| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,091 |
| تعداد مقالات | 16,825 |
| تعداد مشاهده مقاله | 46,135,317 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 25,806,376 |
نقد دیدگاه انسان‌شناختی نظریة واقعیت‌درمانی گلاسر بر اساس دیدگاه انسان‌شناختی امام علی(ع) در نهج‌البلاغه | ||
| سراج منیر | ||
| مقاله 4، دوره 12، شماره 42، فروردین 1400، صفحه 89-125 اصل مقاله (1.08 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2022.63590.1753 | ||
| نویسندگان | ||
| حمید قربان پور لفمجانی1؛ امیر قربان پور لفمجانی* 2 | ||
| 1استادیار علوم قرآن و حدیث، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| 2استادیار مشاوره، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر با هدف شناسایی مبانی انسان‌شناسی نظریه واقعیت درمانی گلاسر و نقد آن بر اساس دیدگاه انسان‌شناختی امام علی(ع) در نهج‌البلاغه انجام شد. روش پژوهش حاضر، توصیفی تحلیلی (مروری) است که طبق آن ابتدا با مرور منابع موجود، مبانی انسان‌شناسی نظریه گلاسر شناسایی و سپس از منظر نهج‌البلاغه بررسی و نقد شد. یافته‌ها نشان داد برخلاف گلاسر که به جنبه‌های معنوی انسان توجه نکرده است، علی(ع) انسان را موجودی مادّی و معنوی می‌دانند و زندگی‌اش را محدود به دنیا نمی‌دانند. نیز گلاسر انسان را مساوی با رفتار کلی می‌داند، اما امام انسان را متشکل از عقل، قلب، روح، فطرت، نفس و بدن می‌دانند. از نظر علی(ع) انسان توانایی شناخت واقعیات را دارد و ابزار آن ازجمله عقل را خداوند به وی عنایت نموده است. بر خلاف گلاسر که انسان را فقط مسئول ارضای نیازهایش در قالب جهان کیفی می داند، علی(ع) انسان را مسئول کارهای خود در دنیا و آخرت، دیگران، شهرها و حتی حیوانات می دانند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نظریة واقعیت‌درمانی؛ گلاسر؛ انسان‌شناسی؛ نهج‌البلاغه؛ حضرت علی(ع) | ||
| مراجع | ||
|
آذربایجانی، مسعود و شجاعی، محمدصادق. (1394). روان‌شناسی در نهج‌البلاغه: مفاهیم و کاربردها. قم: چاپ سبحان.
آذربایجانی، مسعود. (1375). انسان کامل از دیدگاه اسلام و روان‌شناسی. مجلة حوزه و دانشگاه. زمستان، 9، 6-21.
ابوترابی، علی. (1380). نقد ملاک‌های سلامت و بیماری در نظریه روان تحلیل گری فروید. مجلة معرفت. 50، 25-33.
بحرانی، ابن میثم. (1366 ش). اختیار مصباح السالکین، مشهد، بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی.
........................(1375 ش). ترجمه شرح نهج‌البلاغه، مشهد، بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی
بشیری، ابوالقاسم؛ غروی، سید محمد و فتحی آشتیانی، علی. (1388). بررسی مفروضه‌های اساسی درباره ماهیت انسان از دیدگاه روان‌شناسی و اسلام. روان‌شناسی و دین. 2(5)، 7-47.
بشیری، ابوالقاسم؛ حیدری، مجتبی. (1396). روان‌شناسی شخصیت: نظریه‌های شخصیت با نگرش به منابع دینی، قم: انتشارات مؤسسة آموزشی پژوهشی امام خمینی.
بیضون، لبیب. (1375 ش). تصنیف نهج‌البلاغه، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
ترشیزی، علی. (1390). مقایسه دیدگاه روان‌شناسی انسان‌گرا با قرآن در مورد ویژگی‌های انسان سالم. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. گروه مشاوره. دانشگاه علامه طباطبایی.
حسین زاده، محمد. (1389). معرفت‌شناسی. قم: انتشارات موسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
حسن‌زاده آملی، حسن. (1383). انسان کامل از دیدگاه نهج‌البلاغه. مجلة نهج‌البلاغه. 9 و 10، 15-22.
حسینی، سید محمد. (بی‌تا). توضیح نهج‌البلاغه، تهران، دار تراث الشیعه.
خسروپناه، عبدالحسین. (1392). فلسفة علوم انسانی. قم: ناشر، تعلیم و تربیت اسلامی
خسروپناه، عبدالحسین. (1395). انسان‌شناسی اسلامی. قم: نشر معارف.
خسروپناه، عبدالحسین. (1389). دین‌شناسی. تهران: انتشارات کانون اندیشه جوان.
