| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,040 |
| تعداد مقالات | 16,469 |
| تعداد مشاهده مقاله | 43,650,863 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 24,821,625 |
بررسی و نقد مدخل های ثواب و عقاب و بهشت و دوزخ در دو دایره المعارف قرآنی خاورشناسان | ||
| پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
| مقاله 7، دوره 13، شماره 48، فروردین 1401، صفحه 185-211 اصل مقاله (1.07 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2022.65749.2525 | ||
| نویسنده | ||
| علیرضا اسعدی* | ||
| استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| چکیده | ||
| دایره المعارف قرآن لیدن و دانشنامه قرآن الیور لیمن از مهم ترین پژوهش های قرآنی خاورشناسان است که با هدف ارائه معارف قرآن کریم به مخاطبان تالیف شده اند. در این دو دایره المعارف هر چند ادعا می شود که دقیق و منصفانه تدوین شده اند اما در آنها خطاهای روشی و محتوایی متعددی به چشم می خورد. این مقاله درصدد است تا به روش توصیفی و تحلیلی و با استناد به مصادر معتبر اسلامی و استدلال های متقن قرآنی به بررسی مدخل های ثواب و عقاب و بهشت و جهنم در این دو دایره المعارف بپردازد و به این سوال اساسی پاسخ دهد که کاستی ها و اشکالات مقالات بهشت و جهنم و ثواب و عقاب چیست؟. بر اساس مهم ترین یافته های این پژوهش، همپوشانی برخی مدخلها با یکدیگر، استناد به منابع غیر اصیل یا نامعتبر، ناسازگاری و ناهمخوانی محتوای مقالات با یکدیگر از مهم ترین اشکالات روشی، و القای اثرپذیری و پیروی تعالیم قرآنی از تعالیم پیشین، فرشته انگاری ابلیس، تصویرپردازی جسمانی از بهشت و جهنم، ارائه سیمایی خشن و نامتعادل از مسئله کیفر و پاداش در قرآن و تبیین نادرست از ربط و نسبت اختیار انسان با حاکمیت خداوند و نیز ارتباط شیطان با دوزخ از مهم ترین اشکالات محتوایی مقالات این دو دایره المعارف در مسئله مورد بحث است که نشان می دهد نویسندگان نتوانسته اند به فهم دقیقی از معارف اعتقادی قرآن دست یابند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دایره المعارف قرآن؛ دانشنامه قرآن؛ خاورشناسان؛ بهشت و دوزخ؛ ثواب و عقاب | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ترجمه فولاوند.
ابوالفتوح رازی. حسین بن علی. (1408ق). روضالجنان و روحالجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
اسدی، علی.(1396). «بررسی و نقد نظریه اقتباس قرآن از عهدین». معرفت ادیان. تابستان. سال هشتم. شماره31.
جوادی آملی، عبدالله. ( 1381). تفسیر موضوعی قرآن کریم. ج1. قرآن در قرآن. قم. مرکز نشر اسرأ.
حمزه لویان، علی و مفتح، محمدهادی. ( 1394). «نقد نظریه اقتباس قرآن از ادب زمانه با تحلیل دیدگاه یوسف دره حداد». پژوهشهای ادبی- قرآنی. زمستان. سال سوم. شماره4.
داون پورت، جا‌ن.(1334). عذر تقصیر به پیشگاه محمد و قرآن. ترجمه سید غلامرضا سعیدی. تهران: اقبال.
زمخشری، محمود بن عمر. (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. ج2. بیروت: دارالکتاب العربی.
سزگین، فؤاد. (1412ق). تاریخ التراث العربی. مجلد اول. بخش4. ترجمه محمود فهمی حجازی. قم: مکتبه آیه الله العظمی المرعشی النجفی.
سید قطب.(1425). فی ظلال القرآن. بیروت: دار الشروق.
شاکر، محمدکاظم و فیّاض. محمّد سعید. (1389). «سیر تحوّل دیدگاههای خاورشناسان در مورد مصادر قرآن». مجله پژوهشهای قرآن و حدیث. سال چهل و سوم. شماره١.
شیخ طوسی، محمد بن حسن. (بی تا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
طباطبائی، محمد حسین.(1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. ج4. چاپ سوم. تهران: ناصر خسرو.
غزالی. ابوحامد محمد. (1416ق). مجموعه رسائل الامام الغزالی. الدره الفاخره. بیروت: دار الفکر.
فخررازی .( 1420ق ). التفسیر الکبیر. ج24. بیروت. دار احیاء التراث العربی.
فیاض. محمد سعید( 1393). فرضیه اقتباس قرآن کریم از مصادر غیر الهی: بررسی و نقد شبهات خاورشناسان. چاپ اول. قم. نشر فلاح.
قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا. (1368). کنز الدقائق و بحر الغرائب. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
کحاله، عمررضا. ( بیتا). معجم المؤلفین. ج۶. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
لیمن، الیور. ( 1391). دانشنامه قرآن. ترجمه محمد حسین وقار. تهران: انتشارات اطلاعات.
مصباح یزدی. محمد تقی. (1392). قرآن شناسی. ج2. تحقیق و نگارش غلامعلی عزیزی‌کیا. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدى، محمدتقى( 1374). آموزش عقاید. ج3. تهران: مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی.
مطهرى، مرتضى. (1372). مجموعه آثار استاد شهید مطهری. ج1. قم: صدرا.
مک اولیف، جین. (1390). دایرهالمعارف قرآن. ترجمه حسین خندق آبادی و دیگران. تهران: انتشارات حکمت.
ملاصدرا، محمد بن ابراهیم. (1302). مجموعه رسائل التسعه. رساله قضا و قدر. قم: مکتبه المصطفوی.
مولوی. مثنوی معنوی. دفتر چهارم. بخش 135.
میرعرب، فرجالله. (1399). بررسی ادعای اقتباس قرآن از عهدین. قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 583 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 332 |
||