| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,040 |
| تعداد مقالات | 16,469 |
| تعداد مشاهده مقاله | 43,652,822 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 24,822,511 |
باز تعریف اصول حاکم بر دادرسی کیفری در پرتو اساسی سازی آیین دادرسی کیفری | ||
| فصلنامه پژوهش حقوق کیفری | ||
| مقاله 2، دوره 11، شماره 41، دی 1401، صفحه 41-70 اصل مقاله (600.29 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jclr.2023.69402.2507 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد مهدی ساقیان1؛ علیرضا نوریان* 2 | ||
| 1استادیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشگاه عدالت،تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| اساسی سازی از مهم‌‌‌ترین رهیافت‌‌های حقوقی است که از مجرای آن حقوق بنیادین تمامی شهروندان صیانت و تضمین می‌‌شود. نظریه اساسی سازی به معنای ورود یک قاعده حقوقی به دسته‌ای از قواعد بنیادین است که دولت ضمن الزام به احترام گذاشتن، مکلف به حمایت و اجرای آن‌‌هاست. در واقع، اساسی سازی عبارت از فرایند تغییر و تحولی است که به سبب رخنه و نفوذ هنجارهای اساسی در گرایش‌های مختلف حقوق و در نتیجه آغشتن مجموعه نظم حقوقی به این هنجارها به وجود می‌آید. پژوهش حاضر درصدد است تا میزان انطباق قوانین عادی مرتبط با اصول دادرسی برتر را مورد تبیین و بررسی قرار دهد. نتایج حاصله حاکی از این است که شرایط تحقق اساسی سازی عبارتند از ویژگی هنجاری قانون اساسی، دخالت‌گری قانون اساسی، ایجاد دادرسی اساسی و انتشار هنجارهای اساسی در نظم حقوقی. در نظام حقوقی ایران، برخی از مواد قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در تعارض با اصول حاکم بر دادرسی منصفانۀ مندرج در قانون اساسی می‌باشند و بر همین اساس، تحلیل تعارض‌های موجود و نیز بررسی امکان استناد قضات دادگاه‌ها به قانون اساسی و نیز اجرا نکردن مواد قانونی معارض با اصول قانون اساسی، امری بایسته به نظر می‌رسد. قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 به رغم پیشرفت زیاد در زمینۀ رعایت اصول دادرسی منصفانۀ مندرج در قانون اساسی، در موارد مرتبط با حق تعیین وکیل و علنی بودن رسیدگی به جرایم سیاسی و مطبوعاتی و اصول مرتبط با تفکیک قوا و سایر موارد، حاوی احکامی خلاف روح و منطوق قانون اساسی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ساسی سازی؛ اصول؛ آیین دادرسی کیفری؛ نظم حقوقی؛ دادرسی؛ منصفانه | ||
| مراجع | ||
|
اکبری، سعیده. (1395). موارد تشریفات دادرسی کیفری در نظام حقوق ایران بارویکرد به اسناد فراملی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد صفادشت، گروه حقوق.
امیدی، جلیل. (1376). «تفسیر قانون در حقوق انگلستان»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 38، مقاله 5.
امیدی، جلیل. (1394). تفسیر قانون در حقوق جزا، تهران: انتشارات مخاطب.
انصاری، اعظم و حاجیان، محمد مهدی. (1395). «اصول حقوقی و تفسیر مقررات سازمان جهانی تجارت»، مجله پژوهش حقوق خصوصی، شماره 14.
نصاری، اعظم و حاجیان، محمدمهدی. (1393). «اعمال اصول کلـی حقـوقی در حـل و فصل دعاوی اعضای سازمان تجارت جهانی»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، شماره 7 ، سال دوم.
آرامش، رسول. (1379). «قلمرو تفسیر حقوقی»، مجله دادرسی، شماره 20.
بن، پیر. (1384). «اساسی‌سازی حقوق اسپانیا»، ترجمه: جواد تقی زاده، مجله حقوق اساسی، شماره 5.
تقی زاده، جواد. (1386). «مسئله اساسی‌سازی نظم حقوقی»، مجله پژوهشهای حقوقی، شماره 11.
جعفری تبار، حسن. (1388). فلسفه تفسیری حقوق، چاپ اول، تهران، شرکت سهامی انتشار.
حاجی ده آبادی، احمد و احسان سلیمی. (1393). «اصول جرم انگاری در فضای سایبر با رویکردی انتقادی به قانون جرائم رایانه‌ای»، فصلنامه مجلس و راهبرد، شماره 80.
خضرزاده، آکو. (1398). «آثار اساسی‌سازی منابع و اصول حقوق کیفری بر تفسیر و اجرای حقوق کیفری»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه محدث نوری، دانشکده اقتصاد و علوم اداری.
رستمی، ولی و کبگانی، حسن و رستمی، سینا. (1399). «اساسی‌سازی اصول دادرسی کیفری؛ تحلیل تعارض‌های قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 با قانون اساسی»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 112.
ساقیان، محمدمهدی و زهرا اسلامی. (1400). «کارکردهای اصول راهبردی آیین دادرسی کیفری»، مجله آموزه های حقوق کیفری، دوره هجدهم، شماره 22.
سدرا، ژان. (1400). «اساسی‌سازی دادرسی کیفری در فرانسه و ایالات متحده»، مترجم : علیرضا نوریان، مجله پژوهشهای حقوقی، شماره 4.
صادقی، محسن. (1394). اصول حقوقی و جایگاه آن در حقوق موضوعه، تهران، نشر میزان، چاپ دوم.
غلامی، حسین. (1393). اصل حداقل بودن حقوق جزا، تهران، انتشارات میزان.
قیاسی، جلال‌الدین. (1379). روش تفسیر قوانین کیفری، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی: پژوهشکده فقه و حقوق، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
کاتوزیان، امیرناصر. (1385). فلسفه حقوق، جلد دوم، تهران، شرکت سهامی انتشار.
گزارش نشست علمی نحوه استناد موجه به اصول حقوقی در رسیدگی های قضایی. (1399). تهران، انتشارات قوه قضاییه، چاپ سوم.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین. (1393). «درآمدی بر اساسی‌سازی حقوق کیفری»، مقاله در: گرجی، علی اکبر، در تکاپوی حقوق عمومی، چاپ نخست، تهران، انتشارات جنگل.
نوبهار، رحیم. (1394). اصل قضایی بودن مجازات‌ها؛ تحلیل فقهی حق بر محاکمه عادلانه، تهران، انتشارات شهردانش. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,509 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 578 |
||