دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات57
تعداد شماره‌ها1,931
تعداد مقالات15,383
تعداد مشاهده مقاله36,358,015
تعداد دریافت فایل اصل مقاله21,892,244
حجتی, محمد, صائمی, حسن, شریعت نیا, کاظم, بیانی, علی اصغر. (1400). مطالعه مولفه های مهارت تفکر خلاق و تفکر انتقادی در دوره ابتدایی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(48), 219-258. doi: 10.22054/qccpc.2021.62559.2754
محمد حجتی; حسن صائمی; کاظم شریعت نیا; علی اصغر بیانی. "مطالعه مولفه های مهارت تفکر خلاق و تفکر انتقادی در دوره ابتدایی". سامانه مدیریت نشریات علمی, 12, 48, 1400, 219-258. doi: 10.22054/qccpc.2021.62559.2754
حجتی, محمد, صائمی, حسن, شریعت نیا, کاظم, بیانی, علی اصغر. (1400). 'مطالعه مولفه های مهارت تفکر خلاق و تفکر انتقادی در دوره ابتدایی', سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(48), pp. 219-258. doi: 10.22054/qccpc.2021.62559.2754
حجتی, محمد, صائمی, حسن, شریعت نیا, کاظم, بیانی, علی اصغر. مطالعه مولفه های مهارت تفکر خلاق و تفکر انتقادی در دوره ابتدایی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 12(48): 219-258. doi: 10.22054/qccpc.2021.62559.2754

مطالعه مولفه های مهارت تفکر خلاق و تفکر انتقادی در دوره ابتدایی

فرهنگ مشاوره و روان درمانی
مقاله 8، دوره 12، شماره 48، دی 1400، صفحه 219-258    اصل مقاله (1.03 M)
نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qccpc.2021.62559.2754
نویسندگان
محمد حجتی1؛ حسن صائمی* 2؛ کاظم شریعت نیا2؛ علی اصغر بیانی3
1دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر
2استادیار گروه علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه آزاداسلامی واحد آزادشهر
3دانشیار گروه علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه آزاداسلامی واحد آزادشهر
چکیده
هدف پژوهش حاضر استخراج مؤلفه‌های مهارت­های تفکر خلاق و انتقادی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران بود. جهت انجام این پژوهش از رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای کیفی بهره گرفته شده است. نمونه آماری 12 نفر از صاحب­نظران علوم تربیتی و روان­شناسی بودند که با استفاده از نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند. روش گردآوری داده، مصاحبه نیمه­ساختاریافته بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده­های کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی استفاده شد. یافته­های پژوهش شامل 8 مقوله اصلی، 19 زیر مقوله و 88 مفهوم برای 4 مؤلفه اهداف، محتوا، روش‌های یاددهی– یادگیری و روش‌های ارزشیابی بود. ابتدا در بخش اهداف آموزش مهارت تفکر خلاق و انتقادی بر اساس نظر صاحب­نظران، دو مقوله اصلی مهارت‌های درون­فردی و برون­فردی استخراج شد. در گام بعدی برای محتوای آموزشی، مقوله­های اصلی استخراج شده عبارت بود از: برنامه­ریزی و حل مسئله و آموزش مهارت­های ارتباطی و انتقادی. عنصر بعدی روش‌های یاددهی- یادگیری بود که مقوله­های اصلی، روش‌های یاددهی- یادگیری خلاق و روش‌های یاددهی- یادگیری انتقادی بودند. در بخش نهایی بررسی مؤلفه‌ها به شیوه­های ارزشیابی پرداخته شد که طبق نظر کارشناسان و صاحب‌نظران دو مقوله اصلی شیوه­ی ارزشیابی عملکردی و ارزشیابی تلفیقی استخراج گردید.
کلیدواژه‌ها
تفکر خلاق و انتقادی؛ اهداف؛ محتوای آموزش؛ روش‌های یادگیری و یاددهی؛ ارزشیابی
مراجع
ادر، جان (2016). آموزش مهارت‌های تفکر خلاق. کرمی، ابوذر. تهران: سایه سخن.

