تعداد نشریات | 56 |
تعداد شمارهها | 1,661 |
تعداد مقالات | 13,217 |
تعداد مشاهده مقاله | 25,462,584 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,435,039 |
زعفران در آینه دانش بومی میراث مکتوب کهن ایران | ||
دو فصلنامه دانش های بومی ایران | ||
مقاله 6، دوره 3، شماره 6، اسفند 1395، صفحه 211-235 اصل مقاله (524.11 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjik.2017.15189.1038 | ||
نویسنده | ||
امید مسعودی فر ![]() | ||
استادیار گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
زعفران گیاه بومی ایران است که از دوران باستان ایرانیان نحوه کشت و کار، کاربرد های تغذیه ای و مصارف دارویی می شناختند. دانش بومی ایرانیان در ارتباط با زعفران بسیار غنی بوده و امروزه کاربردی است که ریشه علمی در متون کهن کشاورزی دارد. این گیاه در فرهنگ و ادبیات فارسی جایگاه ویژه ای پیدا کرده است که نشانه پر ارزش بودن و عاشقی که دور از معشوق به حال ناخوش گرفتار گردیده، می باشد. در متون کهن کشاورزی، گیاهشناسی و کلیه مراحل کاشت، داشت و برداشت این گیاه تشریح و تبیین گردیده است ودر مرحله داشت دور آبیاری برای مناطق مختلف دو بار توصیه شده است . بر اساس این متون مهمترین آفات این گیاه جوندگان موش و خرگوش است. در کتب طب سنتی مصرف دارویی زعفران در قوت دادن احشاء داخلی ، مفرح بودن آن ، موارد مصرف ادویه ای و مصارف عطری گیاه تشریح گردیده است . خطرات مصرف بالای زعفران نیز در این متون در بعضی متون نگارش یافته است. | ||
کلیدواژهها | ||
دانش بومی؛ زعفران؛ طب سنتی؛ متون کهن؛ نسخ خطی | ||
مراجع | ||
- آخوندزاده، شاهین. (1395)، «زعفران گیاهی به قدمت تاریخ ایران و اثرات سایکوتراپیک»، فصلنامه گیاهان دارویی، شماره 58. - آرام، احمد. (1393)، علم و تمدن در اسلام، تهران: علمی و فرهنگی. - ابریشمی، محمدحسن. (1366)، شناخت زعفران ایران، تهران: توس. - ابنسینا، حسین بن عبدالله. (1388)، دفع المضار الکلیه عن الابدان الانسانیه، تهران: المعی. - ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد. (1387)، صیدنه، تهران: دانشگاه شهید بهشتی. - ابونصری هروی، قاسم بن یوسف. (1390)،ارشاد الزراعه، به اهتمام محمد مشیری، تهران: دانشگاه تهران. - ابی الخیر، شهمردان. (1362)، نزهت نامه علایی، تهران: موسسه مطالعات و. تحقیقات فرهنگی. - ارفعی، معصومه و آزیتا زند. (1390)، بررسی عوامل مؤثر بر دانش بومی در مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی، پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، شماره 15. - الفتی، هادی. (1374)، تاریخ کشاورزی و دامپروری در ایران، تهران: امیرکبیر. - الهروی، ابومنصور علی. (1389)، الابنیه عن حقائق الادویه، به تصحیح احمد بهمنیار، تهران: دانشگاه تهران. - انصاف، امین و زاهدی، بهمن. (1394)، ارزیابی سازگاری اکوتیپ های مختلف زعفران زراعی با شرایط آب و هوایی شهرستان مراغه، نشریه زراعت و فنآوری زعفران، جلد 3، شماره 2. - بن اسکوراسیکه، فسطیوس. (1388)، ورزنامه، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - بهار، مهرداد. (1390)، بندهش، تهران: توس. - بهرامی، تقی. (1330)، تاریخ کشاورزی ایران، تهران: دانشگاه تهران. - بهنیا، محمدرضا. (1370)، زراعت زعفران، تهران: دانشگاه تهران. - بیانی، شیرین. (1389)، دین و دولت در ایران عهد مغول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - جرجانی، سید اسماعیل. (1377)، خفی علایی، تهران: اطلاعات. - دهخدا، علیاکبر. (1350). لغتنامه، به اهتمام محمد معین، تهران: دانشگاه تهران. - رازی، فخرالدین محمد. (1390)، حفظ البدن، تهران: نشر میراث مکتوب. - رنگچی، غلامحسین. (1372)، گل و گیاه در ادبیات منظوم فارسی، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. - طوسی، نصیرالدین. (1348)، تنسوخ نامه ایلخانی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران. - فرهادی، مرتضی. (1382)، کشتکاری و فرهنگ، تهران: وزارت جهاد کشاورزی. - قربانی، ابوالقاسم. (1375). زندگینامه ریاضیدانان دوره اسلامی از سده سوم تا سده یازدهم هجری، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - فضلالله، رشیدالدین. (1368)، آثار و احیاء، به اهتمام منوچهر ستوده و ایرج افشار، تهران: دانشگاه تهران. - گرامی، بهرام. (1389)، گل و گیاه در هزار سال شعر فارسی، تهران: سخن. - مسعودی فر، امید. (1393). بررسی کارکردهای بلوط در میراث مکتوب کهن، اولین همایش ملی جنگلهای بلوط، دانشگاه یاسوج. - ناصری، محسن. (1387)، مروری بر کلیات طب سنتی ایران، تهران: نشر شهر. - نوری، محمد یوسف. (1381)، مفاتیح الارزاق یا کلید در گنجهای هنر، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
- Rihel, S., Zeidi, M., Conrad N.J. (2013). Emergence of agriculture in the foothills of the Zagros mountains of Iran, Science, Vol, 341.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 310 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 359 |