دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات57
تعداد شماره‌ها1,930
تعداد مقالات15,346
تعداد مشاهده مقاله35,692,841
تعداد دریافت فایل اصل مقاله21,706,197
حداد, غلامرضا. (2). شبه ‌سرمایه‌داری رانتیر؛ برآیند پارادوکس‌های دولت اندامواره، ابزاری و رانتیر در جمهوری اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 8(31), 113-144. doi: 10.22054/tssq.2022.69002.1276
غلامرضا حداد. "شبه ‌سرمایه‌داری رانتیر؛ برآیند پارادوکس‌های دولت اندامواره، ابزاری و رانتیر در جمهوری اسلامی ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 8, 31, 2, 113-144. doi: 10.22054/tssq.2022.69002.1276
حداد, غلامرضا. (2). 'شبه ‌سرمایه‌داری رانتیر؛ برآیند پارادوکس‌های دولت اندامواره، ابزاری و رانتیر در جمهوری اسلامی ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 8(31), pp. 113-144. doi: 10.22054/tssq.2022.69002.1276
حداد, غلامرضا. شبه ‌سرمایه‌داری رانتیر؛ برآیند پارادوکس‌های دولت اندامواره، ابزاری و رانتیر در جمهوری اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 2; 8(31): 113-144. doi: 10.22054/tssq.2022.69002.1276

شبه ‌سرمایه‌داری رانتیر؛ برآیند پارادوکس‌های دولت اندامواره، ابزاری و رانتیر در جمهوری اسلامی ایران

دولت پژوهی
دوره 8، شماره 31، آبان 1401، صفحه 113-144    اصل مقاله (494.57 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tssq.2022.69002.1276
نویسنده
غلامرضا حداد*
استادیار سیاستگذاری عمومی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
جمهوری اسلامی ایران، نظامی است که در قالب الگوهای کلاسیک نظم سیاسی قابل دسته­بندی نبوده و فهم منطق کنش و رفتار سیاسی داخلی و خارجی آن در چارچوب­های نظری متعارف با دشواری­هایی روبروست. این پژوهش به دنبال ارائۀ الگویی مفهومی در فهم ماهیت نظم سیاسی و محرک­های رفتاری در جمهوری اسلامی است و این الگوی مفهومی را ذیل سنت نظری اقتصاد سیاسی جستجو می­کند. بلاتکلیفی در روابط بنیادین میان نهادهای دولت، بازار و جامعۀ مدنی، نظم اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی را به شکلی سامان داده است که در عین ناسازگاری با انواع نظم­های کلاسیک لیبرالیستی، سوسیالیستی، فاشیستی و کمونیستی، عناصری از هر یک از این نظم­ها را در خود دارد. این بلاتکلیفی ریشه در حضور هم­زمان دو مبنای فلسفی متعارض در باب چیستی و کارکردهای دولت دارد که در رویکردهای اندامواره و ابزاری مفهوم­پردازی می­شوند و این دو مبنای فلسفی متعارض در وجود هم­زمان ساختارهای موازی و سلسله­مراتبی از نقش­های اجتماعی متعارض تعین یافته است. علاوه بر این، ماهیت رانتیر دولت در ایران، به‌عنوان متغیری میانجی، امکان تعدیل و اصلاح در این نظم اقتصاد سیاسی را تضعیف کرده است. در این پژوهش الگوی مفهومی مناسب در فهم این نظم اقتصاد سیاسی در قالب سازۀ مفهومی «شبه سرمایه­‌داری رانتیر» مفهوم‌­پردازی شده است.
کلیدواژه‌ها
اقتصاد سیاسی؛ دولت اندامواره؛ دولت ابزاری؛ دولت رانتیر؛ شبه سرمایه‌داری رانتیر
مراجع
الف) فارسی

اسمیت، آدام (1357)؛ ثروت ملل، ترجمۀ سیروس ابراهیم‌زاده، تهران: انتشارات پیام

بازرگان، مهدی (1363) انقلاب ایران در دو حرکت، تهران: نهضت آزادی ایران، چ پنجم

بشیریه، حسین (1391)؛ جامعه‌شناسی سیاسی: نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی، چاپ بیست و یکم، تهران: نشر نی

