تعداد نشریات | 55 |
تعداد شمارهها | 1,781 |
تعداد مقالات | 14,130 |
تعداد مشاهده مقاله | 29,885,508 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,781,567 |
تحلیل کمی و کیفی آیات مختوم به ماده «عقل» و «فکر» | ||
پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
مقاله 3، دوره 12، شماره 47، دی 1400، صفحه 65-96 اصل مقاله (767.43 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2021.63471.2426 | ||
نویسندگان | ||
زینب سرخوش سلطانی![]() ![]() | ||
1الهیات، علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
2علوم قرآن و حدیث،دانشکده الهیات،دانشگاه علامه طباطبایی،تهران،ایران | ||
چکیده | ||
خواتیم آیات قرآن کریم عباراتی هستند که در پایان آیات آمدهاند و ظاهرا مستقل به نظر میرسند اما با متن آیه مرتبط هستند و بررسی آنها ما را در فهم معارف آیات کمک شایان میکند. اینکه چرا خداوند در پایان آیاتی گوناگون، از خاتمهای یکسان استفاده کرده است؟ و ارتباط این آیات با یکدیگر و همچنین با خواتیم آیات دیگر چیست؟ این مقاله در صدد آن است تا با استفاده از روش تحلیل کمی و کیفی محتوای آیات مختوم به ماده «عقل» و «فکر» و نیز مقایسه آنان با یکدیگر با مطالعه کتابخانهای، ، به فهم مراد خداوند نسبت به استفاده از این واژگان در انتهای آیات متعدد، نزدیک شود. طبق بررسیهای انجام گرفته، مشخص شد ارتباطی میان آیات مختوم به ماده «عقل» و نیز ارتباطی میان آیات مختوم به ماده «فکر» وجود دارد. خداوند در قرآن کریم معمولا در خواتیم آیاتی که در صدد بیان امری واضح بوده است که با داشتن عقلِ سالم قابل فهم است از ماده «عقل»، و در خواتیم آیاتی که حاوی مطلبی است که با دقت بیشتر و تفکر قابل درک و فهم است، از ماده «فکر» استفاده کرده است و نیز عقل دارای مراتبی است که تفکر مرتبه بالای آن است | ||
کلیدواژهها | ||
عقل؛ فکر؛ خواتیم آیات؛ قرآن کریم | ||
مراجع | ||
منابع
قرآن کریم.
احمد بن فارس.(1404ق). معجم مقاییس اللغه.ج4. چاپ اول. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
العروسی الحویزی، عبد علی بن جمعه. (1415ق). تفسیر نور الثقلین. چاپ چهارم. قم: اسماعیلیان.
بحرانی، هاشم بن سلیمان. (1415ق). البرهان فی تفسیر القرآن. ج2. چاپ اول. قم: موسسه البعثه.
بقاعی، ابراهیم بن عمر. (1427ق). نظم الدرر فی تناسب الایات و السور. مجلدهای 6.5.4.2. چاپ سوم. بیروت: دار الکتب العلمیه.
بیضاوی، عبد الله بن عمر. (1418ق). انوار التنزیل و اسرار التاویل. ج2. چاپ اول. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
دیبند خسروی، منصوره. (1390ش). رشد عقل از دیدگاه قرآن. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه یزد.
رضا، محمد رشید. (1414ق). المنار. مجلدهای 9 و11. چاپ اول. بیروت: دارالمعرفه.
زمخشری، محمود بن عمر(1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التاویل. ج1. چاپ سوم. بیروت: دارالکتب العربی.
سلطانی کوهانستانی، مریم. (1394). «خانواده و عوامل تحکیم آن با تکیه بر آرای ابن سینا». حکمت سینوی. بهار و تابستان.
طباطبائی، محمدحسین. (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. مجلدهای2. 18.16.10.9. چاپ دوم. بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
_____________. (1385ش). بدایه الحکمه. علی شیروانی. چاپ یازدهم. تهران: موسسه انتشارات دارالعلم.
طبرسی، فضل بن حسن. (1372ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. مجلدهای1-6. چاپ سوم. تهران: ناصر خسرو.
عسکری، حسن بن عبد الله. (1400ق). الفروق فی اللغه. چاپ اول. بیروت: دار الافاق الجدیده.
عظیمی، مهدی(1398ش). منطق و معرفت در اندیشه سهروردی. چاپ اول. تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
فخررازی. محمد بن عمر. (1420ق). التفسیر الکبیر. مجلدهای 22.20.19.18و5 . چاپ سوم. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فضلالله، محمد حسین. (1419ق). من وحی القرآن. مجلدهای18.17و20. چاپ اول. بیروت: دارالملاک.
کلینی، محمد بن یعقوب. (1429ق). کافی ط_ دارالحدیث. ج1. چاپ اول. قم: دارالحدیث.
______________. (1407ق). الکافی(ط_ الاسلامیه).ج2. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
مصطفوی، حسن. (1368ش). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. مجلدهای 8-9. چاپ اول. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
معرفت، محمدهادی. (1373ش). تناسب آیات. ترجمه عزت الله مولائینیا همدانی. ج5. قم: بنیاد معارف اسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر. (1371ش). تفسیر نمونه. مجلدهای13.7.1و16. چاپ دهم. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
مجلسی، محمد باقر. (1403ق). بحار الانوار. (ط_ بیروت).ج1. چاپ دوم. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 243 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 188 |