| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,213 |
| تعداد مقالات | 18,002 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,458,870 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,951,861 |
تقدم میدان بر نظریه در ارائه نظریه یاریگری در ایران | ||
| برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی | ||
| مقاله 7، دوره 3، شماره 13، دی 1391، صفحه 226-253 اصل مقاله (344.37 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjsd.2013.849 | ||
| نویسندگان | ||
| سیدمحمد بساطیان1؛ مرتضی سالمی قمصری2 | ||
| 1کارشناس ارشد برنامه ریزی رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| 2مدرس تاریخ دانشگاه علامه طباطبائی و پژوهشگر دانش بومی | ||
| چکیده | ||
| اصولاَ فرایند نظریهپردازی در هر دو روش کمی و کیفی مستلزم انجام مشاهدات متعدد است. در فرایند چرخهای تولید علم در هر دو روش، پیوند آشکاری بین نظریه و روش وجود دارد. پیوند بین نظریه و روش بدینمعنی است که خلق یک نظریه تعامل مستمری است بین مشاهده، تبیین و انجام مشاهدات جدید برای آزمون تبیین اولیه. در این میان نظریههای برخاسته از میدان تحقیق؛ به منزله یکی از گونههای تحقیق، به دنبال کشف و استدلال از دل دادههای میدانی است که ماحصل حضور محقق در میدان پژوهش است. در این روش، محقق در ارتباط نزدیک با پدیده مورد مطالعه قرار میگیرد و حال اگر مشاهدات خود را در عرصه میدان تحقیق با مشارکت همراه کند، با یکی کردن خود با پدیده مورد پژوهش، زمینه شناختی عمیق و مستحکم از پدیده را فراهم میکند. اما روششناسی کتاب انسانشناسی یاریگری گویای سبک علمی و خاص در ارائه یافتههای نگارنده این اثر است. بدین ترتیب که نگارنده به منظور بیان یافتههای خود به مثابه یک مردم شناس، بارها پل ارتباطی برای تولید علم، یعنی قیاس و استقراء را طی میکند؛ با استقراء شروع و با قیاس مباحث خود را کامل میکند. بدینصورت که وی از مشاهدات اولیه خود (که در نتیجه زندگی در کنار روستاییان است) برای نظریهسازی و از مشاهدات بعدی خود (که در نتیجه پژوهشهای میدانی و کتابخانهای است) برای نظریه-آزمایی بهره میگیرد. از طرف دیگر نظریهپرداز نظریه یاریگری جهت آسان فهم کردن و مستدل کردن یافتههای خود، هر دم از نردبان انتزاع پایین میآید و آن را با مشاهدات عینی تثبیت میکند. تشریح مفاهیم ذهنی با کمک مصادیق عینی منجر به سهولت درک یافتههای نظری برای مخاطب شده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| پژوهش میدانی؛ مشاهده مشارکتی؛ نظریهآزمایی؛ نظریهپردازی؛ نظریه یاریگری | ||
| مراجع | ||
|
- اعتماد، شاپور و دیگران. (1382)، مقاله ساختار معرفتی علم در ایران؛ سال 2001، نامه علوم اجتماعی، شماره 21. - ببی، ارل. (1388)، روشهای تحقیق در علوم اجتماعی (جلد اول). ترجمه: رضا فاضل، تهران: انتشارات سمت. - بیتس، دانیل و پلاگ، فرد. (1389)، انسانشناسی فرهنگی، ترجمه: محسن ثلاثی، انتشارات علمی. - دواس، دی، ای. (1386)، پیمایش در تحقیقات اجتماعی. ترجمه: هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی. - دواس، دیوید. (1387)، طرح تحقیق در تحقیقات اجتماعی. ترجمه: هوشنگ نایبی. تهران: انتشارات آگاه. - دورکیم، امیل. (1385)، قواعد روش جامعهشناسی، ترجمه: علی محمد کاردان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - ذکایی، محمد