بیانی، علی‌اصغر (1398). روش­شناسی ­تحقیق کمی، کیفی و آمیخته. جلد اول. تهران: سازمان چاپ و انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.

تبریزی، منصوره (1393). «تحلیل محتوای کیفی از منظر رویکردهای قیاسی و استقرایی». فصلنامه علوم اجتماعی،21(64)، 138-105.

تمسکی، محمدرضا (1399). «مدل‌های نظام راهنمایی مورد نیاز تحول بنیادین آموزش‌وپرورش». فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 11(42)، 172-143.

حائری زاده، خیریه بیگم و محمدحسین، لیلی (1396). تفکر خلاق و حل خلاقانه مسئله. تهران: نشر نی.

خالقیان، بلال (رضا) (1394). کلاس درس محیط پرورش تفکر (تفکر منطقی، تفکر انتقادی، تفکر خلاق). تهران: نشر مهاجر.

درزی­رامندی، هادی؛ یوسفی، فاطمه و درزی رامندی، محمد (1398). «تأثیر روش تدریس حل مسئله بر افزایش خلاقیت». پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 16، 36 (63)، 211-236.

درویشی، مختار (1392). طراحی الگوی تدریس مفهوم محور در درس علوم و بررسی نقش آن بر مهارت‌های تفکر (خلاق و انتقادی) دانش­آموزان پایه چهارم ابتدایی. سال تحصیلی 1391 – 1392. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.

سیف، علی‌اکبر (1394). روان­شناسی پرورشی (روان­شناسی یادگیری و آموزش). تهران: نشر دوران.

شرفی، محمدرضا (1391). تفکر برتر (رویکردی فلسفی، دینی و روان‌شناختی به تفکر و کارکردهای آن در زندگی). تهران: انتشارات سروش.

عسکری، محمد (1391). «آموزش مهارت‌های تفکر انتقادی: رویکردی بین‌رشته‌ای». فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 4(2) ۶۴ – ۳۵.

فیشر، رابرت (2018). آموزش تفکر به کودکان. صفایی مقدم، مسعود و نجاریان، افسانه. تهران: نشرگوزن.

قدرتی، زیبا و قدرتی، سیما (1396). «اثربخشی آموزش مهارت­های زندگی از طریق بازی بر مشکلات رفتاری دانش­آموزان». فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 8(32).178 – 161.

کبیری، مسعود؛ کریمی، عبدالعظیم و بخشعلی زاده، شهرناز (1398). یافته‌های ملی پرلز 2016: آموزش و یادگیری خواندن در سطح ملی و بین المللی. تهران: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی.

کهریزی، سمیه؛ مرادی، آسیه و مؤمنی، خدامراد (1393). «اثربخشی شن بازی‌درمانی بر کاهش پرخاشگری / بیش فعالی کودکان پیش‌دبستانی». فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 5 (18): 150 – 127.

لستر، مال و تیلور، دنیس (2017). تفکر انتقادی در برنامه درسی (راهنمای عملی پرورش مهارت­های تفکر انتقادی، فلسفه و سوادآموزی در کلاس­های ابتدایی). جوادی پور، محمد و همکاران. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

مایرز، چت (2016). آموزش تفکر انتقادی، ابیلی، خدایار، تهران: انتشارات سمت.

مؤمنی راد، اکبر؛ علی‌آبادی، خدیجه؛ فردانش، هاشم و مزینی، ناصر (1392). «تحلیل محتوای کیفی در آیین پژوهش: ماهیت، مراحل و اعتبار نتایج». فصلنامه اندازه­گیری تربیتی، 14(4)222-188.

نوشادی، ناصر و آبادی، مظاهر (1397). «ارزشیابی جایگاه مهارت­های تفکر انتقادی در برنامه‌ درسی ریاضیات دوره متوسطه مدارس عادی و تیزهوش». فناوری آموزش، 13(2)، 147-155.

نیستانی، محمدرضا و امام وردی، داود (1394). تفکر انتقادی (مبانی و مؤلفه‌ها). اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.

یارمحمدیان، محمدحسین (۱۳۹۵). مبانی و اصول برنامه‌ریزی درسی. تهران: انتشارات یادواره کتاب.

یاسمی، صدیقه؛ حسینی­خواه علی؛ کیان، مرجان؛ گرامی­پور، مسعود و حسینی، افضل­السادات (1399). «طراحی الگوی مدرسه خلاق برای دوره ابتدایی و اعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان». نشریه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 10 (2)، 171 – 208.

Benesley, D. & Alan, A. (1997). "Critical thinking in Psychology", Pacific grove, California-Bollinger, A. Journal of knowledge management, 5(10), 22-34.

Broom, C. (2011). "From Critical Thinking to Critical Being". Education for Meaning and Social Justice. 24 (2)16-27.

Costa (Ed.), Developing minds (3rd Edition). Alexandria, VA: ASCD. 44-46.

Dewey. J. (1982). How we Think. Mass, D.C. Heath, Pp. 224.

Ennis, R. H. (2002). Goals for a critical thinking curriculum and its assessment. In Arthur L.

Gallup, P. (1985). A Primer on Digital Literacy. Mississauga, Ontario: John Wiley & Sons.

Halpern, D. F. (1996). "Teaching Critical Thining for Transfer Across Domains". American Psychologist, 53 (2) 449-455.

Humble, S. Pauline, D. & Elias, M. (2018). "Factor Structure of the Torrance Tests of Creative Thinking Figural Form A in Kiswahili Speaking Children: Multidimensionality and influences on creative behavior".Thinking Skills and Creativity, 27(2) 33-44.

Lipman, M. (1997)."Critical Thinking: What it Can be?". Educational Leadership, 64 (1) 38-63.

Lisa, G. S. & Mark, J. S. (2008). "Teaching Critical Thinking and Problem Solving Skills". The Delta Pi Epsilon Journal. 75(2) 90-99.

Monroy, L. (2014). "Teaching Creativity". Procedia - Social and Behavioral Sciences, 174 (1) 2795 – 2797.

Palmer, S. M. (2007). Critical Thinking Dispositions of Part-Time Faculty Members Teaching at the College Level. Doctoral dissertation, Ohio University. (pp 166).

Panjaitan, M. B. & Siagian, A. (2020). "The Effectiveness Of Inquiry Based Learning Model To Improve Science Process Skills And Scientific Creativity Of Junior High School Students". Journal Of Education And e-Learning Research, 7(4), 386-380.

Paul, R. & Elder, L. (2007). A guide for educators to critical thinking competency standards. Dillon Beach, CA; Foundation for Critical Thinking.

Ritter, S. M. & Mostert, N. J. (2017). "Enhancement of Creative Thinking Skills Using a Cognitive-Based Creativity Training". Journal of Cognitive Enhancement, 1 (3) 243–253.

Robert, D. & Barbara, L. W. (2006). "Critical Thinking Framework for Any Discipline". International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 17(2)160-166.

Runisah, U. (2016). "The Enhancement of Students Creative Thinking Skills in Mathematics through The 5E Learning Cycle with Metacognitive technique". International Journal of Education and Research,4 (7) 347-360.

Sternberg, R. J. (2006). The Nature of Creativity, London: Cambridge University Social Studies.18(1), 98-87.

Westerman, J. (2020). Motivesv Matter: Intrinsic Motivation in Work Learning And Labor Market Performance. Doctoral Dissertation, Department Of Sociology, Stockholm University.

Wilson, C. E. (2020). The Effects Of Inquiry-Based Lerning And Student Achievement In The Science Classroom. Student Research Submissions. 370.

Yuda, M. (2017). "Effectiveness of why is Digital Educational Materials for Developing Spatial Thinking of Elementary School Students". Procedia-Social and Behavioral Sciences, 21(1), 116-119.

Yunus, M. (2015). "Becoming Critical Thinkers: A Narrative Inquiry of Indonesian EFL Lecturers". International Journal of English and Education, ISSN: 2278-4012. 4(325-339)

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 2,009
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 992


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب
login