| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,178 |
| تعداد مقالات | 17,642 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,443,585 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,251,932 |
مدیریت دانش نگهداری خوراک در ایران (مورد مطالعه: طبقه‌بندی سنتی خوراک) | ||
| دو فصلنامه دانش های بومی ایران | ||
| مقاله 8، دوره 1، شماره 1، مرداد 1393، صفحه 203-230 اصل مقاله (428.13 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjik.2014.462 | ||
| نویسندگان | ||
| کاوه فرهادی1؛ مرتضی سالمی قمصری* 2 | ||
| 1مربی مدیریت دانشگاه پیام نور | ||
| 2مدرس تاریخ دانشگاه علامه طباطبائی و دانشجوی دکتری تاریخ ایران | ||
| چکیده | ||
| چکیده سخن گفتن دربارة اهمیت غذا آنچنان بدیهی است که نیازی به اثبات ندارد. هم زیست‌شناسان و هم روان‌شناسان و بیش از آن دانش مردمی این ضرورت مبرم را احساس کرده است. اما برخی از جوامع و از آن جمله جامعه ایران به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و تاریخی خود و به دلیل کمبود غذا و حتی آب از سویی و حوادث طبیعی نسبتاً فراوان و هجوم‌های فراوان اقوام بیگانه، در چهار راه حوادثی چندین و چند هزار ساله قرار گرفته است، بنابراین صاحب تجربیات فراوان و گاه کم نظیری در مسائل مربوط به امنیت و مدیریت غذایی و نگاهداری و ذخیره‌سازی و پس‌انداز غذا می‌باشد که متأسفانه این تجربیات به سرعت در حال فراموشی‌اند. در اغلب مناطق ایران، چه کوهستان‌هایی که آب دارند، خاک ندارند. و چه دشت‌هایی که خاک دارند آب ندارند. در ضمن وفور گیاهان، محصولات زراعی، باغی و دامی به ماه‌هایی از سال محدود و قابل تکرار نبوده است. از سویی دیگر آفات خطرناکی همچون ملخ، سن، رنگ، خشکسالی، سرماهای نابهنگام، سیل و تگرگ از بلاها و ناامنی‌های طبیعی و بدتر از آن بلاها و ناامنی‌های اجتماعی و از آن جمله هجوم‌های خارجی که تاریخ کشور ما یکی از رکورددارهای جهانی آن محسوب می‌شود سبب شده است که مردم ایران در طی چند هزار سال یکجانشینی در این شرایط ویژه، تجربیات فراوانی را اندوخته و برای روز مبادا و قحط سالی‌ها و خشکسالی‌ها و بدبیاری‌ها، راهکارهای گوناگون را ابداع کنند؛ که حتی توانستند فاسد شدنی‌ترین خوراکی‌ها همچون شیر - را از یک هفته تا یکی دو سال نگاهداری کنند. همچنین است نگاهداری سبزی، گوشت و میوه‌های تازه. این مقاله مقدمه‌ای است بر کاری بزرگ در باره شیوه‌های سنتی نگاهداری و پس انداز مواد غذایی و راه‌های سنتی مقابله با قحط سالی‌ها که اجداد ما برای هزاران سال از آن بهره می‌برده‌اند. این نوشتار بر آن است که تا بیش از این دیر نشده بخشی از آخرین تجربیات پیرمردان و پیرزنان ایلی، روستایی و داستان‌هایی را که از اجدادشان دربارة قحط سالی‌ها و شیوه‌های مقاومت در برابر آن و شیوه‌های نگهداری و پس‌انداز مواد خوراکی و راه‌های مدیریت رژیم غذایی در شرایط کمیابی شنیده یا خود به کار برده اند را ثبت و ضبط نمایند. از یافته‌های این مقاله می‌توان به ترسیم نمودار اولیه طبقه‌بندی خوراک در فرهنگ ایران اشاره کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژه‌های کلیدی:مدیریت غذایی؛ نگاهداری و ذخیره سازی؛ خشکسالی و قحط سالی؛ خوراک؛ دانش بومی | ||
