تعداد نشریات | 55 |
تعداد شمارهها | 1,839 |
تعداد مقالات | 14,675 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,785,845 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,758,095 |
نوآوریهای نهادی کاهنده هزینه مبادله و توسعه اقتصادی: نگاهی به تجربه ایران | ||
پژوهشنامه اقتصادی | ||
مقاله 1، دوره 14، شماره 54 - شماره پیاپی 3، مهر 1393، صفحه 1-32 اصل مقاله (395.39 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
فرشاد مومنی1؛ گلروز رمضان زاده ولیس* 2 | ||
1دانشیار اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی | ||
2دانشجوی دکترای علوم اقتصادی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
چکیده | ||
هدف این مقاله گشودن افق جدیدی به روی نظام تصمیمگیری و تخصیص منابع کشور برای پیشبرد اهداف توسعه ملی است. به این منظور با بهرهگیری از دستگاه نظری نهادگرایی و با تکیه بر این یافته مهم نهادگرایان تاریخی که «تاریخ توسعه، تاریخ اقتصادی نوآوریهای نهادی کاهنده هزینه مبادله است»، به بررسی عوامل زمینهساز تغییرات نهادی و نقش برجسته دولت و بستر تاریخی در مسیر ترتیبات نوآورانه کاهنده هزینه مبادله پرداختهایم و در این راستا ویژگیهای نوآوریهای یادشده را که به توسعه وکاهش هزینه مبادله در جوامع توسعهیافته منجر شده است، مورد بررسی قرار دادیم. همچنین با مراجعه به تاریخ اقتصادی کشورمان، تلاش شده است شواهد مهمی از موفقیتهای چشمگیری که در اثر تلاشهای معطوف به کاهش هزینههای مبادله وجود دارد مطرح و دستاوردهای آن مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور به دو نمونه از تجربه نوآوریهای یادشده در ایران و در سالهای اولیه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، «شفافسازی هزینه و منابع دلاری» و «شفافسازی مقررات مربوط به تجارت خارجی» اشاره و وضعیت قبل و بعد از این اقدامهای نوآورانه تشریح شده است. یافتههای پژوهش حاضر نشان میدهد که در اقتصاد سیاسی ایران، با استفاده از نوآوریهای نهادی معطوف به افزایش هزینه فرصت رانتجویی و جلب اعتماد تولیدکنندگان میتوان با سرعت مطلوبی به سمت تحقق اهداف توسعه ملی حرکت کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
نوآوری نهادی؛ نهادگرایی؛ هزینه مبادله؛ توسعه؛ تاریخ اقتصادی | ||
مراجع | ||
چانگ، هاجون (1392)، اقتصاد سیاسی سیاست صنعتی، ترجمة اصلان قودجانی، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان خراسان رضوی، مرکز مطالعات و بررسیهای اقتصادی، مشهد، نوین طراحان آزاد. حسینی بهشتی، سیدمحمد (1378)، مبانی نظری قانون اساسی، تهران: انتشارات بقعه، چاپ اول. دراکر، پیتر (1375)، جامعه پس از سرمایهداری، ترجمة محمود طلوع، تهران، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، چاپ دوم. دژپسند، فرهاد و محمدرضا و رئوفی (1387)، اقتصاد ایران در دوران جنگ تحمیلی، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز اسناد دفاع مقدس. سازمان برنامه و بودجه (1368)، پیوست شماره یک قانون برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مرکز مدارک و انتشارات. سازمان برنامه و بودجه (دفتر اقتصاد کلان) (1379)، اندازهگیری و تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر بر بهرهوری بر بخشهای اقتصاد ایران و چشمانداز آن در برنامه سوم. عظیمی، حسین (1371)، مدارهای توسعهنیافتگی در اقتصاد ایران، تهران: نشر نی، چاپ دوم. اللهقلی، محیا (1390)، اثر نهادها در تبدیل نفرین منابع به موهبت، آثار بودجهای رونق اقتصادی: مقایسه تطبیقی دو شوک درآمدی دهههای 1380-1350 بر اقتصاد ایران، تهران، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده اقتصاد. لیست، فردریک (1387)، نظام طبیعی اقتصاد سیاسی، اقتصاد ملی و اقتصاد جهانی: تجانسها و تعارضها، ترجمة ناصر معتمدی، تهران: شرکت سهامی انتشار. مؤمنی، فرشاد (1384 الف)، «ترکیب خردمندانه دولت و بازار در اصول اقتصادی قانون اساسی»، فصلنامه اقتصاد و جامعه، شماره 3. مؤمنی، فرشاد (1384 ب)، توسعه اقتصادی ایران در عصر جهانی شدن، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده اقتصاد. مؤمنی، فرشاد (1392)، «توسعه یعنی نوآوریهای نهادی/ واکاوی تجارب و نوآوریهای نهادی دهه اول انقلاب اسلامی برای توسعه ملی»، دوماهنامه سوره اندیشه، شماره 73-72. نفیسی، محمدرضا (1371)، نگاهی به سیر اندیشه اقتصادی در عصر پهلوی، تهران: طرح نو، چاپ اول. نورث، داگلاس (1379)، ساختار و دگرگونی در تاریخ اقتصادی، ترجمة غلامرضا آزاد ارمکی، تهران: نشر نی، چاپ اول. نورث، داگلاس (1385)، نهادها و تغییرات نهادی و عملکرد اقتصادی، ترجمة محمدرضا معینی، تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، چاپ دوم. هولدن، پل (1387)، «کاهش هزینههای مبادله و توسعه بخش خصوصی با اصلاح دولت»، ترجمة جعفر خیرخواهان و سارا شهرکی، دوفصلنامه حقوق اقتصادی، شماره دوم و سوم. Allen D.W (1999), Transaction Cost in Encyclopedia of Law and Economic, Edited by Boundewign Bouckaert and .De Geest, Edward Elgar.
Arthur, W.Brain(1988), “Self-Reinforcing Mechanisms in Economics”, in Philip Anderson, Kenneth J.Arrow, and David Pines (eds.), The Economy as an Evolving Complex System. Reading, MA.: Addison-Welsey.
Barzel Y (1998), Economic Analysis of Property Rights, Cambridge University Press.
Cheung S (1983), “The Contractual Nature of the Firm”, Journal of Law and Economics, Vol.26.
Cheung S (1998), “The Transaction Cost Paradigm”, Economic Inquiry. Vol 36.
Hicks J.R (1935), “A Suggastion for Simplifying The Theory of Money”, Economica. Vol. 2.
Kreps D.M (1995), “Corporate Culture and Economic Theory”, in Alt J. and K.Shepsle(eds.), Perspectives on Positive Political Economy, Cambridge University Press.
Khan M.H (1995), “State Failure in Weak States, A Critigue of New Institutionalist Explanation”, in Harris and et al (eds.), The New Institutional Economics and Third world Development, London, Routledge.
Mc .manus J (1975), “The Costs of Alternative Economic Organization”, Canadian Journal of Economics (August).
Nelson, D. and E. Silberberg (1987), “Ideology and Legislator Shirking”, Economic Inquiry, Vol.25.
North, Douglass C., John J. Wallis and Barry R Weingast (2009), Violence and Social Order: A Conceptual Framework for Interperting Recorded Human History, Cambridge University press.
North, Douglass C (1994), Institutions and Productivity in History, Washington University St. Louiss.
Schumpeter, Joseph A. (1994), History of Economic Analysis, Taylor & Francis. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,649 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,390 |