| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,088 |
| تعداد مقالات | 16,792 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,964,885 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 25,745,905 |
کاربست فقهی قاعده تزاحم در تعظیم شعائر الهی، ناظر بر آیه سی و دوم حج | ||
| سراج منیر | ||
| مقاله 16، دوره 15، شماره 49، مهر 1403، صفحه 481-505 اصل مقاله (855.91 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2025.82821.2088 | ||
| نویسنده | ||
| سیدمحمدحسن مومنی* | ||
| استادیار دانشگاه علامه طباطبائی تهران، ایران. استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| تکالیف و وظائف شرعی از نگاه عقلی در محدوده قدرت مکلف تعریف میشود. قدرت مکلف در موارد تزاحم با کاستی مواجه میشود و مکلف در امتثال یکی از دو طرف تزاحم نسبت به طرف دیگر با عجز رو به روست و در صورت وجود اهمیت یک طرف باید بر اساس ملاک صحیح به ترجیح آن طرف بر طرف دیگر اقدام کرد. برای این منظور در علم اصول قاعده باب تزاحم ترسیم شده است. یکی از موضوعاتی که در چالش اینچنینی میتواند گرفتار آید مقوله تعظیم شعائر الهی است که در آیه سی و دوم سوره حج مورد توجه قرار گرفته است. شعائر الهی که در آیات متعددی مورد توجه قرار گرفته در تفاسیر و تطبیقات مختلفی تعریف شده است. نظر مختار، عنوانی جامع در حکایت از هر امری است که یادآور حق تعالی باشد؛ اعم از احکام دینی، امور شرعی و هر موضوع دیگری در این رابطه. از جمله موضوعاتی که ذیل شعائر دینی در چالش تزاحم باید مورد ارزیابی قرار گیرد اقامه مجالس جشن و سرور مذهبی، و محافل حزن و اندوه دینی است. مثل توارد مناسبت میلاد و شهادت در تاریخ واحد. پژوهش حاضر با روش اجتهادی مرسوم در فقه امامیه و شیوه کتابخانهای با بررسی مفاد آیه مذکور و نظرات اهل تفسیر و اعمال اجتهادی قاعده تزاحم به نتیجه ترجیح رعایت شئون مناسبت مراسم حزن بر شئون شادی دست یافته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شعائر الهی؛ تعظیم شعائر؛ تزاحم؛ ترجیح اهم؛ امتثال | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 96 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 17 |
||