| مراجع | ||
|
منابع - اوکازاکی، شوکو . ( 1365 )، قحطی بزرگ سال 1288 قمری در ایران، ترجمه :هاشم .3- رجب زاده، مجله آینده، سال دوازدهم، شماره 1 226 دو فصلنامه دانش های بومی ایران، شماره 1 بهار و تابستان 1393 - ازکیا، مصطفی و رضا صفری شالی . ( 1378 )، نگرش سیستمی بر خرده فرهنگ روستائیان (به مثابه یک ضرورت در توسعه پایدار روستایی )، مجله جنگل و مرتع، شماره 42 ، بهار. - امیری اردکانی، محمد و عمادی، محمدحسین . ( 1381 )،. دانش بومی در کنترل آفات و بیماری های گیاهی، تهران ، انتشارات: دفتر مطالعات و تلفیق برنامه ها، انتشارات خوشبین ص: پیشگفتار. - حسن زاده،علیرضا(1382) ،« مردم شناسی خوراک : رشد اندیشه انسانی » . نامه پژوهشگاه میراث فرهنگی، ش 4 - اتکینسون و دیگران . ( 1386 )، زمینۀ روان شناسی هیلگارد ، ترجمه : محمدتقی براهنی و دیگران، تهران: انتشارات رشد. - منصور صفت گل . ( 1387 )، قم در قحطی زدگی 1288 قمری، قم : نشر کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی. - فرهادی، مرتضی . ( 1385 )، گیاه مر دم نگاری گیاهان خودروی کمره، فصلنامه علوم . اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، ش 34 و 35 - فرهادی ، مرتضی. ( 1388 )، "ترانه کمیاب گرانسالی، خلق یا کشف؟ " فصلنامه . فرهنگ مردم. ش 28 و 27 - فرهادی ، مرتضی . ( 1382 )، کشتکاری و فرهنگ (شیوه ها ی سنتی بهورزی و بهداری و تو انبخشی زمین در ایران )، تهران: موسسه پژوهش های برنامه ریزی و اقتصاد کشور. - دوکاسترو، ژوزوئه . ( 1358 )، ژئوپلیتیک گرسنگی، انسان گرسنه ، ترجمه : منیر جزنی (مهران)، تهران: امیرکبیر، چاپ هفتم. نمایۀ پژوهش ، ش 11 و ،« - فرهادی ، مرتضی. ( 1378 )، نان شب مردم نگاران ایران .12 مدیریت دانش نگهداری خوراک ... 227 - فهرست مقالات مردم شناسی. ( 1356 )، جلد اول، تهران: انتشارات دانشکدة علوم اجتماعی و تعاون دانشگاه تهران. - عمادی، محمدحسین و اسفندیار عباسی . ( 1378 )، کاربرد دانش بومی در توسعه . پایدار، سلسله انتشارات روستا و توسعه شماره 33 - مجد ، محمد قلی . ( 1387 )، قحطی بزرگ ، ترجمۀ : محمد کریمی، تهران : مؤسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی. - هزارجریبی ، جعغر؛ صفری شالی ، رضا . ( 1390 )، کاربست نظریه بنیانی در . شناخت دانش بومی ، فصلنامه دانش بومی ایران، شماره 1 - راتوس ، اسپنسر ا. ( 1377 )، روان شناسی عمومی، جلد اول، ترجمه: حمزه گنجی، تهران: موسسه نشر ویرایش، چاپ دوم. - مولوی، جلال الدین محمد. ( 1369 )، تهران: انتشارات مولی. حافظ، شمس الدین محمد. ( 1374 )، تصحیح غنی و قزوینی. . - روزنامه ایران، هفتم اردیبهشت 1390 - وبلاگ ترمه دل. - مصاحبه با دکتر مرتضی فرهادی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,333 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,304 |
||