آمار
| تعداد نشریات | 56 |
| تعداد شماره‌ها | 1,642 |
| تعداد مقالات | 13,021 |
| تعداد مشاهده مقاله | 24,619,266 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,105,236 |
آبشخور اساطیری نقش‌مایه‌های زمین در عرفان(زمین در عرفان و ریشه‌های اساطیری آن) | ||
| متن پژوهی ادبی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 شهریور 1400 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ltr.2021.37446.2486 | ||
| نویسندگان | ||
نوش آفرین کلانتر1؛ طاهره صادقی تحصیلی  2؛ محمد رضا حسنی جلیلیان3؛ علی حیدری4
| ||
| 1گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه لرستان. خرم اباد لرستان | ||
| 2گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان،خرم آباد، ایران. | ||
| 3دانشیار دانشگاه لرستان | ||
| 4گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه لرستان | ||
| چکیده | ||
| زمین نزد اغلب ملل، عنصری زنانه و دارای طبیعتی زایا و بارور و نقش اساسی در آفرینش است؛ از این رو در اسطوره‌ها، باورها، آیین‌ها، ادیان و نحله‌های عرفانی نمود ویژه یافته است. در اساطیر، زمین مادر هستی، ایزدبانوی مورد پرستش، پرورش‌دهندۀ آفریدگان، زاینده، روینده، دارای قداست و الوهیت، سرچشمۀ وجود اسنان و دیگر موجودات است. در ادیان، زمین سرچشمۀ وجود مادی انسان، مادر، مهد و گاهواره است. در اکثر نحله‌های عرفانی، زمین عرصۀ هبوط و فراق روح است؛ همچنین عنصری زنانه و مؤنث است و بر اساس آن، زن، جسم و نفس که ماهیتی زمینی و مؤنث دارند مذموم واقع گشته‌اند. در عرفان اسلامی، علاوه بر کارکردهای ادبی فراوان زمین، دو کارکرد ویژه که عبارتند از: 1- مادر بودن زمین 2- زندگی دوباره بخشیدن. زمین در عرفان، مادر هستی تلقی شده که موجودات و از جمله انسان، فرزندان اویند. در باورهای اساطیری، زمین و مادر هر دو در امر تولید مثل و بقای هستی دخیل بوده و امر زایایی و باروری را به عهده داشته‌اند؛ بنابراین تلقی عرفا از زمین به عنوان مادر، برگرفته از باورهای اساطیری است. همچنین در باور عرفا، زمین (خاک/ گور) وسیلۀ تولد دوبارۀ روح و مقدمۀ ورود به عالم ملکوت است. در باورهای اساطیری، زمین، زهدان و مادر انسان، و دفن مرده در خاک به منزلۀ بازگشت به خویشتن (مادر) و تولد دوباره تلقی می‌شده است؛ پس می‌توان گفت این نگرش عرفا نیز بازماندۀ باورهای اساطیری است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اسطوره؛ ادیان؛ زمین؛ عرفان | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 171 |
||