بشیریه، حسین (1381)؛ آموزش دانش سیاسی (مبانی علم سیاست نظری)، تهران: نشر نگاه معاصر، چاپ دوم

پلامتانز، جان (1378)؛ نظریه دولت در فلسفه سیاسی هگل؛ ترجمه: توحید عبدی؛ نامه فرهنگ، بهار 1378؛ شماره 32؛ صص104-111

حاجی یوسفی، امیرمحمد (1388)؛ دولت، نفت و توسعه اقتصادی در ایران، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی

سرزعیم، علی (1395)؛ پوپولیسم ایرانی، تحلیل کیفیت حکمران محمود احمدی نژاد از منظر اقتصاد و ارتباطات سیاسی، چاپ چهارم. تهران: نشر کرگدن.

عابدی اردکانی، محمد، باقری نژاد، سیداصغر (1398)؛ امکان سنجی انطباق ویژگی­های دولت مطلوب هگل با آموزه­های دولت­های توتالیتر نوین؛ دوفصلنامه پژوهش سیاست نظری، شماره 25، 249-283

عطارزاده، بهزاد (1398)؛ منطق کنش جمعی و پیامدهای آن بر سیاستگذاری و توسعه اقتصادی؛ شرحی بر نظریة منسر اولسن؛ فصلنامه سیاستگذاری عمومی؛ دوره 6؛ شماره 1؛ صص 347-367

غنی­نژاد؛ موسی (1386)؛ آزادی اقتصادی و فایده گرایی، روزنامه اقتصاد، 9/10/1386

فاضلی؛ محمد (1399)؛ ایران بر لبه تیغ؛ گفتارهایی جامعه‌شناختی، ذیل حوزه دولت‌پژوهی؛ تهران: انتشارات روزنه

کلارک، باری (1389)، اقتصاد سیاسی تطبیق، مترجم: عباس حاتمی، تهران: انتشارات کویر

مجتبی زاده، علی و لیالی، محمدعلی (1396)؛ جریان شناسی سیاسی،نگاهی به احزاب،گروه‌ها و جریان‌های سیاسی در ایران معاصر، چاپ سوم. دفتر نشر معارف.

موثقی، احمد (1385)؛ اقتصاد سیاسی ایران در دوره جمهوری اسلامی، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 71، بهار، صص311-354.

مهرنیا، حسین (1390)؛ رابطه دین و دولت در نظام فلسفی هگل، فصلنامه حکمت و فلسفه، سال هفتم، شماره اول، صص 109-136

نوح هراری، یوال (1396)، انسان خردمند؛ تاریخ مختصر بشر؛ مترجم: نیک گرگین؛ چاپ ششم؛ تهران: فرهنگ نشر نو

هتنه، جورن  و دیگران (1384)؛ اقتصاد سیاسی بین الملل و جهانی شدن، مترجم: حسین پوراحمدی، تهران: انتشارات قومس

همایون کاتوزیان، محمدعلی (1394) اقتصاد سیاسی ایران؛ از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، مترجم: محمدرضا نفیسی، کامبیز عزیزی، تهران: نشر مرکز

صحیفه امام (ره)، جلد 5 و 6 و 20؛ دسترسی:

 http://www.imam-khomeini.ir/fa/page/210/?kind=279

ایران در رتبه­بندی رفاه؛ دسترسی:

https://docs.prosperity.com/8716/3515/7495/Iran_2021_Picountryprofile.pdf

 

ب) انگلیسی

Beblawi, H, Luciani, G (1987), The Rentier State, London: Croom Helm

Hegel. G. F. W, (1991), Elements of the Philosophy of Right, Ed by Allen. W. Wood, Trans by H. B. Nisbet, Cambridge University Press

Patten, Alan (1999), Hegels Idea of Freedom, Oxford University Press.

Strange, S. (1988) State and Market, Pinter, London and New York

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 278
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 216


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب
login