سعید. (1381)، نظریه و روش در تحقیقات کیفی، فصلنامه علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، شماره 20. - روحانی، حسن. (1388)، روش کیفی و نظریه سازی، مندرج در سایت انسانشناسی و فرهنگ به آدرس: http://anthropology.ir/node/2720 - ریویر، کلود. (1382)، درآمدی بر انسانشناسی، ترجمه: ناصر فکوهی، تهران: نشر نی. - ساروخانی، باقر. (1386)، روشهای تحقیق در علوم اجتماعی، بینشها و فنون. (جلد2)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - سیلورمن، دیوید. (1381)، روش تحقیق کیفی در جامعهشناسی، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: موسسه فرهنگی انتشارات تبیان. - فرهادی، مرتضی. (1388)، انسانشناسی یاریگری. تهران: نشر ثالث. - فرهادی، مرتضی. (1386)، واره (درآمدی به مردمشناسی و جامعهشناسی تعاون)، تهران: شرکت سهامی انتشار. - فرهادی، مرتضی (1368)، بنهشناسی؛ پیشینه پژوهش، نقد آراء در چگونگی پیدایش بنه، مجله تحقیقات جغرافیایی، شماره 15. - فرهادی، مرتضی (1373)، فرهنگ یاریگری در ایران، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - فرهادی، مرتضی. (1379)، مال، سازمان تولید تعاون تولید سنتی عشایر ایران، فصلنامه عشایری ذخایر انقلاب، دوره جدید، شماره 3 و 4. - فرهادی، مرتضی. (1382)، کشتکاری و فرهنگ، تهران: موسسه پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی. - فکوهی، ناصر. (1382)، تاریخ اندیشه و نظریههای انسانشناسی، تهران: نشر نی. - کریمی، جلیل؛ کچویان، حسین. (1385)، مقاله پوزیتیویسم و جامعهشناسی در ایران، نامه علوم اجتماعی، شماره 28. - کوزر، لوئیس. (1386)، زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی. ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی. - محمدی، بیوک. (1371)، روششناسی مردمی، مجله علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی شماره 3 و 4. - میترو، پولسکی. (1378)، سیر تحولات اجتماعی. ترجمه: م.پ.کاشانی، تهران: چاپ پخش. ضمیمه: فهرست برخی از کتب و مقالات دکتر مرتضی فرهادی در زمینه «نظریه یاریگری» فهرست کتب: فرهادی، مرتضی. (1373)، فرهنگ یاریگری در ایران، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. ----------. (1382)، کشتکاری و فرهنگ، تهران: موسسه پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی. -----------. (1386)، واره، (درآمدی به مردمشناسی و جامعهشناسی تعاون)، تهران: شرکت سهامی انتشار . ----------. (1389) انسانشناسی یاریگری، تهران: نشر ثالث. فهرست مقالات: - فرهادی، مرتضی. (1361)، آدمیگری و یاریگری. (واقعیتها و ضرورتها و پیشینه یاریگری. (همکاری، مشارکت)، در تاریخ آدمیان)، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 15 و 16. ----------. (1364)، گونهشناسی یاریها و یادگیریهای سنتی در ایران، کیهان فرهنگی، سال 2. ----------. (1364)، یاریگریها و تعاونهای سنتی در زمینه آب و آبیاری در ایران، ماهنامه زیتون، شماره 37 و 44 و 45. ----------. (1364)، فرهنگ یاری در کشتکاری، ماهنامه جهاد، شماره 13 و 14 و 15. ----------. (1366)، فرهنگ یاری در آبیاری، ماهنامه جهاد، شماره 97 و 98. ----------. (1367)، فرهنگ یاری در باغداری، ماهنامه سنبله، شماره 3 و 4. ----------. (1367)، آیا کشاورزان ایرانی تکرو هستند؟، فصلنامه تعاون روستایی و کشاورزی، شماره 3 و 4. ----------. (1368)، بُرّابُرّی: رقابتی که به یاریگری میانجامد، فصلنامة رشد آموزش علوم اجتماعی، شماره 2. -----------. (1368)، بنهشناسی؛ پیشینه پژوهش، نقد آراء در چگونگی پیدایش بنه، مجله تحقیقات جغرافیایی، شماره 15. ------------. (1369)، انواع خودیاری و گونهآمیزیهای آن، فصلنامه رشد علوم اجتماعی، شماره 5. -----------. (1369)، دگریاری و خودیاری در جشن میانبهار در اسک لاریجان آمل، فصلنامه رشد علوم اجتماعی، شماره 2. ----------. (1370)، واره، گمنام و بیآوازه با صد نام و آوازه. (رسالهای در باب تاریخ نوعی تعاونی کهن و زنانه)، نامة علوم اجتماعی، دورهجدید، جلد دوم شماره 2. ----------. (1370)، واره و دلایل تداوم آن، فصلنامة علوم اجتماعی، سال اول، شماره 1 و 2. ----------. (1372)، لایروبی و جشن پایان لایروبی و حکومت زنان در توجهغاز سامن ملایر، فصلنامه رشد علوم اجتماعی، شماره 17. ----------. (1373)، نظریههای همکاری در کار اندیشهورزان و دانشمندان علوم اجتماعی و دلایل کمتوجهی به آن، فصلنامه تعاون روستایی و کشاورزی، دوره جدید، شماره 1 و 2. ----------. (1374)، رفتارهای یاریگرانه جانوران، فصلنامه تعاون روستایی و کشاورزی، شماره 3 و 4. ----------. (1375)، چند پرسش، یک دیدگاه، ماهنامه تعاون، دوره جدید، شماره 58. ----------. (1378)، مردمنگاری دانشها و فنآوریهای سنتی، "نانِ شب" مردمنگاران ایران». نمایة پژوهش، سال سوم، ش 11 و 12. ----------. (1378)، موزههای بازیافته، گمانهزنیهایی در فرهنگ عشایر و روستائیان سیرجان، بافت، بردسیر و شهر بابک استان کرمان)، تهران: انتشارات کرمانشناسی. ---------- (1379)، کله و شبان و یاریگری در چراندن دام چکند (خردهمالکی)، در ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 58 و 59. ---------- (1379)، مال، سازمان تولید تعاون تولید سنتی عشایر ایران، فصلنامه عشایری ذخایر انقلاب، دوره جدید، شماره 3 و 4. ---------- (1379)، مشارکت زنان روستایی و ایلی در گروههای یاریگر و سازمانهای تعاونی سنتی، فصلنامه اقتصاد و کشاورزی و توسعه، سال 2. ---------- (1379)، بحران محیط زیست در ایران و لزوم بازنگری و دانشهای مردمی و راهکارهای فرهنگ ملی، نمایه پژوهش، شماره 13 و 14. ---------- (1379)، چون و چراهایی بر نظریة تکروی و فردگرایی تاریخی ایرانیان و به ویژه کشاورزان ایرانی، مجموعه مقالات سمینار بررسی علل و عوامل تقدم مصالح جمعی بر منافع فردی، تهران: انتشارات باز. ----------- (1380)، آیا کشاورزی ایران بدوی است؟، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال نهم، شماره 38. ----------- (1381)، فضای مفهومی مشارکت، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 19. ---------- (1381)، نقد آرا، در تعریف و نظریههای گونهشناسی یاریگری، نامه انسانشناسی. ----------- (1388)، ساخت جهانی همکاری، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 26. ---------- (1388)، بازتاب آموزههای دینی در فرهنگ ایرانی و بنیادهای دگریار ناهمتراز، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 46. ---------- (1389)، بازتابیده یاریگری در زبان و ادب فارسی (مشارکت در فرهنگ ایرانی)، کیهان فرهنگی، شماره 282 و 283. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,834 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 977 |
||