خسروپناه، عبدالحسین. (1397). در جستجوی علوم انسانی اسلامی: تحلیل نظریه‌های علم دینی و آزمون الگوی حکمی- اجتهادی در تولید علوم انسانی اسلامی. قم: نشر معارف.
خسروپناه، عبدالحسین. (1393). علم دینی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
خویی، ابراهیم. (بی‌تا). الدره النجفیه، بی‌جا، بی‌نا.
ساعتچی، محمود. (1383). نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی. تهران: نشر ویرایش.
سرخسی، علی بن ناصر. (1373 ش). اعلام نهج‌البلاغه، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد.
شجاعی، محمدصادق. (1389 ب). روان‌شناسی در قرآن و حدیث، جلد اول. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
شجاعی، محمدصادق. (1399 الف). انگیزش و هیجان: نظریه‌های روان‌شناختی و دینی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
شجاعی، محمدصادق و حیدری، مجتبی. (1389). نظریه‌های انسان سالم با نگرش به منابع اسلامی. قم: انتشارات مؤسسة آموزشی پژوهشی امام خمینی.
شفیع‌آبادی، عبدالله و ناصری، غلامرضا. (1383 الف). نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی. تهران: مرکز نشردانشگاهی.
شفیع آبادی، عبدالله. (1383). فنون و روش‌های مشاوره. تهران: انتشارات‌ترمه.
شفیع آبادی، عبدالله. (1381). مقدمات راهنمایی و مشاوره. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
شریف رضی، محمد بن حسین. (1390). نهج‌البلاغه. ترجمه علی شیروانی. قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و دفترنشر معارف.
شوشتری، محمدتقی (1376 ش). بهج الصباغه، تهران، موسسه انتشارات امیرکبیر.
شیلینگ، لوئیس. (1382). دیدگاه‌های مشاوره. ترجمة خدیجه آرین. تهران: انتشارات اطلاعات.
راوندی، قطب‌الدین. (1364 ش). منهاج البراعه، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.
رجبی، محمود. (1384). انسان‌شناسی. قم: انتشارات مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
غروی، محمد. (1365 ش). الامثال و الحکم، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
فقیهی، علینقی و رفیعی مقدم، فاطمه. (1387). انسان از دیدگاه راجرز و مقایسه آن با دیدگاه اسلامی. دو فصلنامه علمی تخصصی مطالعات اسلام و روان‌شناسی. سال دوم، شماره 3، 143-167.
فیض الاسلام، سید علینقی. (1379 ش). ترجمه و شرح نهج‌البلاغه، تهران، انتشارات فقیه.
کاشانی، ملأ فتح‌الله. (1378 ش). تنبیه الغافلین و تذکره العارفین، تهران، انتشارات پیام حق.
کوری، جرالد. (1385). نظریه و کاربست مشاوره و روان‌درمانی. ترجمة یحیی سیدمحمدی. تهران: نشر ارسباران.
کریپندورف، کلوس. (1395). تحلیل محتوا. ترجمه هوشنگ نائبی. تهران: نشر نی.
گرامی، عبدالحسین. (1387). انسان در اسلام. قم: نشر معارف.
ماتنی، رابرت. (1389). مشاور و مراجع: راه‌های یافتن راه‌حل‌های مشکلات. ترجمة محسن مشکبید حقیقی، امیر قربان پور لفمجانی. رشت: انتشارات بلور.
مصباح، محمدتقی. (1391). پیش‌نیازهای مدیریت اسلامی. قم: انتشارات مؤسسة آموزشی پژوهشی امام خمینی.
مصباح، محمدتقی. (1388). فلسفة اخلاق. تحقیق و نگارش، احمدحسینی شریفی. قم: انتشارات مؤسسة آموزشی پژوهشی امام خمینی.
مصباح، علی؛ مصباح، مجتبی؛ فتحعلی، محمود؛ محیطی اردکان، محمدعلی؛ یوسفیان، حسن (1397). مبانی علوم انسانی اسلامی از دیدگاه آیت‌الله مصباح یزدی. قم: انتشارات مؤسسة آموزشی پژوهشی امام خمینی.
مکارم شیرازی، ناصر. (1375 ش). پیام امام، قم، دار الکتب الاسلامیه.
موسوی، سید عباس. (1376). شرح نهج‌البلاغه، بیروت، دار الرسول الاکرم- دار المحجه البیضا.
نوابی نژاد، شکوه. شفیع‌آبادی، عبدالله. اژه‌ای، جواد. احقر، قدسی. آرین، خدیجه. حسینی بیرجندی، سیدمهدی. رسولی، محسن و زارع بهرام‌آبادی، مهدی. (1393). مبانی راهنمایی و مشاوره. تهران: سمت.
نوده ئی، داوود. (1389). ضرورت توجه به مبانی دینی در نقد نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی و طراحی الگوهای بومی. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. 1(4)، 111-140.
