| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,112 |
| تعداد مقالات | 17,024 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,046,954 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 26,299,773 |
نقد دیدگاه ابوالکلام آزاد در معرفی کورش به عنوان ذوالقرنین | ||
| سراج منیر | ||
| مقاله 4، دوره 11، شماره 38، فروردین 1399، صفحه 91-118 اصل مقاله (782.92 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2021.57374.1657 | ||
| نویسنده | ||
| سیدمحمدرضا میرسید* | ||
| استادیار معارف اسلامی دانشگاه دامغان، دامغان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| قرآن کریم در آیات 83 تا 98 سوره کهف به شخصیت ذوالقرنین اشاره کردهاست. یافتن مصداق واقعی ذوالقرنین همواره دغدغه مفسرین و قرآن پژوهان بودهاست. ابوالکلام آزاد با تتبع در تورات و بررسی تاریخ ایران باستان به این نتیجه رسیده که کورش کبیر پادشاه ایران همان ذوالقرنین قرآن است. فرازهایی از کتاب مقدس، دیهیم شاخ گونه تندیس دشت مرغاب، جنگهای کورش کبیر در ناحیه شمال، جنوب و شرق ایران به همراه رفتارهای بعضاً ملایمتآمیز او با دشمنان مغلوب به ویژه خدماتش به یهودیان بابل را از جمله شواهد همسانانگاری کورش با ذوالقرنین میداند. وی با اشاره به عبارتهایی از تورات و زرتشتی بودن هخامنشیان بر موحد بودن کورش صحه میگزارد. هرچند برخی شواهد ارائه گردیده علیالظاهر بر ویژگیهای ذوالقرنین در قرآن قابل تطبیق است ولی مواردی همچون مسأله موحد بودن کورش به خدای یکتا و ایمان وی به معاد، عدم رفتار عدالتآمیز با مجرمان و ثبت نشدن بنای سد آهنی به نام کورش در منابع تاریخی از مهمترین مسائلی است که آشکارا بر نظریۀ همسانانگاری کورش کبیر با ذوالقرنین قرآن خدشه وارد میکند. این مقاله ضمن بررسی دیدگاه ابوالکلام و نقد آن بر نارسایی شواهد ارائه شده و وجود تفاوت آشکار بین ذوالقرنین و کورش تأکید میکند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ذوالقرنین؛ کورش کبیر؛ ابوالکلام آزاد؛ مجسمۀ دشت مرغاب | ||
| مراجع | ||
|
کتاب مقدس. (عهد عتیق و عهد جدید(
ابوالکلام آزاد، مولانا. (1389ش). کورش کبیر (ذوالقرنین). ترجمه محمد ابراهیم باستانی پاریزی. چاپ چهاردهم، تهران: نشر علم.
ابوحمزه ثمالى، ثابت. (1420 ه). تفسیر القرآن الکریم. به کوشش عبدالرزاق حرزالدین و محمدهادى معرفت. بیروت:دارالمفید.
ابنکثیر، ابوالفداء اسماعیل. (1408ه). البدایه و النهایه. تحقیق علی شیری. چاپ اول. بیروت: داراحیاالتراث العربی.
اصفهانی، اسماعیل. (1409ه). دلائل النبوه. تحقیق محمد محمد الحداد. چاپ اول. ریاض: دارالطیبه.
ابن ابی شیبه کوفی. (1409ه). المصنف، تحقیق سعید محمد اللحام. چاپ اول. بیروت:دارالفکر.
آلوسی بغدادی. (1405ه). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. بیروت: دار احیاءالتراث العربی.
بحرانی، سید هاشم. (1419ه). تفسیر البرهان. بیروت: مؤسسهالاعلمی.
بروجردى، سیدمحمدابراهیم. (1366). تفسیر جامع. تهران: انتشارات صدر.
بلاغى، سیدعبدالحجت. (1386). حجهالتفاسیر و بلاغ الاکسیر. قم:انتشارات حکمت.
بهبودی، محمد باقر.(1377). مقاله بازنگری تاریخ انبیاء. مجله پژوهشهای قرآنی. شماره 13و14.
بیضاوی، ناصرالدین عبدالله بن عمر شیرازی. (1410ه.ق.). تفسیر بیضاوی. بیروت: مؤسسه اعلمی.
پیرنیا، حسن. (1366ش). تاریخ ایران باستان. چاپ سوم. تهران:انتشارات دنیای کتاب.
ثاقبفر، مرتضی. (1387). ترجمۀ مجموعه تاریخ کمبریج. تاریخ ایران دوره هخامنشیان نوشته ایلیا گرشویج. چاپ دوم تهران: انتشارات جامی.
ثعالبى، ابومنصور. (1898م). الاعجاز والایجاز. مصر: مطبعه العمومیه.
ثعالبى، ابومنصور. (1985 م). ثمار القلوب. به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم. قاهره: دار و مکتبة الهلال.
ثورى، سفیان. (1403 ه). تفسیر سفیان ثورى. بیروت: دارالکتب العلمیه.
حسینى شاه عبدالعظیمى، حسین. (1363). تفسیر اثناعشرى. تهران: میقات.
خرمشاهى، بهاءالدین. (1377). دانشنامه قرآن و قرآن پژوهى. تهران: دوستان-ناهید.
خویى، سیدابوالقاسم. (بیتا). البیان فى تفسیر القرآن. قم: انتشارات نور الثقلین.
رازی، فخرالدین. (بیتا). مفاتیح الغیب. تهران: دار الکتب العلمیه.
راوندی، قطبالدین. (بیتا)؛ الخرائج و الجرائح. قم:مؤسسه الامام المهدی (ع).
رضایی، عبدالعظیم. (1381). تاریخ ده هزار ساله ایران. عبدالعظیم رضایی. تهران: اقبال.
رمضان یوسف، محمد خیر. (1415). ذوالقرنین القائدالفاتح والحاکم الصالح. دمشق: دارالقلم.
روحی، احسان. (1397). در جستجوی ذوالقرنین. چاپ اول. تهران: نگاه معاصر.
سلیمانی اردستانی، عبدالرحیم(1378) درآمدی بر شناخت کتاب مقدس. مجله هفت آسمان. شماره2.ص144-162
سورآبادى، ابوبکر. (1380 ش). تفسیر سورآبادى. به کوشش على اکبر سعید سیرجانى. تهران: فرهنگ نشر نو.
سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن بن ابی بکر. (بیتا). الدر المنثور. طهران: المکتبه السلامیه و الجعفری.
سوسه، احمد. (1972 م). العرب و الیهود فی التاریخ. دمشق: العربی للاعان والنشر والطباعه.
شریعتی، محمدتقی. (بیتا). تفسیر نوین. تهران:دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
شریف لاهیجى، محمد. (1373). تفسیر شریف لاهیجى. به کوشش میرجلال الدین حسینى ارموى. تهران: نشر داد.
شهاب پور، عطاءاللّه. (1323). آیات ذوالقرنین. قم: انجمن تبلیغات اسلامی چاپخانه تابان.
شیخ صدوق، ابن بابویه. (بیتا). خصال. تحقیق علی اکبر غفاری. قم: جامعه مدرسین.
____________. (1405). کمال الدین و تمام النعمه. تحقیق: علی اکبر غفاری. قم: جامعه مدرسین.
صفوی، سید حسن. (1358). ذوالقرنین کیست. تهران: کانون انتشارات محمدی.
طیب، سیدعبدالحسین. (1378). اطیب البیان فى تفسیر القرآن. تهران: انتشارات اسلام.
عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه. (1415). نور الثقلین. تحقیق: رسولی محلاتی. چاپ چهارم. قم: انتشارات اسماعیلیان.
عاملى، ابراهیم. (1360). تفسیر عاملى. به کوشش على اکبر غفارى. تهران: انتشارات صدوق.
طباطبائی، محمدحسین. (1374). المیزان فی تفسیر القرآن. ترجمه موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین قم.
طبرسی، ابو الفضل بن حسن. (بیتا). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. بیرت: دارالمکتبه الحیاه.
طبری، ابو جعفر محمد بن جریر. (1357ه). تاریخ الامم و الملوک. قاهره: مطبعهالاستقامه.
_________________. (1409ه). جامعالبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار المعرفه.
طوسی، ابی جعفر محمد بن حسن. (1409ه). التبیان فی تفسیر القرآن. تحقیق احمد حبیب قصیر العالمی. چاپ اول. بیروت: مکتب العلام الاسلامی.
فراء، ابوزکریا یحیى. (بیتا). معانى القرآن. به کوشش احمد یوسف نجاتى و دیگران. مصر: دارالمصریه للتألیف و الترجمه.
فیضکاشانى، ملا محسن. (1415 ه.ق.). تفسیر الصافى. به کوشش حسین اعلمى. تهران: مکتبه الصدر.
قرطبى، ابوعبداللّه. (1372 ه.ق.). الجامع لأحکام القرآن. به کوشش احمد عبدالعلیم بردونى. قاهره: دارالشعب.
القمی، ابوالحسن علی بن ابراهیم. (1387ه.ق.). تفسیر القمی. چاپ دوم. نجف. قم: انتشارات مؤسسه دار الکتاب قم.
قمى مشهدى، محمد. (1368). تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب. به کوشش حسین درگاهى. تهران: ﺳﺎزﻣﺎن ﭼﺎپ و اﻧﺘﺸﺎرات وزارت ارﺷﺎد اﺳﻼﻣﻰ.
کیوانى، مجدالدین. (1377). دائرة المعارف بزرگ اسلامى. زیرنظر کاظم موسوى بجنوردی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی،
گنابادى، سلطان محمد. (1408 ه.ق.). تفسیر بیان السعاده فى مقامات العباده. بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
مجلسی، محمد باقر. (1403ه.ق.). بحار الانوار. چاپ دوم. بیروت: مؤسسه الوفاء.
معرفت، محمدهادی. (1388). شبهات و ردود. ترجمه حسن حکیم باشی و..... چاپ دوم. قم: مؤسسه فرهنگی التمهید.
مکارم شیرازی، ناصر و دیگران. (1353). تفسیر نمونه. ج12. چاپ دوم. تهران:انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
مغنیه، محمدجواد. (1424ه.ق.). تفسیر الکاشف. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
میر مدرس، سید موسی. (1373). کورش و ذوالقرنین. چاپ اول. تهران: مرکز نشر علوم دانشگاهی و معارف اسلامی فاضل.
نیشابوری، ابو اسحاق. (1359). قصص الانبیاء. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
نیشابورى، نظام الدین. (1416 ه.ق.). تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان. به کوشش شیخ زکریا عمیرات. بیروت: دارالکتب العلمیه.
وکیلی، شروین. (1392). کوروش رهایی بخش (تاریخ کوروش هخامنشی).تهران: نشر شورآفرین.
ویل دورانت. (1385). تاریخ تمدن. چاپ 12. تهران : انتشارات علمی و فرهنگی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,163 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 432 |
||