تعداد نشریات | 56 |
تعداد شمارهها | 1,640 |
تعداد مقالات | 12,999 |
تعداد مشاهده مقاله | 24,168,007 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,028,688 |
بررسی تأثیر سرریزهای سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی در استانهای ایران | ||
پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران | ||
دوره 9، شماره 33 - شماره پیاپی 1، دی 1398، صفحه 93-119 اصل مقاله (1.06 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jiee.2021.49591.1721 | ||
نویسندگان | ||
مرضیه روزبهانی1؛ کیومرث سهیلی ![]() ![]() ![]() | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه رازی | ||
2عضو هیئت علمی / دانشگاه رازی | ||
چکیده | ||
شدت انرژی از شاخصهای مهم ارزیابی مصرف انرژی است و کاهش آن از اهداف سیاستگذاران و برنامهریزان کشورها است. تدوین سیاستهای مؤثر بر کاهش شدت انرژی نیازمند مطالعه عوامل مؤثر بر آن است. در این مطالعه به بررسی تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی به تفکیک استانهای ایران با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی فضایی و دادههای پانل 30 استان کشور طی دوره 1389 تا 1394 پرداخته شده است. پس از تأیید وابستگی فضایی به وسیله آزمونهای موران و Panel (robust) LM و LM همگرایی مطلق و شرطی «بتا» آزمون شده و براساس نتایج، همگرایی مطلق شدت انرژی در ایران تأیید شده است به این معنا که سرعت کاهش شدت انرژی در استانهایی با شدت انرژی بالاتر بیش از سرعت کاهش شدت انرژی در استانهایی با شدت انرژی کمتر است. برای بررسی همگرایی شرطی، متغیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی به مدل اضافه شد و نتایج، همگرایی شرطی شدت انرژی و همچنین کاهش میزان شدت انرژی با افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی را نشان داده است. سرمایهگذاری مستقیم خارجی با ورود تکنولوژی جدید تولید باعث افزایش کارایی استفاده از نهادههای تولید ازجمله انرژی شده و این مورد منجر به همگرایی شدت انرژی در بین استانهای ایران میشود. اثرات سرریز سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی منفی و معنیدار نشده است که میتوان پایین بودن میزان جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی و عدم توزیع آن در سطح استانها را عامل آن دانست. به طور کلی افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی در یک استان خاص باعث همگرایی شدت انرژی و اثر سرریز آن به صورت بالقوه باعث همگرایی شدت انرژی در استانهای کشور میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
سرمایهگذاری مستقیم خارجی؛ شدت انرژی؛ مدل اقتصادسنجی فضایی؛ اثرات سرریز؛ استانهای ایران | ||
مراجع | ||
بانک داده وزارت اقتصاد و امور دارایی
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران WWW.CBI.IR
بهبودی، داود و میهن اصلانینیا، نسیم و سجودی، سکینه (1389)، «تجزیهشدت انرژی و بررسی عوامل مؤثر بر آن در اقتصاد ایران»، فصلنامه مطالعه اقتصاد انرژی، شماره 26، پاییز 1389، صفحات 130-105.
درگاهی، حسن و بیابانی خامنه، کاظم (1395)، «نقش عوامل قیمتی، درآمدی و کارایی در شدت انرژی ایران»، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، دوره 51، شماره 2، تابستان 1395، صفحات 384-355.
سیف، اله مراد و حمیدی رزی، داود (1395)، «عوامل مؤثر بر شاخص شدت انرژی مصرف انرژی استانهای کشور: رهیافت دادههای تابلویی فضایی»، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال سیزدهم، شماره 53، تابستان 1396، صفحات 103-61.
شاهآبادی، ابوالفضل و ولینیا، سید آرش و انصاری، زهرا (1391)، «تأثیر سرریز فناوری ناشی از سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر عملکرد بخش صنعت»، فصلنامه تخصفحاتی پارکها و مراکز رشد، سال 9، شماره 33، زمستان 1391.
شکیبایی، علیرضا و احمدینژاد، محمدرضا وکمالالدینی، زهرا (1394)، «تأثیر شهرنشینی و سرریزهای آن بر توزیع درآمد استانهای ایران با رهیافت اقتصادسنجی فضایی»، فصلنامه نظریههای کاربردی اقتصاد، سال دوم، شماره 3، پاییز 1394، صفحات 26-1.
شهبازی، کیومرث و حمیدی رزی، داود (1393)، «همگرایی شدت انرژی بین کشورهای اوپک (یک رویکرد دوجانبه)»، فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، سال 22، شماره 71، پاییز 1393، صفحات 198-173.
عسگری، علی و اکبری، نعمتاله (1380)، «روششناسی اقتصادسنجی فضایی، تئوری و کاربرد»، مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، شماره 12، صفحات 118-95.
معاونت برنامهریزی وزارت نیرو، ترازنامه انرژی (1395-1389).
ممیپور، سیاب و ابراهیمی، محسن و مشهدی علی، میلاد (1398)، «بررسی عوامل مؤثر بر شدت انرژی با تأکید بر اثر شکست ساختاری در ایران»، پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال 19، شماره 2، صفحات 107-87 .
ممیپور، سیاب و عبدی، فهیمه (1396)، «بررسی اثرات سرریز فضایی گردشگری بر رشد اقتصادی استانهای ایران: در چارچوب تحلیل همگرایی فضایی بتا»، مجله برنامهریزی و توسعه گردشگری، سال 6، شماره 22، صفحات 76-54.
موسویان، سید مهدی و کریمی تکانلو، زهرا و صادقی، سید کمال و محسن پورعبادالهان کویچ (1397)، «بررسی اثر مخارج دولت و سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر شدت انرژی در صنایع کارخانهای استانهای ایران: رویکرد اقتصادسنجی فضایی»، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، سال 7، شماره 28، صفحات 184-157.
نجاتی، مهدی (1396)، «بررسی نقش سرمایهگذاری مستقیم خارجی در اقتصاد ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی»، نشریه علمی ـ پژوهشی سیاستگذاری اقتصادی، سال 9، شماره 18، صفحات 100-65.
Adom, P.K. (2015a),"Determinants of energy intensity in South Africa: Testing for structural effect in parameters", Energy, Vol. 89, pp. 334-346.
Anselin, L. and Bera, A.K and Florax, R. and Yoon, M.J. (1996), "Simple Diagnostic Test for Spatial Dependence", Reg Sci Urban Econ, Vol. 26, Issue.1, pp. 77-104.
Baumol, W. J. (1986), "Productivity Growth, Convergence, and Welfare: What the Long- RUN Data show", The American Economic Review, Vol. 76, Issue 5, pp 1072-1085.
Elhorest, J. P. (2010), “APPlied Spatial Econometrics: Rasinig the Bar”, Spatial Economic Analysis, Vol. 5, Isuue. 1, pp. 9-28.
Elliott, Robert J.R. Sun, Puygan. Chen, Siyang (2013). " Energy intensity and foreign direct investment: Achinese city-level study", Energy Economics, Vol. 40, pp 484-494.
Gang - Xin, Z and Yuan ـ feng, Z and Yan ـ bin, L (2018),”The Spillovers of foreign direct investment and convergence of energy intensity”, Journal of Cleaner Production, Vol. 206, pp. 611-621.
Herrerias,M.J. and Cuadros,A. and Lue,D. (2016), “Foreign versus indigenous innovation and energy intensity, futher research across Chinese regions”, Applied Energy, Vol. 162, pp. 1374-1384.
Herrerias,M.J. and, Orts,Vicente (2013),"Capital goods imports and long ـ run growth: Is the Chinese experience relevant to developing countries?", Journal of policy Modeling, Vol. 35, Issue 5, pp. 781-797.
Islam, N. (2003). "What have we learnt from the convergence debate?”, Journal of Economic Surveys, Vol. 17. 3, pp. 309-362.
Jamshidi, Mohamad M. (2008), “An Analysis of Residential Energy Intensity in Iran, A system dynamics Approach”, Sharif University of technology, Faculty of computer Engineering, pp. 1-12. https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.408.6037&rep=rep1&type=pdf
Jiang, L. and Folmer, H. and Ji, M. (2014), “The Drivers of Energy Intensity in China: A Spatial Panel Data Approach”, China Economic Review, Vol. 31, pp. 351-360.
Maoliang, Bu and Shuang, Li and Lei Jiang (2018). “Foreign direct investment and energy intensity, China: Firm level evidence”, Energy Economics, Vol. 80, pp. 366-376.
UNCTAD Handbook of Statistic 2018-Economics trends. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 187 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 65 |