| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,088 |
| تعداد مقالات | 16,792 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,965,054 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 25,746,037 |
بررسی تطبیقی معنویت دینی و معنویت عقلانی؛ با تأکید بر نظریه عقلانیت و معنویت آقای ملکیان | ||
| پژوهشنامه کلام تطبیقی شیعه | ||
| مقاله 8، دوره 3، شماره 5، مهر 1401، صفحه 203-228 اصل مقاله (763.62 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jcst.2023.70294.1093 | ||
| نویسندگان | ||
| سیدسجاد جعفری1؛ مهدی نعمتی* 2 | ||
| 1استادیار گروه معارف دانشگاه فرهنگیان | ||
| 2دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب | ||
| چکیده | ||
| یکی از مباحث مهم در رابطه با دین ارتباط آن با عقلانیت است که پیرامون آن دیدگاه‌های مختلفی مطرح شده است؛ چنانکه امروزه گروهی از عقل‌گرایی محض به عنوان معیار مستقل تشخیص حق و باطل سخن به میان می‌آورند، به همین جهت پژوهش حاضر با بررسی تطبیقی معنویت دینی و معنویت عقلانی به دنبال پاسخ به این سوال است که نظریه عقلانیت تا چه اندازه می‌تواند معیار مناسبی برای پاسخگویی و جایگزینی معنویت دینی باشد؟ روش تحقیق تحلیلی-توصیفی بوده و جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه صورت گرفته است. بعد از بررسی خاستگاه دین عقلانی شده، مبانی و ویژگی‌ها موضوع مذکور بیان و در نهایت نواقص دین عقلانی شده مورد بحث قرار گرفته شد . نتایج تحقیق نشان داده است، دین عقلانی شده بر مبانی و ویژگی‌هایی همچون دنیاگرایی و انسان گرایی... متکی است که بر اساس آن دچار نواقصی از جمله: عدم وضوح تعریف دین عقلانی شده، عدم وصول به اهداف طرح نظریه، تضاد در ماهیت ایمان...شده است که در بسیاری از موارد نه تنها نمی‌تواند ارمغانی برای انسان مدرن باشد؛ بلکه منجر به درد و رنج نیز شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دین؛ معنویت؛ عقلانیت؛ ایمان‌گرایی؛ تعبدگریزی | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیم‌زاده، نبی‌الله. (1380). عقلانیت دینی و عقلانیت مدرن. مجله مربیان. شماره 3. صص16-28.
اسپینوزا، بندیکت. (1382). شرح اصول فلسفه دکارت و تفکر مابعدالطبیعی. ترجمه محسن جهانگیری. تهران: سمت.
اسمیت، گرگوری. (1379) بروث، نیچه، هایدگر و گذار به پست مدرنیسم. ترجمه علیرضا سید احمدیان. پرسش.
آشوری، داریوش. (1383). فرهنگ علوم انسانی. تهران: مرکز.
اکبریان، سید محمد. (1395). نقد و بررسی مسئله «رنج» در نظریه معنویت و عقلانیت. فلسفه و الهیات. ش 3. ص 77-97.
باربور، ایان. (1362). علم و دین. ترجمه بهاءالدین خرمشاهی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
بشریه، حسین. (1378). تاریخ اندیشههای سیاسی قرن بیستم. چ اول. تهران: نی.
پازوکی، شهرام. (1379). (دکارت و مدرنیته). فصلنامۀ فلسفی. ضمیمه مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. شماره 1. ص 171-180.
جوادی آملی، عبدالله. (1383). ادب فنای مقربان. ج2. قم: اسراء.
سروش، عبدالکریم. جزوه علم ودین. جزوه شماره 695. کتابخانه موسسه امام خمینی.
(1374). معنا و مبنای سکولاریزم . در:کیان. ش 26. مرداد و شهریور .
(1385). بسط تجربه نبوی. تهران: صراط.
(بی‌تا). دین و دنیای جدید ، آفتاب: ش 13. ص 7-17.
ی مستقیم . چ 2. تهران: صراط.
(1376). مدارا و مدیریت. تهران: صراط.
(1377). رازدانی. روشنفکری و دینداری. چ 4. تهران: صراط.
(1392). اوصاف پارسایان. تهران: صراط.
سهرابی فر، وحید و صادقی، هادی (1392). نگاهی انتقادی به نظریه عقلانیت و معنویت. قبسات. ش 70. ص 177-196. شیروانی، علی و همکاران. (1391). مباحثی در کلام جدید. چ 1. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
شمس، منصور. (1385). آشنایی با معرفتشناسی. قم: طرح نو.
صادقی، محمد. (1391). گفت و گو درباره عقلانیت و نوگرایی. چ چهارم. نشر پایان.
علی‌بابایی، غلام رضا. (1369). فرهنگ علوم سیاسی. چ دوم. تهران: ویس.
کاپلستون، فردریک. (1386). تاریخ فلسفه. ( (از ولف تا کانت)). ترجمه اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر. ج ششم. تهران: سروش و انتشارات علمی و فرهنگی.
کانت، ایمانوئل. (1362). سنجش خرد ناب. ترجمه میر شمسالدین ادیب سلطانی. تهران: امیرکبیر.
کریسایدز، جرج. (1382). تعریف معنویت‌گرایی جدید. ترجمه باقر طالبی. هفت آسمان. س 5. ش 19.
کیوبیت، دان. (بی‌تا). دریای ایمان. تهران: طرح نو.
مجتهد شیستری، محمد. (1375). نقدی بر قرائت رسمی از دین. تهران: طرح نو.
(1379). ایمان و آزادی . تهران: طرح نو.
(1379). هرمنوتیک کتاب و سنت. تهران: طرح نو.
ملکیان، مصطفی. (1381). مدرنیته، روشنفکری و دیانت (رهیافتی بر تجددگرایی، سنت‌گرایی و پساتجددگرایی). دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
(1377) تاریخ فلسفه غرب. ج چهارم. قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
(1389). مشتاقی و مهجوری. تهران، نگاه معاصر.
(1381). مقاله زندگی اصیل و مطالبه دلیل. پژوهشنامه متین،ش 15 و 16. تابستان و پاییز.
(1385). مهر ماندگار. تهران: معاصر.
(بی‌تا). راهی به رهایی. تهران: نگاه معاصر.
(1380). معنویت و عقلانیت، نیاز امروز ما. بازتاب اندیشه. ش22، صص 7-19.
(1381). «معنویت، گوهر ادیان» «پرسشهایی پیرامون معنویت». مجموعه مقالات سنت و سکولاریسم. تهران: صراط.
(1385). سازگاری معنویت و مدرنیته. مجله بازتاب اندیشه. شماره 77. صص 45-52.
قربانی کلکناری، علی. (1399). «بررسی تطبیقی-انتقادی عقلانیت ایمان در معنویت دینی و معنویت مدرن». انور معرفت. صص 35-54.
وست، ویلیام. (1383). روان درمانی و معنویت. ترجمه دکتر شهریار شهیدی و سلطان علی شیرافکن، تهران : رشد.
ویکفیلد، گوردن اس. (1381). » معنویت و عبادت». هفت آسمان. ش16، صص 63-92.
یعقوبیان، محمد حسن و بصراوی، مطهره (1395). تاملی بر تبیین مفهومی معنویت در نظریه عقلانیت و معنویت با نگاهی به معنویت قدسی. اندیشه نوین دینی. ش 46. ص 129-144.
یوسفیان، حسن. (1389). کلام جدید. چ2. تهران: سمت. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 426 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 307 |
||