تعداد نشریات | 56 |
تعداد شمارهها | 1,801 |
تعداد مقالات | 14,275 |
تعداد مشاهده مقاله | 30,716,537 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,222,345 |
اثبات سازگاری نظریه عینیت عمل و جزا با آیات و روایات ناظر بر کیفیت عقاب اخروی | ||
پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
مقاله 1، دوره 13، شماره 51، اسفند 1401، صفحه 1-25 اصل مقاله (1.11 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2023.68753.2642 | ||
نویسندگان | ||
محمد دانش نهاد ![]() ![]() | ||
1استاد الهیات مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، حوزۀ مشهد، مشهد، ایران | ||
2استادیار الهیات موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، حوزۀ مشهد، مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
نظریه عینیت عمل و جزا اگرچه بر اساس مفاد برخی از آیات و روایات است اما در ظاهر با ادله دیگر منافات دارد. این پژوهش با روش جمعآوری اطلاعات و تحلیل آن در پی اثبات عدم تنافی نظریه عینیت عمل و جزا با آیاتی همچون وجود معاقب خارجی در عقاب، حبط و تکفیر و تبدیل سیئات به حسنات است. از جمله نتایج تحقیق آن که 1- آیات ناظر بر وجود معاقب خارجی تنها دال بر آن است که معاقب خارجی بدن انسان را تحت تأثیر خود قرار میدهد و معاقب خارج از بدن انسان است نه نفس انسان، لذا معاقب خارجی میتواند شأنی از شئون نفس انسان باشد چنانکه در آیات بر این نکته تأکید شده که هیزم جهنم، نفس اعمال انسانها است نه امری ورای آن. تنافی نظریه عینیت عمل و جزا با این آیات در صورتی محقق میگردد که معاقب خارجی علاوه بر این که خارج از بدن انسان است خارج از نفس انسان نیز باشد 2- نابود نشدن اعمال بر اساس نظریه عینیت عمل و جزا منافاتی با آیات حبط و تکفیر و تبدیل سیئات به حسنات ندارد چرا که دسته دوم از آیات دال بر مرتفع شدن آثار اعمال حسنه و سیئه هستند و دلالتی بر نابودی خود اعمال ندارند. | ||
کلیدواژهها | ||
"عقاب اخروی"؛ "معاقب خارجی"؛ "عینیت عمل و جزا"؛ "حبط و تکفیر اعمال"؛ "تبدیل سیئات به حسنات" | ||
مراجع | ||
منابع
قرآن کریم. مترجم: مکارم شیرازى. ناصر. (1373). چاپ دوم. قم: دار القرآنالکریم( دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلام).
ابن أبی جمهور، محمد بن زین الدین. (1405ق). عوالی اللئالی العزیزیه فی الأحادیث الدینیه. چاپ اول. قم: دار سید الشهداء.
ابن ترکه، صائنالدینعلى. (1360). تمهید القواعد. چاپ اول. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و آموزش عالى.
بحرانى، سید هاشم بن سلیمان. (1374). البرهان فی تفسیر القرآن. چاپ اول. قم: مؤسسه بعثه.
حلى، حسن بن یوسف. (1413ق). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد. چاپ چهارم. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
سبحانى، جعفر. (1412ق). الإلهیات على هدى الکتاب و السنة و العقل. چاپ سوم. قم: المرکز العالمی للدراسات الإسلامیه.
شبر، سید عبدالله. (1424ق). حق الیقین فی معرفة أصول الدین. چاپ دوم. قم: أنوار الهدى.
شکر، عبدالعلی.(1386). تجسم اعمال در حکمت متعالیه. شماره 49. صص74 - 81 . تهران: خردنامه صدرا.
صدر المتألهین، صدرالدین محمد.(1360). اسرار الآیات. چاپ اول. تهران: انجمن حکمت و فلسفه.
___________________. (1981م). الحکمة المتعالیه فى الاسفار العقلیة الاربعه. چاپ سوم. بیروت: دار احیاء التراث.
__________________. (1383). شرح أصول الکافی. چاپ اول. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
__________________. (1381). کسر الاصنام الجاهلیه. چاپ اول. تهران: بنیاد حکمت صدرا.
__________________. (1361). العرشیه. چاپ اول. تهران: انتشارات مولى.
طاهری، سید صدرالدین؛ صفایی اصل. مهدی(1399). تاثیر مبانی وجودشناسی ابن عربی بر شکلگیری آموزه تجسم اعمال. حکمت صدرایی. تهران: شماره 2. صص131-143.
طباطبائى، محمدحسین. (1374). تفسیر المیزان. چاپ پنجم. قم: انتشارات اسلامى.
عموسلطانی، محمدمهدی؛ شاهنظری، جعفر. (1395)؛ بررسی تناقضات در نظریه تکوینی بودن جزای اخروی. آینۀ معرفت. تهران: شماره49. صص87 – 116.
غفارزاده، علی؛ بهرامی، حمزه علی. (1396). بررسی حل تعارض آیات تجسم اعمال. مطالعات تفسیری. قم: شماره32. صص105-124.
فیض کاشانى، محمدمحسن. (1415ق). تفسیر الصافی. چاپ دوم. تهران: مکتبه الصدر.
________________. (1371). نوادر الأخبار فی ما یتعلق بأصول الدین. چاپ اول. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
قمى، على بن ابراهیم. (1404ق). تفسیر القمی. چاپ سوم. قم: دار الکتاب.
کلینى. محمد بن یعقوب. (1407ق) الکافی. چاپ چهارم. تهران: دار الکتب الإسلامیه.
کوفى اهوازى، حسین بن سعید. (1404ق). المؤمن. چاپ اول. قم: مؤسسة الإمام المهدی علیهالسلام.
مجلسی، محمد باقر. (1404ق). مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول. چاپ دوم. تهران: دار الکتب الإسلامیه.
__________.(1403ق). بحار الأنوار. چاپ دوم. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
محبتی، مریم؛ کهنسال، علیرضا؛ جوارشکیان، عباس. (1394). تبیین تجسم اعمال بر اساس نظریه اضافه اشراقی ملاصدرا. شماره2. صص97-120. قم: حکمت اسراء.
مشکاتی، محمدمهدی؛ فاطمیزاده، سید روحالله. (1393). چرایی و چگونگی عذاب اخروی: بررسی دیدگاه علامه مجلسی و علامه طباطبائی. مجله پژوهشنامه مذاهب اسلامی. قم: شماره 1. صص85 – 110.
منسوب به امام هشتم علیهالسلام. على بن موسى. (1406ق). الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا علیهالسلام. چاپ اول. مشهد: مؤسسۀ آل البیت علیهمالسلام.
نورى، حسینبن محمدتقى. (1408ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. چاپ اول. قم: مؤسسة آل البیت علیهمالسلام.
نیلساز، نصرت؛ کولیوند، ناصر. (1396). ادله اثبات نظریه تجسم اعمال و تبیین کارکردهای کلامی آن از دیدگاه علامه طباطبائی. مجله معرفت کلامی. قم: سال هشتم - شماره 19. صص41 -60.
وکیلی، رضا. (1398). بازتاب مبنای فلسفی تجسم اعمال در علم اصول فقه. سال چهارم. شماره 13. صص112 – 131. قم: مجله فقیهانه.
وکیلی، محمدحسن. (1429ق). صراط مستقیم(نقد مبانی مکتب تفکیک بر اساس تقریر حجت الاسلام و المسلمین سیدان). چاپ اول. تهران: بینا. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 61 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 86 |