نیک صفت، ابراهیم. (1385). روش، مبانی و نظریه انسان کامل در اسلام و انسان‌گرایی. مجلة پژوهش و حوزه. 25، 98-137.
واعظی، احمد. (1385). بحران انسان‌شناسی معاصر. مجلة حوزه و دانشگاه. 9، 94-109.
هومن، حیدرعلی (1390). راهنمای عملی پژوهش کیفی. تهران: انتشارات سمت.
References
Azarbaijani, Masoud and Shujaei, Mohammad Sadeq. (2014). Psychology in Nahj al-Balagha: concepts and applications. Qom: Subhan Press. [in Persian]
Azarbaijani, Masoud. (1996). A perfect human being from the perspective of Islam and psychology. Magazine of the field and university. Winter, 9, 6-21. [in Persian]
Abu Tarabi, Ali. (2001). Criticism of the criteria of health and illness in Freud's psychoanalytic theory. Marafet magazine. 50, 25-33. [in Persian]
Bahrani, Ibn Maytham. (1987). Courtesy of Misbah Al-Salkin, Mashhad, Astan Quds Razavi Research Foundation. [in Persian]
........................(1996). Translation of the description of Nahj al-Balagha, Mashhad, Astan Quds Razavi Research Foundation. [in Persian]
Bashiri, Abulqasem; Gharavi, Seyyed Mohammad and Fathi Ashtiani, Ali. (2009). Examining the basic assumptions about human nature from the perspective of psychology and Islam. Psychology and religion. 2(5), 7-47. [in Persian]
Bashiri, Abulqasem; Heydari, Mojtaba. (2016). Psychology of personality: theories of personality with an attitude to religious sources, Qom: Publications of Imam Khomeini Research Educational Institution. [in Persian]
Bizoon, Labib (1996). Anthology of Nahj al-Balagha, Qom, Islamic Propaganda Office Publishing Center. [in Persian]
Corey, Gerald. (2006). Theory and application of counseling and psychotherapy. Translated by Yahya Seyed Mohammadi. Tehran: Arsbaran Publishing. [in Persian]
Corey, Gerald. (2009). Theory and Practice of Counseling and Psychotherapy. Eighth Edition, Belmont: Thomson Brooks/Cole, a part of The Thomson Corporation.
Faqihi, Alineqi and Rafiei Moghadam, Fatemeh. (2008). Man from Rogers' point of view and its comparison with Islamic point of view. Two specialized scientific quarterly journals of Islamic studies and psychology. Year II, No. 3, 143-167. [in Persian]
Faiz al-Islam, Seyyed Ali Naghi. (2000). Translation and description of Nahj al-Balagha, Tehran, Faqih Publications.
Gerami, Abdul Hossein. (2008). Human in Islam. Qom: Maarif Publishing. [in Persian]
Glasser, W. (1961). Mental health and mental illness. New York: Harper & Row.
Glasser, W. (1965). Reality therapy. New York: Harper & Row.
Glasser, W. (1999). Choice theory: A new psychology of personal freedom. HarperPerennial.
Glasser William (2000). Counselling with Choice Theory, The New Reality Therapy, New York: Harper Collins Publishers.
Gharavi, Mohammad. (1986). Al-Akhmool wa Al-Hakm, Qom, Islamic Publications Office. [in Persian]
Hosseinzadeh, Mohammad. (2010). Epistemology. Qom: Publications of Imam Khomeini Educational and Research Institute. [in Persian]
Hassanzadeh Amoli, Hassan. (2004). A perfect human being from the point of view of Nahj al-Balagha. Nahj al-Balagha magazine. 9 and 10, 15-22. [in Persian]
Hosseini, Seyyed Mohammad. (n.d.). Explanation of Nahj al-Balagha, Tehran, Dar Tarath al-Shia. [in Persian]
Homan, Heydar Ali (2019). A practical guide to qualitative research. Tehran: Samit Publications. [in Persian]
Khosropanah, Abdul Hossein. (2012). Philosophy of human sciences. Qom: Publisher, Islamic Education and Training. [in Persian]
Khosropanah, Abdul Hossein. (2015). Islamic anthropology. Qom: Ma’aref Publishing. [in Persian]
Khosropanah, Abdul Hossein. (2010). Theology Tehran: Young Andisheh Center Publications. [in Persian]
Khosropanah, Abdul Hossein. (2017). In search of Islamic humanities: analysis of the theories of religious science and the test of the ruling-ijtihad model in the production of Islamic humanities. Qom: Ma’aref Publishing. [in Persian]
Khosropanah, Abdul Hossein. (2013). religious science. Tehran: Allameh Tabatabai University Press. [in Persian]
Khoi, Ibrahim. (n.d.). Al-Dara al-Najafiyyah, without a place. [in Persian]
Kashani, Mulla Fethullah. (1999). Punishment of Al-Ghaflin and Tadzireh Al-Arifin, Tehran, Payam Haq Publications. [in Persian]
