تعداد نشریات | 57 |
تعداد شمارهها | 1,864 |
تعداد مقالات | 14,908 |
تعداد مشاهده مقاله | 32,731,021 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,242,338 |
تأثیر مناطق ویژه اقتصادی بر رفاه و توسعه اجتماعی مناطق شهری و روستائی(مطالعه موردی: منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان) | ||
برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی | ||
مقاله 6، دوره 7، شماره 27، مرداد 1395، صفحه 197-232 اصل مقاله (557.28 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjsd.2016.5943 | ||
نویسندگان | ||
غلامرضا لطیفی1؛ محمدعلی قائم پور2 | ||
1دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی | ||
2دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه علامه طباطبایی.نویسنده مسئول | ||
چکیده | ||
ایجاد مناطق آزاد تجاری، مناطق ویژه اقتصادی و در کل مناطق پردازش صادرات یکی از اهداف برنامهریزیهای منطقهای و ملی است که بهمنظور افزایش و توسعه صادرات، ایجاد اشتغال، جذب سرمایهگذاری داخل ، انتقال فناوری، افزایش درآمد عمومی و دیگر موارد انجام میپذیرند. اجرای چنین برنامههایی و ایجاد چنین مناطقی، همواره مستلزم پیامدهایی در بعد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نیز هست. بر این اساس در این مقاله، تأثیر ایجاد منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان بر توسعه اجتماعی شهر سلفچگان مورد بررسی قرار گرفت و پاسخ به این سئوالات که منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان چه تأثیری بر رفاه اجتماعی و همچنین چه پیامدهای اجتماعی برای بومیان این منطقه به همراه داشته، از اهداف این مطالعه بوده است. این پژوهش از نوع توصیفی ـ پیمایشی بود و جامعه آماری آن،کلیه ساکنین روستای سلفچگان را که اخیراً طبق مصوبه وزارت کشور، شهر اعلام شد، دربرمیگرفت. بنا برآمار موجود جمعیت این شهر برحسب خانوار، 211 خانوار بودند که به روشهای نمونهگیری تصادفی ، 86 خانوار بهعنوان حجم نمونه انتخاب شده بودند. نتایج بهدستآمده نشان داد ایجاد منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان از طرفی باعث کاهش همبستگی اجتماعی وکاهش اعتماد اجتماعی، در بین مردم سلفچگان شده، اما از جانب دیگر وجود این منطقه، باعث بهبود رفاه اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی مردم شهر سلفچگان شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
مناطق آزاد تجاری؛ مناطق ویژه اقتصادی؛ توسعه؛ توسعه اجتماعی؛ رفاه اجتماعی | ||
مراجع | ||
- اسفندیاری، علیاصغر؛ سمیره مقدس حسینزاده؛ مجید دلاوری (1387). «ارزیابی عملکرد مناطق آزاد تجاری ایران و تأثیر آن در توسعه اقتصادی این مناطق». مجله پژوهشنامه اقتصادی. 28. 119ـ146. - ازکیا، مصطفی؛ غلامرضا غفاری ( 1384)، جامعه شناسیتوسعه،تهران،انتشارات کیهان. - باباییفرد، اسدالله (1389). «توسعه فرهنگی و توسعه اجتماعی در ایران». فصلنامه رفاه اجتماعی. (10) 27. - بانک جهانی (1383). «اقتصاد و بازرگانی ایران: بررسی نظام صادراتی ایران». ترجمه: محمد زاغیان. اقتصاد «تازههای اقتصاد. 30. - پیران، پرویز (1382). «سیاست اجتماعی، توسعه اجتماعی و ضرورت آن در ایران (نقد و بررسی سند کپنهاک)». فصلنامه رفاه اجتماعی. (10) 3. - التجائی، ابراهیم (1388). «مناطق آزاد تجاری و صنعتی: ابزار راهبرد توسعه صادرات در مقایسه با سه کشور دیگر آسیایی». پژوهشنامه اقتصادی. 33. - تحققی، مهدی (1387)، «تحلیلی بر وضعیت مناطق آزاد و ویژه در ایران، مدیریت». بررسیهای بازرگانی. 23. - چاران دوب، شیاما (1377). نوسازی و توسعه. ترجمه: مرتضی قرهباغیان و مصطفی. تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا. - چمپرز، رابرت (1377 ). مسائل جامعهشناسی روستایی. ترجمه: مصطفی ازکیا، محمد مهاجر ایروانی و علیاکبر نیکخلق. تهران: نوبهار. - چمپرز، رابرت (1387). توسعه روستایی اولویتبخشی به فقرای روستایی. ترجمه: مصطفی ازکیا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - حاجیهاشمی، سعید (1384). توسعه و توسعهنیافتگی. تهران:گفتمان اندیشه معاصر. - ژکوئیه، نیکلاس (1370). «مناطق آزاد اقتصادی در اتحاد شوروی ابزاری برای اصلاحات اقتصادی و مرز جدیدی برای تجارت بینالملل». ترجمه: علیرضا طیب. اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی. 49 و 50. - سازمان برنامه و بودجه (1383). قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی ـ اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1384ـ1388). تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور. - سازمان برنامه و بودجه (1379). قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ـ اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1379ـ1383). تهران: انتشارات سازمان برنامه و بودجه. - سو، آلوین (1388). تغییرات اجتماعی و توسعه. ترجمه: محمود حبیبی مظاهری. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی. - شاکری ، عباس و فریدون سلیمی (1385). «عوامل مؤثر بر جذب سرمایهگذاری در منطقه آزاد چابهار و اولویتبندی آنها با استفاده از تکنیک ریاضیAHP». پژوهشنامه اقتصادی. (6). 1. - علوینسب، سید محمد (1381). «مناطق ویژه اقتصادی چین: مدیریت، عملکرد و چشمانداز آینده». مجله مجتمع آموزش عالی قم. 13. - قانعیراد، محمدامین (1384). «رویکرد توسعه اجتماعی به برنامههای فقرزدایی در ایران». فصلنامه رفاه اجتماعی . (5) 18. - قانون تشکیل و اداره مناطق ویژه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران. مصوب هیأت دولت. مورخ 5/9/1384. - قوام، عبدالعلی (1376). توسعه سیاسی و تحول اداری. تهران: قومس. - کامران، حسن (1381). «علل توسعهنیافتگی مناطق آزاد ایران». تحقیقات جغرافیایی. 65 و 66 . - کولکارنی، پی. دی (1387). مفهوم توسعه». توسعه اجتماعی. ترجمه: محمود ارغوان. تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی. - لطیفی، غلامرضا و مهرناز امینآقائی (1385). «جایگاه مناطق آزاد در برنامهریزی منطقهای ایران». فصلنامه علوم اجتماعی. انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی. - مختاری، مرضیه و جواد نظری (1389). جامعهشناسی کیفیت زندگی. تهران: جامعهشناسان. - مطیعی لنگرودی، سید حسن،نجفی کانی،علی اکبر (1385). بررسی و ارزیابی اثرات شهرکها و نواحی صنعتی درتوسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستائیی، نمونه موردی: شهرستان بابل، پژوهش جغرافیایی، 58:147-165 - معینی، محمدرضا (1382). «سیاست اجتماعی، توسعه اجتماعی و نهادهای غیررسمی». فصلنامه رفاه اجتماعی. (3) 10. - مکلالین ، جی برایان (1385). برنامهریزی شهری و منطقهای، رویکرد سیستمی. ترجمه: فرح حبیب. تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی. - موسائی، میثم (1388). «رابطه توسعه اجتماعی و توسعه اقتصادی». راهبرد. 20. - هاشمی، مالک، محمدجواد قائد محمدی و بهنام شکری (1387). «تحلیل وضعیت شهرستانهای استان تهران از نظر توسعه اجتماعی». فصلنامه پژوهش اجتماعی. (1) 1. - ناتا واتی، ام، سی (1387). «نقش نیروی انسانی در توسعه اجتماعی». توسعه اجتماعی. ترجمه: مهناز شاهعلیزاده. تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی. - هال، پیتر (1387). برنامهریزی شهری و منطقهای. ترجمه: جلال تبریزی. تهران: انتشارات پردازش و برنامهریزی شهری (وابسته به شهرداری تهران). - یاگونبر، گری؛ رابرت مک فارلند و ان. اسوکان (1387). «مفهوم توسعه». توسعه اجتماعی. ترجمه: مسعود آریایینیا. تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی. - Aggarwal, Aradhna (2007). “Impact of special economic zones on employment, poverty and human development”. Working Paper. 194.
- Cai, Dongshi et al. (eds.) (2008). Xi Zhongxun Governing Guangdong (XiZhongxun Zhuzheng Guangdong). Beijing: Chinese Communist Party History Press.
- Ge, W. (1999b). “Special economic zones and the opening of the chinese economy: Some lessons for economic liberalization”. World Developmen., 27 (7):1267-1285.
- Kong, Xiangtong (2013). Chinese Aided Special Economic Zones as a Means for North Korean Reform. The OhioStateUniversity .
- Kusago T.; Tzannatos, Z. (1998). “Export processing zones: A review in need of update”. Social Protection Discussion Paper. 9802. World Bank.
- Miyagiwa, K. F. (1986). “A reconsideration of the welfare economics of a free-trade zone”. Journal of International Economics. 21, 337-350.
- Rohne , Emelie (2013). Chinese-initiated Special Economic Zones in Africa: a case study of Ethiopia’s Eastern Industrial Zone. Master thesis. Supervisor: Erik Green.
- Shah, Semil (2008). Special Economic Zones in South Asia: Comparative Analysis of Bangladesh, Sri Lanka, and India. mimeo, HarvardUniversity.
- Thomas, R. S. (1956). Free Ports and Foreign Trade Zones. Cornell Maritime Press, England: Cambridge.
- Wang, Jin (2010). The Economic Impact of Special Economic ZonesL Evidence from Chinese Municipalities. Editorial Express.https://editorialexpress.com/cgi-bin/conference/download.cgi?db_name=NASM2011&paper_id=239 (accessed November 2012).
- Singh , Rahul ( 1995 ) The tribune, Chandigarh, 14 September.
- Armas, E. B., & Jallab, M. S. (2002). A review of the role and impact of export processing zones in world trade: The case of Mexico. Documents de Travail Working Papers, W.P. 02-07
- Yeung, Yue-man; Lee, Joanna; and Kee, Gordon (2009). China’s Special Economic Zones at 30 “Eurasian geography and economics”. (50) 2: 222-240. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,989 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,103 |