arjomand, Saied, (1998), The Turbanfor the Crown: The Islamic Revolution in Iran, Oxford University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 655 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 488 |
||
Scholarly Journals Management System © 1991.05.01 by Allameh Tabatabaei University is
licensed under Attribution-NonCommercial 4.0 International.
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب