- همه نشریات
- ادبیات فارسی و زبانهای خارجی
- اقتصاد (دانشکده و پژوهشکده)
- الهیات و معارف اسلامی
- پژوهش و نقد (معاونت پژوهشی دانشگاه)
- تربیت بدنی و علوم ورزشی (دانشکده و پژوهشکده)
- حقوق و علوم سیاسی
- روانشناسی، علوم تربیتی و اطلاع رسانی
- علوم اجتماعی
- علوم ارتباطات
- علوم ریاضی و رایانه
- مدیریت و حسابداری
- موسسه آموزش عالی بیمه اکو
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,022 |
| تعداد مقالات | 16,253 |
| تعداد مشاهده مقاله | 42,467,651 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 24,308,142 |
جایگاه و ارزش و آثار سلامت اخلاقی- معنوی حمد با رویکردی قرآنی – روایی و زیارت عاشورا | ||
| سراج منیر | ||
| دوره 14، شماره 47، مهر 1402، صفحه 27-53 اصل مقاله (1.16 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2023.62959.1735 | ||
| نویسندگان | ||
| هاشم اندیشه* 1؛ احمد عابدی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران | ||
| 2دانشیار دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| حمد الهی چیزی است که هر فرد مسلمان و مؤمنی به دنبال آن است و همواره در دنیا در تلاش و تکاپوست تا بدین مقصد و مقصود نائل شود. دین اسلام با برخورداری از منابع گران‌بهای «قرآن و سنت» برنامة تربیتی و اخلاقی همه‌جانبه‌ای به جهانیان در این زمینه عرضه می‌کند. یکی از ابعادی که دین مبین اسلام آن را به‌خوبی تبیین می‌کند و بر او تأکید می‌کند، «حمد» است. پژوهش حاضر بر موضوع جایگاه و ارزش و آثار سلامت اخلاقی- معنوی حمد با رویکردی قرآنی – روایی و زیارت عاشورا متمرکز است؛ به همین دلیل در این مقاله نخست معنای لغوی و اصطلاحی حمد و سلامت اخلاقی- معنوی مطرح می‌شود سپس به حمد درآیات و روایات و آثار آن در سلامت اخلاقی- معنوی پرداخته می‌شود و در انتها به حمد در زیارت عاشورا اشاره می‌کنیم. این تحقیق، از روش آمیزه‌ای و به کمک اسناد نوشتاری و سامانه‌های رایانه‌ای و نرم‌افزارهای علمی و روش داده‌پردازی توصیفی و تحلیلی بهره برده است. نتیجه این‌که ازآن‌جهت که مهم‌ترین مبانی دین، حمد است و این حالت الهی، از عواطف مهم انسانی است که در اخلاق فرد و همچنین فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی و... آثار مهمی دارد و انگیزه بسیاری از رفتارهای پسندیده می‌باشد و دستاوردهای این تحقیق در زمینه آثار سلامت اخلاقی- معنوی حمد عبارت‌اند از: اخلاص؛ تحصیل مقام توکل؛ کسب رضای خداوند متعال؛ تحصیل مقام تسلیم؛ پاک‌کننده رذایل اخلاقی همانند: تکبر، بخل، طمع و حرص و... . | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حمد؛ قرآن؛ روایات؛ زیارت عاشورا؛ سلامت اخلاقی- معنوی | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ترجمه: مهدی الهی قمشه‌ای.
آل غازى، ملاحویش عبدالقادر. (1382). بیان المعانى. دمشق: مطبعة الترقى.
آلوسى، سید محمود. (1415). روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم. بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن اثیر، عزالدین. (1409). اسدالغابة فی معرفة الصحابة. بیروت: درالفکر.
ابن عاشور، محمد بن طاهر. (بی تا). التحریروالتنویر. بی جا: بی نا.
ابن فارس، احمد. (1404). معجم مقاییس اللغة. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابوالفتوح رازى، حسین بن على. (1408). روض الجنان و روح الجنان فى تفسیرالقرآن. مشهد: بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى.
اعرافی، علیرضا. (1379). «روش شناسی استنباط آموزه‌های تربیتی در آینة سیره و کلام امام علی». مجلة پژوهش‌های تربیت اسلامی، ش 4، صص 26-18.
بحرانى، سید هاشم. (1416). البرهان فى تفسیر القرآن. تهران: بنیاد بعثت.
بیضاوى، عبدالله بن عمر. (1418). أنوار التنزیل و أسرار التأویل. بیروت: دار احیاء التراث العربى.
ترمذی، محمد بن عیسی. (بی‌تا). سنن. بیروت: دارالکتب العلمیة.
ثقفی تهرانی، حسن. (1386). ترجمه و شرح زیارت عاشورا [تلخیص و نظری تازه بر کتاب شفاء الصدور فی شرح زیارة العاشور]. تهران: انتشارات هاد.
چناری، مهین وکرباسیان، فاطمه. (1394). «جایگاه زبان سکوت در تربیت دینی». دوفصلنامه علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، ش 5، صص 146-121.
حاکم نیشابوری، ابوعبدالله. (1417). المستدرک علی الصحیحین. بی‌جا: دارالحرمین للطباعة و النشر.
حقى بروسوى، اسماعیل. (بى تا). تفسیر روح البیان. بیروت: دارالفکر.
دستغیب، عبدالحسین. (1375). گناهان کبیره. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
راغب اصفهانی، ابوالقاسم الحسین بن محمد بن فاضل. (1404). المفردات فی غریب القرآن. مصر: دفتر نشر الکتاب.
سیوطى و محلی، جلال الدین. (1416). تفسیر الجلالین. بیروت: مؤسسه النور للمطبوعات.
سیوطی، جلال الدین. (1404). الدر المنثور فى تفسیر المأثور. قم: کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى.
_____________. (1411). تاریخ الخلفاء. تحقیق: محمد محیی الدین عبدالحمید، قم: منشورات رضی.
شاذلی، سید بن قطب بن ابراهیم. (1412). فى ظلال القرآن. بیروت: دارالشروق.
شبر، سیدعبدالله. (1418). الاخلاق. قم: مطبعه امیر.
شیبانی مروزی، احمد بن حنبل. (بی‌تا). مسند. بیروت: دارصادر.
طباطبایی، سید محمد حسین. (1377). تفسیرالمیزان. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طبرسى، فضل بن حسن. (1377). تفسیر جوامع الجامع. تهران: انتشارات دانشگاه تهران و مدیریت حوزه علمیه قم.
______________. (1372). مجمع‌البیان فى تفسیر القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
طبرى، ابو جعفر محمد بن جریر. (1412). جامع البیان فى تفسیر القرآن.بیروت: دار المعرفه.
طوسى، محمد بن حسن. (بی تا). التبیان فى تفسیر القرآن. بیروت: دار احیاء التراث العربى.
عبدالباقی، محمد فؤاد. (1374). معجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم. تهران: انتشارات اسلامی.
عروسى حویزى، عبد على بن جمعه. (1415). تفسیر نور الثقلین. قم: انتشارات اسماعیلیان.
علم الهدی، جمیله. (1384). مبانی تربیت اسلامی و برنامه‌ریزی درسی بر اساس فلسفه صدرا. تهران: دانشگاه امام صادق علیه السلام.
فخر رازی، محمدبن عمر. (بی‌تا). تفسیر مفاتیح الغیب. بیروت: دارالمعرفة.
فراهیدی، خلیل بن احمد. (1414). العین. بی‌جا: موسسه نشر اسلامی.
فیروزآبادی، مجدالدین محمد بن یعقوب. (1419). القاموس المحیط. بیروت: موسسة الرسالة.
فیض کاشانى، ملأ محسن. (1415). تفسیر الصافى. تهران: انتشارات الصدر.
القشیری نیسابوری، مسلم بن حجاج. (1415). صحیح. بی‌جا: دارالکتب العلمیة.
قمى مشهدى، محمد بن محمدرضا. (1368). تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب. تهران: سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامى.
کلینی رازی، ابی جعفر محمد بن یعقوب. (1381). کافی. تهران: انتشارات اسوه.
مجلسی، محمد باقر. (1403). بحارالانوار لدرر اخبار الائمة الاطهار. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
مسعودی، عبدالهادی. (1392). روش فهم حدیث. تهران: سمت.
مصدقیان، حسین علی. (1383). شرحی بر زیارت عاشورا [تحلیلی، تاریخی]. اصفهان: کهن دژ.
مطهری، مرتضی. (1370). مجموعه آثار استاد شهید مطهری (3). تهران: صدرا.
مکارم شیرازی و دیگران، ناصر. (1374). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
_________________. (1378). اخلاق در قرآن. قم: مدرسه الامام علی بن ابیطالب.
نراقی، ملأ احمد. (1383). معراج السعاده. قم: هجرت.
The Holy Quran. Translation: Mehdi Elahi Qomshaei.
Al-Ghazi, Malahavish Abdul Qadir. (2003). Explanation of meaning. Damascus: Al-Tarqi Press. [In Arabic]
Alousi, Seyyed Mahmoud. (1994). The spirit of meaning in the interpretation of the Great Qur'an. Beirut: Dar al-Kitab al-Alamieh. [In Arabic]
Al-Qashiri Neishabouri, Muslim bin Hajjaj. (1994). Correct. N.P.: Dar al-Kitb Al-Elamiya. [In Arabic]
Abul Fatuh Razi, Hossein bin Ali. (1988). Ruz al-Jannan and Ruh al-Jannan in Tafsir al-Qur'an. Mashhad: Astan Quds Razavi Islamic Research Foundation. [In Persian]
Arafi, Alireza. (2000). "Methodology of deriving educational teachings in the mirror of Imam Ali's life and words". Journal of Islamic Education Research, vol. 4, pp. 18-26. [In Persian]
Abdul Baqi, Mohammad Fouad. (1994). An encyclopedia of Al-Qur'an al-Karim words. Tehran: Islamic Publications. [In Persian]
Arousi Howeizi, Abdul Ali bin Juma. (1994). Tafsir Noor al-Saghalin. Qom: Ismailian Publications. [In Persian]
Alam Al-Hadi, Jamila. (2005). Basics of Islamic education and lesson planning based on Sadra's philosophy. Tehran: Imam Sadiq University, peace be upon him. [In Persian]
Bahrani, Seyyed Hashem. (1995). Al-Barhan in Tafsir al-Qur'an. Tehran: Be’sat Foundation. [In Persian]
Baidawi, Abdullah bin Omar. (1997). Anwar al-Tanzir and the secrets of interpretation. Beirut: Dar Ahya al-Trath al-Arabi. [In Arabic]
Chenari, Mahin and Karbasian, Fatemeh. (2014). "The place of the language of silence in religious education". Bi-quarterly educational sciences from the perspective of Islam, vol. 5, pp. 121-146. [In Persian]
Dastgheyb, Abdul Hossein. (1996). Great sins. Qom: Islamic Publications Office. [In Persian]
Fakhr Razi, Mohammad bin Omar. (N.D.). Tafsir Al-Gheeb keys. Beirut: Dar al-Marafa. [In Arabic]
Farahidi, Khalil bin Ahmad. (1993). The eye. N.P.: Islamic Publishing Institute. [In Persian]
Firouzabadi, Majdaldin Mohammad Bin Yacoub. (1998). The surrounding dictionary. Beirut: Risala Institute. [In Arabic]
Faiz Kashani, Mola Mohsen. (1994). Tafsir al-Safi. Tehran: Sadr Publications. [In Persian]
Hakem Neyshaburi, Abu Abdullah. (1996). Al-Mustadrak Ali Al-Sahhein. N.P.: Dar al-Harameen Publishing House. [In Persian]
Haghi Brosavi, Ismail. (N.D.) Interpretation of the spirit of the statement. Beirut: Dar al-Fekr. [In Arabic]
Ibn Athir, Izzaldin. (1988). Asdalghabata in the knowledge of the Companions. Beirut: Deralfikr. [In Arabic]
Ibn Ashur, Muhammad Ibn Tahir. (N.D.). Tahrir al-Tanweer. No place. [In Arabic]
