دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات57
تعداد شماره‌ها1,930
تعداد مقالات15,373
تعداد مشاهده مقاله36,233,361
تعداد دریافت فایل اصل مقاله21,855,834
صادقی امینی, محسن, لطیفی, غلامرضا, هزارجریبی, جعفر, طالبی, ابوتراب. (1401). تحلیلی بر توزیع فضایی سرانۀ مذهبی در محله‌های شهری (مورد مطالعه: شهر قم). سامانه مدیریت نشریات علمی, 7(20), 1-39. doi: 10.22054/urdp.2022.66615.1418
محسن صادقی امینی; غلامرضا لطیفی; جعفر هزارجریبی; ابوتراب طالبی. "تحلیلی بر توزیع فضایی سرانۀ مذهبی در محله‌های شهری (مورد مطالعه: شهر قم)". سامانه مدیریت نشریات علمی, 7, 20, 1401, 1-39. doi: 10.22054/urdp.2022.66615.1418
صادقی امینی, محسن, لطیفی, غلامرضا, هزارجریبی, جعفر, طالبی, ابوتراب. (1401). 'تحلیلی بر توزیع فضایی سرانۀ مذهبی در محله‌های شهری (مورد مطالعه: شهر قم)', سامانه مدیریت نشریات علمی, 7(20), pp. 1-39. doi: 10.22054/urdp.2022.66615.1418
صادقی امینی, محسن, لطیفی, غلامرضا, هزارجریبی, جعفر, طالبی, ابوتراب. تحلیلی بر توزیع فضایی سرانۀ مذهبی در محله‌های شهری (مورد مطالعه: شهر قم). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1401; 7(20): 1-39. doi: 10.22054/urdp.2022.66615.1418

تحلیلی بر توزیع فضایی سرانۀ مذهبی در محله‌های شهری (مورد مطالعه: شهر قم)

فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
مقاله 2، دوره 7، شماره 20، فروردین 1401، صفحه 1-39    اصل مقاله (2.15 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/urdp.2022.66615.1418
نویسندگان
محسن صادقی امینی1؛ غلامرضا لطیفی* 2؛ جعفر هزارجریبی3؛ ابوتراب طالبی4
1دانشجوی دکتری رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2دانشیار برنامه ریزی شهری دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
3استاد رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
4دانشیار مطالعات فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
از مهم‌ترین اهداف طرح‌های تفصیلی، تأمین سرانه‌های استاندارد خدمات شهری در راستای رفع نیازهای شهروندان است. تحقق‌پذیری این طرح‌ها، موکول به انطباق با زمینه است که در یک جامعۀ اسلامی، الزامات خاص خود را طلب می‌کند. در آموزه‌های اسلام، پاسخ به نیازهای مادی و فرا مادی انسان مدنظر قرارگرفته و شهر به‌عنوان بستر حیات طیبه، باید این مهم را تسهیل کند. بنابراین فراهم نمودن سرانۀ کالبدهای متناظر با نیازهای فرا مادی (مانند کاربری مذهبی)، از اهمیت برخوردار است. این پژوهش در شرایطی که خلاً پژوهش‌های مختلف کیفی و کمی در خصوص سرانۀ مذهبی شهرها کاملاً محسوس است، ضمن ارائۀ الگویی برای آسیب‌شناسی توزیع فضایی سرانۀ مذهبی شهرها، به ارزیابی طرح تفصیلی شهر مقدس قم از این منظر پرداخته است. تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی بوده که گردآوری داده‌های آن با روش اسنادی و مشاهدۀ میدانی انجام پذیرفته و در نهایت، داده‌های اطلاعات مکانی (GIS) حاصل از برداشت میدانی پژوهشگر در انطباق با طرح تفصیلی مصوب و اسناد فرادست، تحلیل محتوا شد. نتایج تحقیق، کمبود سرانۀ مذهبی در مقیاس محله‌های شهر قم را با روش‌های مختلف تحلیلی، اثبات می‌کند. از یک‌سو طرح تفصیلی، مساحتی حدود 7% کاربری‌های مذهبی محلات را در تعریض معابر قرار داده و از سوی دیگر، عدم توزیع استاندارد و نرمال فضاهای مذهبی موجود و پیشنهادی طرح تفصیلی، منجر به انحراف بین حداقل %34 تا 68% نسبت به اهداف طرح جامع شهر و مقررات موضوعه شده است.
کلیدواژه‌ها
سرانۀ مذهبی؛ طرح‌های توسعه شهری؛ مسجد؛ محله؛ کاربری‌های خدمات عمومی
مراجع
 

  • اعوانی، غلامرضا. (1375)، حکمت هنر معنوی، تهران: نشر گروس.
  • باوند، مهندسان مشاور. (1398)، طرح تفصیلی شهر قم (ضوابط و مقررات شهرسازی) ، قم: شهرداری قم.
  • برک پور، ناصر. (1378)، مفهوم باهمستان در شهرسازی، مجله آباد، سال نهم، شماره 34 و 35.
  • بنتلی، ایان؛ الکک، آلن؛ مورین، پال؛ مک گلین، سو و اسمیت، گراهام. (1382)، محیط‌های پاسخده، مصطفی بهزادفر، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت.
  • بیکن، ادموند. (1376)، طراحی شهرها، ترجمه: فرزانه طاهری، تهران: مرکز تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
  • پاکزاد، جهانشاه. (1393)، سیر اندیشه‌ها در شهرسازی (3): از فضا تا مکان، تهران: انتشارات آرمانشهر.
  • پاکزاد، جهانشاه. (1394 ب)، سیر اندیشه‌ها در شهرسازی (2): از کمیت تا کیفیت، تهران: انتشارات آرمانشهر.
  • پوراحمد، احمد؛ قدمی، مصطفی و جهان محمدی، غلامرضا. (1384)، بررسی روش‌های محله بندی شهری، فصلنامۀ جغرافیایی سرزمین، سال دوم، شمارۀ 8 :37-50.
  • ذوالفقاری، اکبر، عشایری، طه و اسماعیلی، صدیقه. (1399)، فرا تحلیل نقش مؤلفه‌های دینداری در احساس امنیت اجتماعی، نشریه امنیت ملی، سال دهم، شماره 3 :379-408. (الکترونیکی)
  • راپوپورت، آموس. (1392)، معنی محیط ساخته‌شده: رویکردی در ارتباط غیرکلامی، ترجمه:فرح حبیب، تهران: شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
  • رئیسی، محمدمنان. (1397)، معماری و شهرسازی مطابق با سبک زندگی اسلامی، قم: انتشارات دانشگاه قم.
  • ربانی، رسول. (1389)، جامعه‌شناسی شهری،اصفهان: دانشگاه اصفهان.
  • سازمان اوقاف و امور خیریه. (1391)، اصول و ضوابط عمومی مکان‌یابی و آمایش مساجد کشور، تهران: معاونت فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه.
  • ساوج، مایک و وارد، آلن. (1387)، جامعه‌شناسی شهری، ابوالقاسم پور رضا، تهران: سمت.
  • شاهچراغی، آزاده و بندرآباد، علیرضا. (1394)، محاط در محیط، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی تهران.
  • شورای عالی شهرسازی و معماری. (1391)، مجموعه مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، تهران: دبیرخانۀ شورای عالی شهرسازی و معماری.
  • عزیزی، محمدمهدی. (1386)، تراکم در شهرسازی؛ اصول و معیارهای تعیین تراکم شهری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  • فلامکی، محمد منصور. (1385)، فارابی و سیر شهروندی در ایران، تهران: نشر فضا.
  • لطیفی، غلامرضا، قلندریان، ایمان و سرگزی، صدیقه. (1396)، بررسی تأثیر اماکن مذهبی در احساس امنیت زنان (موردمطالعه: امامزاده یحیی شهر ساری)، فصلنامۀ برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، سال هشتم، شمارۀ 33 :135-167.
  • لطیفی، غلامرضا. (1398)، جایگاه فرهنگ در برنامه‌ریزی توسعۀ شهری برای افزایش امنیت اجتماعی، فصلنامۀ برنامه‌ریزی رفاه توسعۀ اجتماعی، سال یازدهم، شمارۀ 41 :1-32. (الکترونیکی)
  • لینچ، کوین. (1381)، تئوری شکل شهر، ترجمه: سید حسین بحرینی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  • محمدی ده چشمه، مصطفی و علیزاده، هادی. (1396)، ارزیابی مؤلفه‌های امنیت شهری بر پایۀ رویکرد ساختارگرا (موردشناسی: شهر ارومیه) ، نشریه اطلاعات جغرافیایی، شمارۀ 104 :145-158. (الکترونیکی)
  • مرکز رسیدگی به امور مساجد کشور. (1389)، ضوابط و مقررات طراحی مساجد، تهران: مرکز رسیدگی به امور مساجد کشور.
  • مصباح یزدی، محمدتقی. (1388)، معارف قرآن، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
  • مطلبی، قاسم. (1380)، روانشناسی محیطی (دانشی نو در خدمت معماری و طراحی شهری)، فصلنامۀ هنرهای زیبا، شمارۀ 48 : 52-67.
  • مطهری، مرتضی. (1375)، مجموعه آثار، تهران: انتشارات صدرا.
  • وزارت مسکن و شهرسازی. (1350)، خلاصه گزارش طرح جامع قزوین، تلخیص عبدالحمید اشراق، بی‌نا و بی‌جا.
  • هاروی، دیوید. (1376)، عدالت اجتماعی و شهر، ترجمه: فرخ حسامیان؛ محمدرضا حائری و بهروز منادی زاده، تهران: شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
  • هاشمی خوئی، میرزا حبیب.... (1400 ق)، منهاج البراعه فی شرح نهج‌البلاغه، تهران: مکتبه الإسلامیه
  • هال، ادوارد تی. (1376)، بعد پنهان، ترجمه: منوچهر طبیبیان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
 

  • Galster, George. (2001). On The Nature of Neighborhood, Urban studies, Vol. 38, no. 12, pp. 2111-2124, Retrieved from https://megapaper.ir/
  • Jabareen, Yosef, Eizenberg, Efrat & Zilberman, Omri. (2017). Conceptualizing urban ontological security: ‘Being-in-the-city’ and its social and spatial dimensions, Cities, 12 May 2017, Vol. 68, pp. 1-7, Retrieved from https://megapaper.ir/
  • Lefebvre, Henri. (1993). The Production of Space. Trans. by Donald Nichol son smith, oxford: Blackwell.
  • Lovejoy, Kristin, Handy, Susan & Mokhtarian, Patricia. (2010). Neighborhood satisfaction in suburban versus traditional environments: An evaluation of contributing characteristics in eight California neighborhoods. Landscape and Urban Planning, Vol. 97(1), pp. 37–48, Retrieved from
 https://megapaper.ir/

  • Massey, Doreen. (1993). Politics and Space/Time, in Keith and Pile (Eds.), Place and the Politics of Identity. London and New York, Routledge
  • Mouratidis, Kostas. (2020). Neighborhood characteristics, neighborhood satisfaction, and well-being: The links with neighborhood deprivation. Land Use Policy, Vol. 9, Norwegian University of Life Sciences, DOI: 10.1016/j.landusepol.2020.104886, Retrieved from https://megapaper.ir/
  • Neisser, ulric. (1976). Cognition and Reality: Principles and Implications of Cognitive Psychology. San Francisco, W. H. Freeman, Retrieved from https://openlibrary.org/books/OL26638737M/Cognition_and_reality_principles_and_implications_of_cognitive_psychology#edition-details.
  • Parsons, Howard L, Giddens, Anthony. (1980). central problems in social theory: Action, Structure and Contradiction in social Analysis. Philosophy and Phenomenological Research, 41, DOI: 10.2307/2107414, Retrieved from https://megapaper.ir/
  • Urry, John. (1985). Social relations, Space and Time, In Gregory and Urry (Eds.), Social Relations and Spatial Structures. (pp. 20-48). Springer Science + Business Media, DOI: 10.1007/978-1-349-27935-7_3, Retrieved from https://megapaper.ir/
  • Zukin, Sharon. (1995). The Cultures of Cities. Cambridge: Blackwell, 322 pp, Retrieved from https://megapaper.ir/.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 494
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 326


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب
login