تعداد نشریات | 56 |
تعداد شمارهها | 1,640 |
تعداد مقالات | 12,999 |
تعداد مشاهده مقاله | 24,168,530 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,028,879 |
تأثیرِ پیکرگردانی بر تغییر جایگاه شخصیت در پاره ای از قصه های عامه (با نگرش ویژه به نقشِ «شخصیت» از دیدگاهِ کلود برمون) | ||
متن پژوهی ادبی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 مرداد 1400 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ltr.2021.48431.2879 | ||
نویسندگان | ||
عطاالله کوپال ![]() | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و زبانهای خارجی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج | ||
2دانشجوی دوره دکتری رشتۀ پژوهش هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران | ||
چکیده | ||
پیکرگردانی، در روایت داستانی، به تغییر ماهوی شخصیت انسانی یا غیرانسانی بر اثر نیرویی فرازمینی اطلاق میگردد. مقالۀ حاضر بر آن است که استحالۀ ماهویِ شخصیتهای قصههای عامه را در چهارچوب نظریۀ روایتشناسی کلود برمون، مورد بررسی قرار دهد. کلود برمون در طبقهبندیِ نقش شخصیت در روایتِ داستانی، شخصیتهای «کارگزار» و «کارپذیر» را بر اساس بسط نظریۀ تقابلهای دوگانۀ لوی استروس در مورد شخصیتهای کنشگر مطرح کرد. کارگزار، در قصه نقشی فعال، مؤثر و پویا دارد و نقطۀ مقابلِ آن، کارپذیر، دارای نقشی منفعل و تأثیرپذیر است. هدف مقالۀ حاضر این است که برای نخستین بار پژوهش حاضر برآن است به این پرسش پاسخ دهد که از طریق چه فرایندی جایگاه و نقش شخصیت در قصه، از کارگزار به کارپذیر و بالعکس دگرگون میگردد. در این پژوهش برای نخستین بار این فرضیه مطرح میشود که پیکرگردانی در قصههای عامه، مشخصاً میتواند موجب تغییر کارکردِ شخصیت و به تبع آن منجر به دگرگونیِ نقش و جایگاه شخصیت در قصههای عامه گردد. این پژوهش از طریق گردآوری منابع، به روش کتابخانهای و به شیوۀ توصیفی-تحلیلی، به این نتیجه میرسد که در چهار قصۀ برگزیده از گنجینة ادب عامه، شامل «بلبل سرگشته»، «ماهپیشانی»، «نمکی» و «چلگیس»، که به عنوان نمونههای مورد پژوهش انتخاب شدهاند، پیکرگردانی میتواند سبب شود که شخصیتهای اصلی و فرعی، در طول قصه پس از استحاله، کنشهای جدیدی خلق کنند و یا از کنشهای جدید متأثر گردند که در نتیجۀ آن، از کارگزار به کارپذیر و یا از کارپذیر به کارگزار تغییر جایگاه بدهند. | ||
کلیدواژهها | ||
"پیکرگردانی"؛ "کلودبرمون"؛ "کارگزار"؛ "کارپذیر"؛ "قصه های عامه" | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 139 |