| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,213 |
| تعداد مقالات | 17,979 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,265,748 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,911,139 |
ارتباط معنایی تقوا و ریب در آیه 2 سوره بقره | ||
| سراج منیر | ||
| مقاله 7، دوره 11، شماره 39، تیر 1399، صفحه 171-194 اصل مقاله (1.05 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2021.63161.1745 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین علوی مهر1؛ بهزاد جلالوند* 2 | ||
| 1دانشیار تفسیر و علوم قرآن، جامعۀالمصطفی العالمیه، قم، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| فحص و تدقیق در مباحث علم زبانشناسی به خصوص معنیشناسی، ابعاد گوناگون یک متن را گشوده و در معنایابی و مفهومسازی ترکیبات قرآنی، نقش محوری و اساسی را ایفا میکند. در بیان مفسران از آیات ابتدایی سوره بقره چنین فهمیده میشود که قرآن در هدایت و یا در لاریب بودن، صاحب جایگاه والایی است، اما براساس این مقال درک همنشینی ریب و تقوی در ترکیب آیه توجه عمیقی میطلبد چه اینکه چرا خداوند هدایت را به شرط تقوا، متناظر راه نداشتن شک در قرآن بیان میکند؟ روش استفاده شده در این مقال توصیفی- تحلیلی است. حاصل آنکه اخلاق و تقوای الهی شرط لازم بهرهمندی از هدایت قرآن است که این عقیده با الهام از تفسیر آیه شریفه (ذلِکَ الْکِتَابُ لاَ رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِلْمُتَّقِینَ) به دست آمده است. «ریب» شک ساده نیست تا از طریق آگاهی زدوده شود. انسان مریب از حقیقت امر آگاه است و راه هدایت الهی را کتمان و انکار میکند. پس آنان را باید به پرهیزگاری و ترس از خدا فراخواند. از این رو هدایتگری کتاب وحی تنها برای متقین است. وجه تازگی مقاله تفاوت نگاه آن به نسبت تفاسیر است؛ مفسران به لاریب بودن قرآن و هدایتگری آن تنها برای متقیان اشاره داشتهاند، اما در نسبت تقوی و ریب سکوت کردهاند. نتیجه پژوهش این است که انسان متقی بهجهت نداشتن «ریب» مشمول هدایتگری قرآن است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| تلائم؛ هدایتگری قرآن؛ هدایتپذیری؛ ریب؛ تقوی؛ هدایت؛ شک | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابن اثیر، مبارکبن محمد. (1367). النهایه فی غریب الحدیث و الأثر. چاپ چهارم. قم: اسماعیلیان.
ابندرید، محمد بن حسن. (بیتا). جمهرة اللغة. بیروت: دارالعلم للملایین.
ابن فارس، احمد. (1389). معجم المقاییس اللغة. چاپ اول. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابنکثیر. (1425ق). تفسیر القرآن العظیم. چاپ اول. بیروت: دارالکتاب العربی.
ابن منظور، محمدبن مکرم. (1414ق). لسان العرب. چاپ سوم. بیروت: دار صادر.
ایزوتسو، توشیهیکو. (1388). خدا و انسان در قرآن. ترجمه احمد آرام. چاپ ششم. تهران: سهامی انتشار.
ابوالفتوح رازی، حسینبن علی. (1408ق). روض الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: آستان قدس رضوی.
جوادی آملی، عبدالله. (1378). تفسیر موضوعی قرآن کریم؛ توحید در قرآن. قم: مرکز چاپ اسراء.
جوهری، اسماعیل بن حماد. (1990 م). الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه. تحقیق احمد بن عبدالغفورعطار. چاپ چهارم. بیروت: دارالعلم للملایین.
رامیار، محمود. (1362). تاریخ قرآن. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر.
راغب اصفهانی، حسینبن محمد. (1374). مفردات راغب اصفهانی. چاپ دوم. تهران: مرتضوی.
زبیدی، محمدبن محمد. (1414ق). تاج العروس. تصحیح علی شیری. بیروت: دارالفکر.
زمخشری، محمودبن عمر. (بیتا). الکشّاف. بیروت: دارالمعرفة.
صدرالمتالهین شیرازی، محمد. (1366). تفسیرالقرآن الکریم. چاپ دوم. قم: انتشارات بیدار.
طالقانی، سیدمحمود. (بیتا). پرتوی از قرآن. تهران: سهامی انتشار.
طباطبایی، محمدحسین. (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. چاپ دوم. بیروت: مؤسسة الأعلمی.
طبرسی، فضل بن حسن. (1418ق). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تحقیق سید هاشم رسولی محلاتی و سید فضل الله یزدی طباطبایی. چاپ دوم. بیروت: دارالمعرفة.
طریحی، فخرالدینبن محمد. (1375). مجمعالبحرین. چاپ سوم. تهران: مرتضوی.
طوسی(شیخ طوسی). (1413ق). البیان فی تفسیر القرآن. چاپ اول. قم: موسسه النشر الاسلامی.
عسکری، ابوهلال حسنبن عبدالله. (1429ق). معجمالفروق اللغه. چاپ چهارم. قم: موسسهالنشر الاسلامی.
فراهیدی، خلیلبن احمد. (1409ق). کتاب العین. چاپ دوم. قم: نشر هجرت.
فخر رازی، محمدبن عمر. (1420ق). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب). چاپ سوم. بیروت: دار احیاء التراث.
فیض کاشانی، محسن. (بیتا). تفسیر الصافی. بیروت: موسسه الاعلمی.
فیومی، احمدبن محمد. (1414ق). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی. چاپ دوم. قم: موسسه دارالهجرة.
قمی، شیخ عباسی. (1427ق). سفینة البحار. چاپ چهارم. قم: نشره اسوه.
مدنی شیرازی، سیدعلیخانبن احمد. (1426ق). الطراز الاول و الکناز لما علیه من لغة العرب المعوّل. مشهد: موسسه آل البیت.
مصطفوی، حسن. (1416ق). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
کاشانی، مولیفتحالله. (1423ق). زبدهالتفاسیر. چاپ اول. قم: موسسه المعارف الاسلامیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,165 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 431 |
||