دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات61
تعداد شماره‌ها2,202
تعداد مقالات17,953
تعداد مشاهده مقاله55,136,119
تعداد دریافت فایل اصل مقاله28,864,100
امراللهی جلال آبادی, امیررضا, فروزه, محمد رحیم, بارانی, حسین, یگانه, حسن. (1399). مطالعه دانش بومی گیاهان مورد استفاده بهره برداران در مراتع گوغر بافت استان کرمان. سامانه مدیریت نشریات علمی, 7(14), 369-424. doi: 10.22054/qjik.2021.54212.1223
امیررضا امراللهی جلال آبادی; محمد رحیم فروزه; حسین بارانی; حسن یگانه. "مطالعه دانش بومی گیاهان مورد استفاده بهره برداران در مراتع گوغر بافت استان کرمان". سامانه مدیریت نشریات علمی, 7, 14, 1399, 369-424. doi: 10.22054/qjik.2021.54212.1223
امراللهی جلال آبادی, امیررضا, فروزه, محمد رحیم, بارانی, حسین, یگانه, حسن. (1399). 'مطالعه دانش بومی گیاهان مورد استفاده بهره برداران در مراتع گوغر بافت استان کرمان', سامانه مدیریت نشریات علمی, 7(14), pp. 369-424. doi: 10.22054/qjik.2021.54212.1223
امراللهی جلال آبادی, امیررضا, فروزه, محمد رحیم, بارانی, حسین, یگانه, حسن. مطالعه دانش بومی گیاهان مورد استفاده بهره برداران در مراتع گوغر بافت استان کرمان. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1399; 7(14): 369-424. doi: 10.22054/qjik.2021.54212.1223

مطالعه دانش بومی گیاهان مورد استفاده بهره برداران در مراتع گوغر بافت استان کرمان

دو فصلنامه دانش های بومی ایران
مقاله 10، دوره 7، شماره 14، مهر 1399، صفحه 369-424    اصل مقاله (522.16 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjik.2021.54212.1223
نویسندگان
امیررضا امراللهی جلال آبادی1؛ محمد رحیم فروزه* 1؛ حسین بارانی2؛ حسن یگانه1
1دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2دانشگاه منابع طبیعی گرگان
چکیده
اتنوبوتانی به عنوان شاخه ای از دانش بومی به مطالعه چگونگی استفاده افراد یک قوم، یک فرهنگ و یا یک ناحیه خاص از گیاهان بومی موجود در آن منطقه می پردازد. این مطالعه با هدف معرفی گیاهان خوراکی و دارویی که توسط مردم بومی گوغر استفاده می شوند، انجام گردیده است. به همین منظور، طی تابستان 1398 و بهار 1399، گیاهان خوراکی و دارویی مورد استفاده افراد بومی در منطقه شناسایی شد. اطلاعات کسب شده در این پژوهش، در قالب مصاحبه آزاد، مصاحبه نیمه ساختار یافته و مشاهده مشارکتی گردآوری گردید. مصاحبه ها به صورت هدفمند از خبرگان محلی صورت پذیرفت. در مجموع 36 گونه با استفاده های خوراکی و دارویی شناسایی گردید که دانش مردم محلی در ارتباط با آن بسیار وسیع می باشد. این دانش شامل شناسایی گیاهان، زمان مناسب برداشت، اندام مورد استفاده، خواص دارویی، کاربرد های خوراکی، نحوه استفاده و همچنین در ارتباط با اکولوژی گیاهان می باشد. نتایج حاصل نشان می دهد که اندام برگ بیشترین استفاده خوراکی و دارویی را دارا می باشد. گیاهان خوراکی به صورت پخته و گیاهان دارویی به شکل خام بیشترین ترین شکل مصرف را دارند و بیشترین استفاده دارویی از گیاهان منطقه جهت معالجه بیماری های گوارشی می باشد.
کلیدواژه‌ها
دانش بومی؛ گیاهان دارویی؛ کرمان؛ گوغر بافت
مراجع
 

  • ابطحی، فائزه السادات. (1397)، «مطالعه اتنوبوتانی برخی گیاهان دارویی شهرستان شازند، استان مرکزی»، فصلنامه گیاهان دارویی، سال هجدهم، دوره 2: 197-211.
  • ابن‌سینا، حسین بن عبدالله. (1389)، قانون، ترجمه: عبدالرحمن شرفکندی (هه ژار)، تهران: سروش (انتشارات صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، جلد اول.
  • اسدی، مصطفی؛ جم زاد، زیبا؛ معصومی، علی‌اصغر؛ مظفریان، ولی‌الله؛ صفوی، سید رضا؛ طاهری، ژیلا؛ آزادی، رحمان؛ خاتم‌ساز، محبوبه؛ مظهری، نادره؛ شاهسواری، عباس؛ همتی، احمد؛ اخیانی، خدیجه و همکاران. (1367-1398)، فلور ایران. انتشارات موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، جلدهای 3، 6، 14، 33، 36، 39، 40، 47، 54، 59، 64، 74، 76، 77، 125، 127، 143.
  • ایران‌منش، محبوبه؛ نجفی، شهلا و یوسفی، مهدی. (1389)، «بررسی اتنوبوتانی گیاهان دارویی منطقه سیستان»، فصلنامه داروهای گیاهی، سال اول، شماره 2: 61-69.
  • ایزدی جیران، اصغر. (1392)، «چشیدن مناسک: مردم‌نگاری حسی غذای نذری در تهران»، پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، سال سوم، شماره 2: 25-45.
  • ارانی، حسین؛ بهمنش، بهاره و شهرکی، محمدرضا. (1390)، «دانش بومی گیاه‌شناسی گیاهان دارویی منطقه چهارباغ از مراتع استان گلستان»، دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران، شماره 2: 61-86.
  • بی‌باک، حسین و مقبلی هنزائی، فاطمه. (1395)، «جمع‌آوری، شناسایی و استفاده سنتی و بومی گیاهان دارویی در شهرستان جیرفت»، فصلنامه گیاهان دارویی، سال شانزدهم، دوره 4: 116-140.
  • پژوهان، علی و حبیبی قهفرخی، نوید. (1391)، «مدیریت منابع آب و نقش آن در توسعه پایدار کشاورزی»، اولین همایش ملی توسعه پایدار کشاورزی و محیط‌زیست سالم، 1-10.
  • حاجی علی محمدی، هما؛ تقوی شیرازی، مریم و قربانی، عبدالباسط. (1385)، «اطلس مردم گیاه‌درمانی ایران»، فصلنامه علوم اجتماعی، دوره سیزدهم، شماره 35-34: 175-198.
  • -حسینی، مروارید؛ فروزه، محمدرحیم و بارانی، حسین. (1397)، «دانش بومی جوامع محلی پیرامون گیاهان خوراکی خودرو در مراتع زبرخان نیشابور»، دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران، سال چهارم، شماره 9: 43-96.
  • حیدری، عاطفه؛ زالی، سید حسن و حیدری، قدرت الله. (1393)، «گیاه مردم‌نگاری منطقه ییلاقی نمارستاق، شهرستان آمل (استان مازندران»)، مجله طب سنّتی اسلام و ایران، سال پنجم، شماره 4: 330-339.
  • خسروی مشیزی، اعظم؛ حشمتی، غلامعلی و فاریابی، نجمه. (1393)، «تأثیر آشفتگی‌های محیطی بر تعامل بین بوته و گونه‌های علفی مراتع نیمه‌خشک گوغر بافت در استان کرمان»، فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران، سال بیست و یکم، شماره 4: 571-579.
  • دولتخواهی، مهدی؛ قربانی نهوجی، مجید؛ مهرآفرین، علی؛ امینی نژاد، غلامرضا و دولتخواهی، علی. (1391)، «مطالعه اتنوبوتانیکی گیاهان دارویی شهرستان کازرون: شناسایی، پراکنش و مصارف سنتی»، فصلنامه گیاهان دارویی، سال یازدهم، دوره 2: 163-178.
  • دولتخواهی، مهدی و نبی پور، ایرج. (1393)، «بررسی اتنوبوتانی گیاهان دارویی حوزه آبریز شمال شرقی خلیج‌فارس»، فصلنامه گیاهان دارویی، سال سیزدهم، شماره 2: 129-143.
  • دیفرخش، سیده معصومه. (1391)، بررسی دانش بومی مهم‌ترین گونه‌های غیر علوفه‌ای منطقـه دلی کما، استان ‌کهگیلویه و بویراحمد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مرتع‌داری، دانـشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
  • ذوالفقاری، بهزاد؛ صادقی، مسعود؛ تیری، ایمان و یوسف علی تبار، مقداد. (1391)، «جمع‌آوری، شناسایی و بررسی مصارف سنتی منتخبی از گیاهان شهر بابل»، مجله طب سنتی اسلام و ایران، سال سوم، شماره 1: 113-124.
  • -رضوی، منصوره. (1393)، «مروری بر دانش بومی گیاه‌شناسی، تاریخچه و اهمیت آن»، فصلنامه علوم اجتماعی، سال بیست و یکم، شماره 67: 125-152.
  • زیرایی، محمدعلی؛ ارشدی، سمیرا؛ دولتخواهی، مهدی؛ دارابی، حسین و نبـی پـور، ایـرج. (1394)، «اتنوفارماکولوژی گیاهان دارویی جلگـه دشتـستان در منطقـۀ زیـرراه (تـوز) استان بوشـهر»، دوماهنامه طب جنوب، سال هجدهم، شماره 4: 827-844.
  • سجادی، سید ابراهیم؛ بتولی، حسین و قنبری، علی. (1390)، «جمع‌آوری و بررسی مصارف سنتی منتخبی از گیاهان شهرستان کاشان»، مجله طب سنتی اسلام و ایران، سال دوم، شماره 1: 29-36.
  • سعادت پور، مسلم. (1396)، بررسی دانش بومی (اتنوبوتانی و اتنواکولوژی) مهم‌ترین گونه‌های علوفه‌ای و غیر علوفه‌ای (خوراکی، دارویی و صنعتی) منطقه سجاسرود (استان زنجان)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مرتع‌داری، دانـشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
  • شاه‌حسینی، علیرضا. (1393)، مستندسازی دانش بومی حوزه آبخیز حبله رود، تهران: انتشارات عمران.
  • شهرکی، محمدرضا؛ بهمنش، بهاره و کوسه غراوی، یازمراد. (1395)، «دانش بومی گیاه‌شناسی گیاهان دارویی و خوراکی در بین روستاییان مراتع ییلاقی هزارجریب مازندران»، نخستین همایش ملی گیاهان دارویی معطر و ادویه‌ای، 1- 6.
  • صادقلو، طاهره و عزیزی دمیرچیلو، عبدالله. (1394)، «ارزیابی میزان تأثیرگذاری دانش بومی بـر پایداری توسعه کشاورزی (مطالعه موردی، روستاهای دهستان گوک تپه شهرستان بیله سوار»)، پژوهش‌های روستایی، سال ششم، شماره 2: 389-410.
  • طباطبایی، سید محمود. (1395)، دانش بومی مردم محلی شمال شهرستان نائین در استفاده از گیاهان دارویی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشگاه تربیت مدرس.
  • علوی، سید زکریا؛ ربیعی، الهه؛ سعیدی گراغانی، حمیدرضا و قوردویی میلان، قهرمان. (1390)، «استفاده سنتی و بومی از گیاهان دارویی در شمال کشور (مطالعه موردی: سری 81 و 83 طرح جنگل‌داری اداره کل منابع طبیعی مازندران- ساری»)، فصلنامه داروهای گیاهی، سال دوم، شماره 2: 113-120.
  • فروزه، محمدرحیم. (1393)، بررسی اتنوبوتانی و پیش‌بینی زیستگاه مطلوب برخی از گونه‌های مهم مرتعی (مطالعه موردی: مرتع دیلگان، استان‌ کهگیلویه و بویراحمد)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
  • فروزه، محمدرحیم؛ حشمتی، غلامعلی و بارانی، حسین. (1393)، «جمع‌آوری و بررسی اتنوبوتانی منتخبی از گیاهان استان کهگیلویه و بویراحمد»، مجله طب سنّتی اسلام و ایران، سال پنجم، شماره 2: 131-139.
  • قربانی، عبدالباسط. (1384)، گیاهان دارویی ترکمن‌صحرا، تهران: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی.
  • قلی پور، عباس؛ قربانی نهوجی، مجید؛ رسولی، نسیم و حبیبی، میثم. (1393)، «مطالعه اتنوبوتانیکی گیاهان دارویی دهستان زارم رود نکا (استان مازندران»)، فصلنامه گیاهان دارویی، سال سیزدهم، دوره 4: 101-121.
  • کریمیان، وحید؛ سپهری، عادل و بارانی، حسین. (1395)، «واکاوی دانش بومی پیرامون گیاه گَنَبو (آنغوزه) در مراتع زاگرسی (مطالعه موردی: تنگسرخ، استان کهگیلویه و بویراحمد»)، دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران، سال چهارم، شماره 6: 2-52.
  • مرادی، لیلا؛ دولتخواهی، مهدی؛ دارابی، حسین و نبی پور، ایرج. (1393)، «اتنوفارماکولوژی گیاهان دارویی بندر گناوه»، دوماهنامه طب جنوب، سال هفدهم، شماره 5: 959-973.
  • مردانی نژاد، شاهین و وزیر پور، منصوره. (1391)، «اتنوبوتانی گیاهان دارویی توسط مردم مبارکه اصفهان»، فصلنامه داروهای گیاهی، سال سوم، شماره 2: 111-129.
  • مقصودی، منیژه و پارسا پژوه، سپیده. (1390)، «گیاه قوم‌شناسی منطقه پس قلعه در شـمال شـهر تهران»، پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، سال اول، شماره 2: 137-161.
  • میردیلمی، سیده زهره. (1390)، بررسی اکولوژی، اتنوبوتانی و اتنوفارماکولوژی مهم‌ترین گونه‌های دارویی حوزه کچیک، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مهندسی منابع طبیعی- مرتع‌داری، دانـشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
  • میردیلمی، سیده زهره؛ حشمتی، غلامعلی و بارانی، حسین. (1393)، «مطالعه اتنوبوتانی و اتنواکولوژی گونه‌های دارویی کچیک (مطالعه موردی مراتع کچیک در شمال شرق استان گلستان»)، دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران، سال اول، شماره 2: 130-154.
  • میرشکار، مهلا؛ ابراهیمی، مهدیه و آجرلو، مجید. (1397)، «مطالعة اتنوبوتانی و مصارف سنتی برخی گیاهان دارویی شهرستان خاش»، مجله طب سنّتی اسلام و ایران، سال نهم، شماره 4: 361-370.
  • وجدانی، حمیدرضا. (1382)، «اهمیت ذخایر ژنتیک گیاهی و دانش بومی مربوط به گیاهان، در توسعه پایدار»، دوماهنامه جهاد، سال بیست و سوم، شماره 261: 89-92.
  • وزیری، آتوسا. (1397)، «شناسایی و مصارف سنتی برخی از گیاهان دارویی در بخش جعفرآباد استان قم»، مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، سال دوازدهم، شماره 3: 87-95.
  • هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا. (1394)، «کاربـست نظریـۀ بنیـانی در شـناخت دانـش بومی»، دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران، سال دوم، شماره 3: 37-65.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,543
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,137


login