اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 55 |
| تعداد شماره‌ها | 1,838 |
| تعداد مقالات | 14,673 |
| تعداد مشاهده مقاله | 31,772,416 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,751,682 |
رابطة دین و دولت در نظام فلسفی هگل | ||
| حکمت و فلسفه | ||
| مقاله 6، دوره 7، شماره 25، فروردین 1390، صفحه 109-136 اصل مقاله (380.44 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/wph.2011.5819 | ||
| نویسنده | ||
| حسن مهرنیا | ||
| هیئت علمی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| پس از آنکه آدمی پای به عالم هستی نهاد، همزمان دو مقولة مهم و اساسی به‌نام دین (یا ماوراء طبیعت) و دولت (طبیعت یا دنیا) توجه وی را به خود واداشت. از آن به‌بعد، این دو موضوع و دامنة شمول هریک از این مقولات مهم‌ترین مباحثی بوده‌اند که در طول اعصار و قرون متمادی همواره محل نزاع و اختلاف بشر بوده است. این نزاع و درگیری‌ها در طول تاریخ دارای سه صورت کلی بوده است: واگرایی و معاندت کامل دین و دولت؛ هم‌گرایی و معاضدت کامل؛ و استیلا و غلبة یکی بر دیگری، به‌گونه‌ای که آن دیگر تابع این یک بوده است. این مقاله در آغاز نگاهی مختصر خواهد داشت به مراحل تطور اندیشة دینی هگل و نیز دیدگاه وی در باب دولت؛ سپس به نقد و بررسی نظرگاه هگل در این زمینه می‌پردازد. در مورد بخش نخست، ملاحظه خواهیم کرد که نمی‌توان هگل را فیلسوفی ضد دین، طرفدار مطلق نظریة جدایی دین از سیاست و مدافع دولت توتالیتر قلمداد کرد، اگرچه او در نهایتْ دین را به‌مثابه ابزاری در خدمت دولت و مایة بقاء و استمرار آن می‌داند. همچنین در بخش پایانی ملاحظه خواهیم کرد که به‌رغم اینکه نظرگاه «دولت ارگانیکی» که وی به‌منظور حل پارادکس آزادی و اطاعت ارائه می‌کند، در مقایسه با دیدگاه مکانیستی هابز و لاک در نظریة قرارداد اجتماعی و نیز در مقایسه با دیدگاه پیروان مذهب اصالت فایده در عرصة سیاست (میل و بنتام)، گامی روبه‌جلوست؛ بااین‌حال، اولاً هیچ‌مانعی برسرراه گرایش به استبداد و دیکتاتوری حکومت پادشاهی مشروطة موردنظر وی نیست و ثانیاً ازآنجاکه او درنهایت دین را چونان ابزاری در خدمت دولت می‌داند، هنوز در نظام فکری وی این نزاع و چالش دیرینه میان حدود و قلمرو دین و دولت باقی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دین و دولت؛ آزادی؛ آگاهی؛ عقلانیت؛ مسیحیت | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 843 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,535 |
||
Scholarly Journals Management System © 1991.05.01 by Allameh Tabatabaei University is
licensed under Attribution-NonCommercial 4.0 International.
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب