دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات60
تعداد شماره‌ها2,092
تعداد مقالات16,842
تعداد مشاهده مقاله46,713,435
تعداد دریافت فایل اصل مقاله25,863,038
رستمی, جواد, شادمان فر, محمدرضا. (1401). حذف و یا اختیاری کردن ضمان عاقله و پیشنهاد جایگزین کردن «صندوق تأمین خسارت‌‌های بدنی ناشی از جرایم خطایی». سامانه مدیریت نشریات علمی, 11(40), 193-220. doi: 10.22054/jclr.2023.57292.2238
جواد رستمی; محمدرضا شادمان فر. "حذف و یا اختیاری کردن ضمان عاقله و پیشنهاد جایگزین کردن «صندوق تأمین خسارت‌‌های بدنی ناشی از جرایم خطایی»". سامانه مدیریت نشریات علمی, 11, 40, 1401, 193-220. doi: 10.22054/jclr.2023.57292.2238
رستمی, جواد, شادمان فر, محمدرضا. (1401). 'حذف و یا اختیاری کردن ضمان عاقله و پیشنهاد جایگزین کردن «صندوق تأمین خسارت‌‌های بدنی ناشی از جرایم خطایی»', سامانه مدیریت نشریات علمی, 11(40), pp. 193-220. doi: 10.22054/jclr.2023.57292.2238
رستمی, جواد, شادمان فر, محمدرضا. حذف و یا اختیاری کردن ضمان عاقله و پیشنهاد جایگزین کردن «صندوق تأمین خسارت‌‌های بدنی ناشی از جرایم خطایی». سامانه مدیریت نشریات علمی, 1401; 11(40): 193-220. doi: 10.22054/jclr.2023.57292.2238

حذف و یا اختیاری کردن ضمان عاقله و پیشنهاد جایگزین کردن «صندوق تأمین خسارت‌‌های بدنی ناشی از جرایم خطایی»

فصلنامه پژوهش حقوق کیفری
مقاله 7، دوره 11، شماره 40، مهر 1401، صفحه 193-220    اصل مقاله (651.93 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jclr.2023.57292.2238
نویسندگان
جواد رستمی* 1؛ محمدرضا شادمان فر2
1کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی،اصفهان، ایران
2استادیار حقوق کیفری و جرم شناسی، گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
از جمله مواردی که قانونگذار، مسئولیت کیفری ناشی از فعل دیگری را پذیرفته است، ضمان عاقله می‌‌باشد که به موجب آن، عاقله مکلف است با وجود شرایط مقرر در قانون، دیۀ قتل و جراحات خطایی را از طرف مجرم خطاکار بپردازد. این شیوۀ جبران خسارت در نظام‌‌هایی که به صورت قبیله‌‌ای زندگی می‌‌کرده‌‌اند، فوایدی از جمله وحدت و تعاون بین اعضای قبیله را در پی داشته است. لیکن به نظر می‌‌رسد در حال حاضر و با توجه به ساختار اجتماعی جوامع ارگانیکی امروزی که از یک سو «مسئولیت فردی» در آنها مطرح است و از سوی دیگر، روابط خویشاوندی و حتی خانوادگی در آنها، روز به روز در حال هسته‌‌ای‌‌تر شدن است، وجود چنین ضمانی که برای سهولت ایجاد شده بود، گاه مشکل‌‌ساز نیز خواهد شد و به همین دلیل می‌‌توان اذعان داشت که ضمان مذکور کارایی دوران گذشته را از دست داده است و باید با حذف و یا اختیاری کردن آن، از تأسیسی جدید و کارآمدتر تحت عنوان «صندوق تأمین خسارت‌‌های بدنی ناشی از جرایم خطایی» استفاده نمود.
کلیدواژه‌ها
ضمان عاقله؛ شبهات نهاد عاقله؛ حذف و یا اختیاری کردن ضمان عاقله؛ صندوق تأمین خسارت‌‌های بدنی ناشی از جرایم خطایی
مراجع
  • ابراهیم حسن، حسن. (1371). تاریخ سیاسی اسلام، ترجمۀ ابوالقاسم پاینده، چاپ هفتم، تهران، انتشارات جاویدان.
  • احمدی، ذکر الله. (1381). نهاد عاقله در حقوق کیفری اسلام، چاپ اول، تهران، نشر میزان.
  • ادریس، عوض احمد. (1372). دیه، ترجمۀ علیرضا فیض، چاپ اول، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  • اردبیلی، محمّدعلی. (1395). حقوق جزای عمومی، جلد دوم، چاپ چهل و پنجم، تهران، نشر میزان.
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر. (1384). ترمینولوژی حقوق، چاپ دوازدهم، تهران، انتشارات کتابخانه گنج دانش.
  • حسینی‌‌نژاد، حسینقلی. (1389). مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران، انتشارات مجد.
  • خمینی، روح الله. (1386). تحریرالوسیله، ترجمۀ سید محمد باقر موسوی همدانی، جلد چهارم، چاپ چهارم، قم، انتشارات دارالعلم.
  • دهخدا، علی‌‌اکبر. (1377). لغت نامۀ دهخدا، جلد دهم، چاپ دوم از دورۀ جدید، تهران، مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
  • شامبیاتی، هوشنگ. (1382). حقوق جزای اختصاصی، جلد دوم، چاپ ششم، تهران، انتشارات مجد.
  • عوده، عبدالقادر. (1390). التشریع الجنایی الاسلامی مقارناً بالقانون وضعی، ترجمۀ حسن فرهودی نیا، جلد 2، چاپ اول، تهران، انتشارات یادآوران.
  • قاسم‌‌زاده، سیدمرتضی؛ ره‌‌پیک، حسن. (1389). تبیان حقوق، (پژوهشنامه قرآنی حقوق)، جلد سوم، چاپ اول، تهران، نشر دادگستر.
  • گرجی، ابوالقاسم. (1375). مقالات حقوقی، جلد دوم، چاپ دوم، تهران، مؤسسة چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
  • گرجی، ابوالقاسم. (1380). دیات، چاپ اول، تهران، مؤسسة چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
  • گرجی، ابوالقاسم. (1383). آیات الاحکام حقوقی و جزایی، چاپ دوم، تهران، نشر میزان.
  • گلدوزیان، ایرج. (1393). محشّای قانون مجازات اسلامی، چاپ سوم، تهران، انتشارات مجد.
  • محقق داماد، سیدمصطفی. (1391). قواعد فقه (4) بخش جزایی، چاپ بیست و پنجم، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی.
  • محمدی، حمید. (1395). مسئولیت کیفری ناشی از فعل غیر در حقوق کیفری ایران و مصر، چاپ اول، تهران، انتشارات گنج دانش.
  • محمودی، عباسعلی. (1365). نظریه جدید دربارۀ برابری زن و مرد در قصاص، چاپ اول، تهران، مؤسسة انتشارات بعثت.
  • مرعشی شوشتری، محمد حسن. (1376). دیدگاه‌‌های نو در حقوق کیفری اسلام، چاپ دوم، تهران، نشر میزان.
  • میرمحمدصادقی، حسین. (1393). جرایم علیه اشخاص، چاپ هفدهم، تهران، نشر میزان.
  • نجفی ابرندآبادی، علی‌‌حسین. (1391). جزوه جامعه شناسی جنایی (جامعه شناسی جرم)، تهیه و تنظیم: مهدی صبوری پور.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,089
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 626


login