| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,041 |
| تعداد مقالات | 16,469 |
| تعداد مشاهده مقاله | 43,653,608 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 24,823,122 |
جستاری در لایههای معرفتی قرآن، سطوح فهم مخاطبان و میزان بهرهمندی آنان از هدایتهای قرآنی بر اساس آیات و روایات | ||
| پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
| مقاله 2، دوره 14، شماره 53، تیر 1402، صفحه 41-72 اصل مقاله (1.15 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2023.73293.2811 | ||
| نویسنده | ||
| مهدی(کورش) نجیبی* | ||
| استادیار کلام اسلامی، پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| جستار پیش رو با اتخاذ روش تحقیق تلفیقی نقلی- استدلالی و نیز داده‍پردازی‍های توصیفی-تحلیلی و گردآوری کتابخانه‍ای- نرم افزاری مطالب به نگارش در آمده؛ نگارنده ضمن اشاره به لایههای هستی‍شناسی و معرفت‍شناسی قرآن؛ به تفصیل لایههای معرفتی قرآن را تبیین؛ و افزون بر فرق گذاری میان فهم قرآن و بهرهمندی از هدایتهای قرآن؛ به گروه‍های خاص مخاطب لایههای معرفتی قرآن و نیز مراتب شناخت و میزان بهرهمندی ایشان از حقایق قرآنی و هدایتهای آن پرداخته؛ و روش‍های نیل به آن معارف را بیان نموده است.این مهم از طریق دسته‍بندی آیات و بررسی معانی ظاهری، تفسیری و تأویلی آن‍ها انجام گرفته است. در ادامه در وهله اول بر اساس روایات، لایههای معرفتی قرآنی در چهار سطح اصلی ( ظاهر، باطن، حد و مطلع ) دسته‍بندی نموده و در مرحله بعد با فرق‍گذاری میان عمومیت مخاطبان قرآن (اعم از هدایت شدگان، گمراهان، مغضوبان و مستضعفان) و هدایت شدگان قرآنی(مسلمانان، مؤمنان، متقیان و مطهران)؛ ویژگی‍های هر یک از آنان بر اساس آیات و روایات به لحاظ عمق اعتقادات، پایبندی به احکام فقهی و اخلاقی اسلام و قرب به حق تبیین نموده و سطح بهرهمندی مخصوص هر گروه از هدایتهای قرآنی را تبیین نموده‍است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| لایه های معرفتی قرآن؛ مخاطبان قرآن؛ هدایت شدگان قرآن؛ سطوح هدایت های قرآنی | ||
| مراجع | ||
منابعقرآن کریم.
ابو حمزه ثمالی، ثابت بن دینار.(1420ق). تفسیر القرآن الکریم. بیروت: دار المفید.
احدی نسب، مصطفی.(1399). «لایههای نهفته در قرآن کریم». پایگاه اطلاع رسانی. نشست دوره‍ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم.
https://www.neshasteasatid.com/node/5593
امین، نصرت بیگم. (1389). تفسیر مخزن العرفان . ج12. اصفهان: گلبهار.
بهبهانی، علی نقی. (1377). عیار دانش. تهران: نشر الف.
جوادی آملی، عبدالله . (1386). سرچشمه اندیشه. چ5. قم: انتشارات اسراء.
____________. (1379). ادب فنای مقربان . چ7. قم: انتشارات اسراء.
____________. (1387). سیره رسولاکرم(ص) در قرآن. ج 8. چ5. قم: انتشارات اسراء.
____________. (1388الف). پیامبر رحمت. چ2. قم: انتشارات اسراء.
____________. (1388ب). شمس الوحی تبریزی. چ5. قم: انتشارات اسراء.
____________. (1393). تحریر تمهید القواعد.چ3. قم: انتشارات اسراء.
حسن‍زاده آملی، حسن. (1376). مجموعه مقالات(ولایت تکویتی). چ5. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى.
_____________. (1381). هزار و یک کلمه. چ2. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى.
حقى برسوى، اسماعیل. (1405ق). تفسیر روح البیان. ج3. 4. 9. بیروت: دار الفکر.
رمضانی، حسن. (1400). «نیاز انسان به تخصص‌های علمی و معرفتی در فهم لایههای باطنی و عمیق قرآن».فصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسراء. اسفند. دوره 13. شماره 2 . شماره پیاپی 38. ص5-35.
سبزواری، ملاهادی. (1399). شرح الاسماء الحسنی . قم: انتشارات بیدار.
شریف الرضی، محمد. (1141ق). نهجالبلاغة(صبحیالصالح). تصحیح صبحی الصالح. قم: مؤسسة دار-الهجره.
شوشتری، محمدتقی. (1376). بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه. ج7. بیروت: دار امیر کبیر للنشر.
شیخ صدوق، محمد. (1398ق). التوحید. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم. (1363). مفاتیح الغیب. چاپ اول. تهران: موسسه تحقیقات فرهنگی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم. (1981م). الحکمه المتعالیه فى الأسفار العقلیة الأربعه.ج2. چ3. بیروت: دار احیاء التراث.
طباطبائی، محمدحسین. (1353). قرآن در اسلام. چ2. تهران. دارالکتب.
____________. (1417ق). المیزان فى تفسیر القرآن. ج18.3. 19.چ5. قم: انتشارات جامعه مدرسین.
علامه مجلسی، محمد باقر.(1404ق). بحار الانوار. ج4. بیروت: مؤسسة الوفاء.
فاضل تونی، محمد حسین.(1386). حکمت قدیم (طبیعیات) (مجموعه رسائل عرفانی و فلسفی). قم: مطبوعات دینی.
فرغانی، سعید الدین.(1428ق). منتهی المدارک. ج1. چ1. بیروت: دار الکتب العلمیه.
کلانتری، ابراهیم .(1382). «ظهر و بطن قرآن کریم». فصلنامه علمی پژوهشی قبسات. زمستان. شماره 29.
کلینی، محمد.(1362). الکافى. ج 2. چ2. تهران: انتشارات اسلامیه.
گنابادى، سلطان محمد. (1408ق). بیان السعادة فى مقامات العبادة. ج3.چ2. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
مجلسی، محمد باقر(1404ق). بحار الانوار. ج23. ج75. بیروت: موسسه الوفاء.
محقق طوسی، خواجه نصیر الدین.(1403ق). شرح الاشارات و التنبیهات (مع المحاکمات).ج3. قم: دفتر نشر الکتاب.
مصبا‌ح یزدی، محمد تقی.(1365). آموزش فلسفه. ج1. 2. تهران: سا‌زما‌ن تبلیغات اسلامی.
______________.(1394). قرآن شناسی. ج1. 2. قم: مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى.
مطهرى، مرتضی.(1372). مجموعه آثار شهید مطهری. چ8. قم: انتشارات صدرا. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 317 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 255 |
||