Krippendorf, Kloss. (2015). content analysis. Translated by Houshang Naibi. Tehran: Ney Publishing. [in Persian]
Matheny, Robert. (2010). Counselors and clients: ways to find solutions to problems. Translated by Mohsen Meshkabid Haghighi, Amir Gurbanpour Lafamjani. Rasht: Bloor Publications. [in Persian]
Mesbah, Mohammad Taghi. (2011). Prerequisites of Islamic management. Qom: Publications of Imam Khomeini Research Educational Institution. [in Persian]
Mesbah, Mohammad Taghi. (2009). Moral philosophy. Research and writing, Ahmad Hosseini Sharifi. Qom: Publications of Imam Khomeini Research Educational Institution. [in Persian]
Mesbah, Ali; Misbah, Mojtaba; Fath Ali, Mahmoud; Umbi Ardakan, Mohammad Ali; Yousefian, Hassan (2017). Fundamentals of Islamic humanities from the point of view of Ayatollah Misbah Yazdi. Qom: Publications of Imam Khomeini Research Educational Institution. [in Persian]
Makarem Shirazi, Nasser. (1996). Imam's message, Qom, Dar al-Kitab al-Islamiya. [in Persian]
Mousavi, Seyed Abbas. (1997). Commentary on Nahj al-Balagha, Beirut, Dar al-Rasoul al-Akram-Dar al-Muhaja al-Bayda. [in Persian]
Navanejad, Glory. Shafiabadi, Abdullah. Aegean, Javad. Akhr, Qudsi. Arin, Khadijah. Hosseini Birjandi, Seyed Mehdi. Rasouli, Mohsen and Zare Bahramabadi, Mehdi. (2013). Basics of guidance and counseling. Tehran: Side. [in Persian]
Nodei, David. (2010). The necessity of paying attention to religious foundations in criticizing theories of counseling and psychotherapy and designing native models. The culture of counseling and psychotherapy. 1(4), 111-140. [in Persian]
Nik Sefat, Ibrahim. (2006). The method, foundations and theory of the perfect human being in Islam and humanism. Journal of research and field. 25, 98-137. [in Persian]
Ravandi, Qutbuddin. (1985). Minhaj al-Baraa, Qom, Ayatollah Marashi Najafi library. [in Persian]
Rajabi, Mahmoud. (2005). Anthropology. Qom: Publications of Imam Khomeini Educational and Research Foundation. [in Persian]
Saatchi, Mahmoud. (2004). Counseling and psychotherapy theories. Tehran: Eshar Ed. [in Persian]
Sarkhsi, Ali bin Nasser. (1994). Announcement of Nahjul Balagha, Tehran, Publications of the Ministry of Culture and Guidance. [in Persian]
Shujaei, Mohammad Sadiq. (2010). Psychology in Qur'an and Hadith, first volume. Qom: University and District Research Institute. [in Persian]
Shujaei, Mohammad Sadiq. (2019). Motivation and excitement: psychological and religious theories. Qom: University and District Research Institute. [in Persian]
Shujaei, Mohammad Sadeq and Heydari, Mojtaba. (2010). Theories of a healthy person with an attitude towards Islamic sources. Qom: Publications of Imam Khomeini Research Educational Institution. [in Persian]
Shafiabadi, Abdullah and Naseri, Gholamreza. (2004). Counseling and psychotherapy theories. Tehran: University Publishing Center. [in Persian]
Shafiabadi, Abdullah. (2004). Counseling techniques and methods. Tehran: Termeh Publications. [in Persian]
Shafiabadi, Abdullah. (2002). Preparations for guidance and counseling. Tehran: Payam Noor University Press. [in Persian]
Sharif Razi, Muhammad bin Hossein. (2011). Nahj al-Balagha. Translated by Ali Shirvani. Qom: Supreme Leader's Representation Institution in Universities and Education Publishing House. [in Persian]
Shushtari, Mohammad Taghi (1997). Behj al-Sabbagheh, Tehran, Amir Kabir Publishing House. [in Persian]
Schilling, Louis. (2003). Counseling perspectives. Translated by Khadija Arin. Tehran: Information Publications. [in Persian]
Sharf. Richard S. (2012). Theories of Psychotherapy and Counseling Concepts and Cases. 5th Edition. Belmont, CA 94002.USA. A division of Cengage Learning, Inc.20 Davis Drive.
Tarshizi, Ali. (2011). Comparing the view of humanistic psychology with the Qur'an regarding the characteristics of a healthy person. Master's thesis. Advisory group. Allameh Tabatabaei University. [in Persian]
Vaezi, Ahmed. (2006). The crisis of contemporary anthropology. Magazine of the field and university. 9, 94-109. [in Persian] | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 565 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 370 |
||