تعداد نشریات | 56 |
تعداد شمارهها | 1,653 |
تعداد مقالات | 13,122 |
تعداد مشاهده مقاله | 24,934,481 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,245,315 |
جریانشناسی پیرنامههای سرزمین فارس از قرن چهارم تا هشتم هجری قمری | ||
متن پژوهی ادبی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 آبان 1400 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ltr.2021.53005.3081 | ||
نویسندگان | ||
مریم حسینی ![]() ![]() | ||
1عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه الزهرا | ||
2دکترای ادبیات عرفانی دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
از قرن چهارم تا هشتم هجری قمری در خطّۀ فارس هشت پیرنامه به زبان فارسی و عربی تألیف، ترجمه و یا گزیده شدهاست که عبارتاند از: سیرت ابن خفیف، فردوس المرشدیه فی اسرار الصمدیه، انوارالمرشدیه فی اسرار الصمدیه، بدایة احوال الحلاج و نهایته، اخبار حلّاج، مفتاح الهدایه و مصباح العنایه، تحفة اهل العرفان، روح الجنان فی سیرة الشیخ روزبهان. در این مقاله کوشش شده تا ویژگیها، تأثیرگذاریها و تأثیرپذیریهای مؤلفان و سیر تحوّل این آثار بررسی شود. با توجه به وجود شباهتهای فراوان آثاری که پس از سیرت ابن خفیف نگاشته شدهاند و نسبتدادن شجرۀ خرقۀ بیشتر پیران مذکور به ابن خفیف احتمال بسیار وجود دارد که مقاماتنویسان متأخر از نگاشتۀ ابوالحسن دیلمی دربارۀ شیخ کبیر شیراز تأثیر پذیرفته باشند. تغییر مخاطب در شیوۀ نگارش این نویسندگان مؤثر بودهاست؛ عربیگویی و شیوۀ نگارش عالمانۀ مؤلفان آثاری چون سیرت ابن خفیف و فردوس المرشدیه در معرفی شخصیّت والای پیران بیانگر وجود مخاطبان خاص و اهل علم برای این آثار است و سستبودن کلام نویسندگان پیرنامههای روزبهان و درج کراماتی مادی با اهدافی نه چندان متعالی نشان میدهد هدف این نویسندگان قدرتمندجلوهدادن روزبهان برای مخاطبان عام و به نوعی بهره وری برای خود است. | ||
کلیدواژهها | ||
جریانشناسی؛ پیرنامه؛ فارس؛ قرن چهارم تا هشتم هجری قمری | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 115 |