Ibn Faris, Ahmad. (1983). The dictionary of linguistic comparisons. Qom: School of Islamic Studies. [In Persian]
Kalini Razi, Abi Jafar Muhammad bin Yaqoob. (2002). Kaffee Tehran: Asoeh Publications. [In Persian]
Majlesi, Mohammad Baqer. (1982). Bihar al-Anwar Lederer news of the ills of al-Atahar. Beirut: Darahiya al-Trath al-Arabi. [In Arabic]
Masoudi, Abdul Hadi. (2012). The method of understanding hadith. Tehran: Samt. [In Persian]
Mossadeghian, Hossein Ali. (2003). A commentary on Ashura pilgrimage [analytical, historical]. Isfahan: Kohan Dezh. [In Persian]
Motahari, Morteza. (1991). A collection of works by Master Shahid Motahari (3). Tehran: Sadra. [In Persian]
Makarem Shirazi and others, Nasser. (1995). Example interpretation. Tehran: Islamic Bookstore. [In Persian]
_________________. (1999). Ethics in the Qur'an. Qom: Al-Imam Ali Ibn Abitaleb School. [In Persian]
Naraghi, Mollah Ahmad. (2004). Me’raj al-Sa’adah. Qom: Hijra. [In Persian]
Qomi Mashhadhi, Mohammad bin Mohammad Reza. (1989). Tafsir of Kunz al-Daqaq and Bahr al-Gharaeb. Tehran: Printing and Publishing Organization of the Ministry of Islamic Guidance. [In Persian]
Ragheb Esfahani, Abulqasem al-Hussein bin Muhammad bin Fazil. (1983). Al-Mufardat in Gharib al-Qur'an. Egypt: Al-Kitab publishing house. [In Arabic]
Siyuti and Mahali, Jalaluddin. (1995). Tafsir al-Jalalin. Beirut: Al Noor Press Institute. [In Arabic]
Siyuti, Jalaluddin. (1983). Elder al-Muthor in Tafsir al-Mathor. Qom: Ayatollah Murashi Najafi Library. [In Persian]
_____________. (1990). The history of the caliphs. Research: Mohammad Mohiuddin Abdulhamid, Qom: Razi Publications. [In Persian]
Shazli, Seyyed bin Qutb bin Ibrahim. (1992). In the shadows of the Qur'an. Beirut: Dar al-Shorouk. [In Arabic]
Shabar, Seyyed Abdullah. (1997). Ethics. Qom: Amir Press. [In Persian]
Shibani Marozi, Ahmed bin Hanbal. (N.D.). Musnad Beirut: Dar Sader. [In Arabic]
Tirmidhi, Muhammad bin Isa. (N.D.). Traditions. Beirut: Dar al-Kitb al-Elmiyah. [In Arabic]
Thaghafi Tehrani, Hassan. (2007). Translation and description of Ziyarat al-Ashura [Summary and a new comment on the book Shafa' al-Sudor in the description of Ziyarat al-Ashura]. Tehran: Had Publications. [In Persian]
Tabatabayi, Seyyed Mohammad Hossein. (1998). Tafsir al-Mizan, Qom: Islamic Publications Office. [In Persian]
Tabarsi, Fazl bin Hasan. (1998). Tafsir of Jamaat al-Jama'i. Tehran: Tehran University Press and Qom Seminary Management. [In Persian]
______________. (1993). Majmall Bayan in Tafsir al-Qur'an. Tehran: Nasser Khosrow Publications. [In Persian]
Tabari, Abu Jafar Muhammad bin Jarir. (1992). Jame al-Bayan in Tafsir al-Qur'an. Beirut: Dar al-Marafa. [In Arabic]
Tusi, Muhammad bin Hasan. (N.D.). Tabiban in Tafsir al-Qur'an. Beirut: Dar Ahya al-Trath al-Arabi. [In Arabic] | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 277 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 161 |
||
Scholarly Journals Management System © 1991.05.01 by Allameh Tabatabaei University is
licensed under Attribution-NonCommercial 4.0 International.
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب