| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,043 |
| تعداد مقالات | 16,470 |
| تعداد مشاهده مقاله | 43,654,611 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 24,823,558 |
عذاب استیصال در قرآن با تکیه بر تفسیر المیزان | ||
| پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
| مقاله 1، دوره 7، شماره 27، اسفند 1395، صفحه 7-41 اصل مقاله (597.85 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2017.7731 | ||
| نویسندگان | ||
| بی بی سادات رضی بهابادی1؛ مهری فرشباف فاخر2؛ فرشته معتمد لنگرودی* 3 | ||
| 1دانشگاه الزهرا س | ||
| 2رئیس اداره اموردانشجویان دانشگاه الزهراس | ||
| 3دانشگاه الزهراء (س) | ||
| چکیده | ||
| عذاب استیصال به مجازات‌هایی گفته می‌شود که برای نابودی اقوام سرکش به هنگامی که هیچ وسیلة بیداری در آن‌ها مؤثر واقع نگردد، نازل می‌شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی‌ـ تحلیلی به بررسی عذاب استیصال در قرآن می‌پردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مطابق قرآن، اقوام گذشته همچون عاد، ثمود و لوط در اثر ستم و ظلم کردن، کفران نعمت و بت‌پرستی، فسق، تکذیب آیات الهی و انبیاء، کم فروشی، جلوگیری از دعوت انبیاء به صراط مستقیم، مقابله با دین الهی، گمراه کردن مردم از ایمان آوردن و گرویدن به انبیاء به این عذاب مبتلا شدند. برای رهایی از این عذاب، باید تقوای الهی پیشه کرد، استغفار و توبه نمود، از بت‌پرستی و اعمال ناشایست دست برداشت، به اعمال صالح پرداخت، نعمات الهی را به یاد آورد و شکر نمود. هر قومی در صورتی که مبتلا به این گناهان شوند و آن گناه در میان آنان فراگیر و عمومی شود و استغفار نکنند، قطعاً مبتلا به عذاب استیصال خواهند شد. وجود پیامبر(ص) و استغفار مداوم، مانع از نزول این عذاب در میان قوم پیامبر(ص) شده‌است. مطابق آیة 33 سورة انفال، با وجود پیامبر و استغفار، امت اسلام عذاب نمی‌شوند، لیکن مطابق آیة 34، آنان مستحق عذاب‌اَند. لذا ظاهر این دو آیه متنافی به نظر می‌رسد. علامه طباطبائی در حلّ تعارض آیات با توجه به سیاق بر آن است که آیات 32 و 33 سورة انفال همزمان نازل نشده‌است. وی آیة 32 را ناظر به عذاب استیصال و آیة 33 ناظر به عذاب کشته شدن می‌داند. علامه طباطبائی معتقد است که عذاب استیصال زمانی فرامی‌رسد که امت اسلام استغفار را ترک می‌کند و عذاب بر آنان محقق می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عذاب استیصال؛ عذاب؛ المیزان؛ علامه طباطبائی | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ابن‌منظور، محمدبن مکرم. (1414ق.). لسان‌العرب. بیروت: دار صادر. بحرانی، هاشم. (1416ق.). البرهان فی تفسیر القرآن. تهران: بنیاد بعثت. بلخی، مقاتل‌بن سلیمان. (1379). الأشباه و النظائر فی القرآن الکریم. ترجمة محمد روحانی و محمد علوی مقدم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. جوادی‌آملی، عبدالله. (1393). تفسیر تسنیم. قم: اسراء. جوهری، اسماعیل‌بن حماد. (1376ق.). الصحاح. تحقیق احمد عبدالغفور عطار. بیروت: دارالعلم للملایین. راغب اصفهانی، حسین. (1412ق.). المفردات فی غریب القرآن. تحقیق: صفوان عدنان داودی. بیروت: دارالعلم الدار الشامیة. روحانی، محمود. (1368). معجم الإحصائی لألفاظ القرآن الکریم. چ 1. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی. زمخشری، جارالله محمود. (1407ق.). کشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت: دارالکتاب العربی. سامرائی، فاضل صالح. (1428ق.). معانی الأبنیه فی العربیه. ط 2. بی‌جا: دار عماد. سیوطی، جلال‌الدین. (1404ق.). الدر المنثور فی تفسیرالمأثور. قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی. صدرای شیرازی، محمدبن ابراهیم. (1366). تفسیر القرآن الکریم. تحقیق محمدخواجوی. چ 2. قم: بیدار. طباطبائی، سیدمحمدحسین. (1417ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعة مدرسین حوزة علمیه. طباطبائی امین، طاهره‌سادات و حسین افسردیر. (1393). «جایگاه مطاعات جغرافیایی در آراء تفسیری علامه طباطبائی(ره)». سراج منیر. د 5. ش 16. صص35ـ66. طبرسی، فضل‌بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: ناصر خسرو. طبری، ابوجعفر محمد. (1412ق.). جامع البیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دارالمعرفة. طریحی، فخرالدین. (1375). مجمع البحرین. تحقیق احمد حسینی. تهران: کتابفروشی مرتضوی. فراهیدی، خلیل‌بن احمد. (1410ق.). کتاب العین. چ 2. قم: انتشارات هجرت. فیض کاشانی، ملامحسن. (1415ق.). تفسیر الصافی. تحقیق: حسین اعلمی. تهران: انتشارات الصدر. قرشی، علی‌اکبر. (1371). قاموس قرآن. تهران: دارالکتب الإسلامیة. ـــــــــــــــــــ . (1377). تفسیر احسن الحدیث. تهران: بنیاد بعثت. عروسی حویزی، عبدعلی. (1415ق.). نور الثقلین. قم: انتشارات اسماعیلیان. مدرسی، محمدتقی. (1419ق.). من هدی القرآن. تهران: دارمحبی الحسین. مصطفوی، حسن. (1368). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران. (1374). تفسیر نمونه. چ1. تهران: دارالکتب الإسلامیة | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,101 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,351 |
||