| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,112 |
| تعداد مقالات | 17,029 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,061,649 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 26,305,348 |
طرح مبانی نظری و پیشنهاد چارچوب مفهومی برای مقررات ملی شهرسازی ایران | ||
| فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای | ||
| مقاله 4، دوره 7، شماره 22، مهر 1401، صفحه 107-137 اصل مقاله (1.29 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/urdp.2022.62759.1368 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد علی جلالی نسب* 1؛ حسین ذبیحی2؛ مهیار اردشیری1 | ||
| 1استادیار شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز ، شیراز، ایران | ||
| 2دانشیار شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحیقات، تهران ، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقررات شهرسازی ابزار اصلی حاکمیت در هدایت شهر در مسیر مطلوب توسعه هستند در ایران بخش اصلی این مقررات ضوابط پراکنده مربوط به طرح‌های جامع و تفصیلی یا همان «مقررات خاص شهرسازی» هستند. فقدان چارچوب‌های کنترل، ارزیابی و هدایت مقررات خاص در مسیرهای منطقی باعث خطای سهوی یا سوءاستفاده از این مقررات و دور نمودن شهر از اهداف توسعه می‌گردد. هدف این مطالعه تبیین ایده «مقررات ملی شهرسازی» به‌عنوان چارچوبی بالادست و چندلایه است که می‌تواند این نقیصه را رفع نماید. محتوای این «مقررات عام شهرسازی» کلی، هدایتگر و مبتنی بر مهندسی ارزش می‌باشد. در این پژوهش با روش تحلیل و بازترکیب مؤلفه‌ها و در بستر استدلال منطقی ضمن شناخت ریشه‌های مفهومی «مقررات ملی شهرسازی» زمینه‌ها و الزامات تعریف چارچوب مفهومی این مقررات معرفی می‌گردد. نتایج نشان می‌دهد چهار لایه نظام ارزشی- ملاحظات ارزشی، ملاحظات ملی- اجتماعی، ملاحظات حقوقی- قانونی و ملاحظات شهرسازی- فنی، ارکان شاکله این مقررات بوده و هر لایه محورهایی چندگانه در مسیر تدوین این مقررات دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ضوابط شهرسازی؛ مقررات شهرسازی؛ مقررات ملی؛ قوانین شهرسازی | ||
| مراجع | ||
|
ابوالحسنی، سید رحیم. (1387)، «مؤلفه‌های هویت ملی با رویکرد پژوهشی»، فصلنامه سیاست، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 38، شماره 4: 22-1.
اشرف، احمد. (1373)، «بحران هویت ملی و قومی در ایران»، نشریه ایران نامه، دوره 12، شماره 3: 0-0
افشارنادری، کامران. (1378)، «پایه‌های حقوقی طرح‌های جامع و تفصیلی»، نشریه شهر، دوره 1، شماره 7: 73-1
بهزاد فر، مصطفی؛ مولائی، اصغر. (1391)، مطالعه تطبیقی نیازهای انسان در دوره‌های شهرسازی مدرن، قبل و بعدازآن، اولین همایش ملی شهرسازی و معماری درگذر زمان:15-1.
پاشاصالح، علی. (1390)، سرگذشت قانون؛ مباحثی از تاریخ حقوق، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم
پیران، پرویز. (1392)، مبانی مفهومی و نظری سرمایه اجتماعی، تهران: نشر علم، چاپ اول.
تمجیدی، زهرا. (1385)، مجموعه مباحث و نظرات کارشناسی برای تدوین قانون جامع شهرسازی و معماری کشور، تهران: وزارت مسکن و شهرسازی، مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری، چاپ اول.
تیبالدز، فرانسیس. (1388)، شهرهای انسان‌محور: بهبود محیط شهری در شهرهای بزرگ و کوچک، ترجمه: حسن علی لقایی و فیروزه جدلی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
داوودی، سیمین؛ مدنی پور، علی؛ توفیق، فیروز؛ حسامیان، فرخ؛ غمامی، مجید. (1384)، روش‌های شهرسازی نوین در فرانسه - انگلستان – آمریکا، تهران: وزارت مسکن و شهرسازی، مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری، چاپ اول.
روسو، ژان ژاک. (1395)، قرارداد اجتماعی، ترجمه: غلامحسین زیرک‌زاده، تهران: قاصدک صبا، چاپ دوم.
زبردست، اسفندیار. (1383)، اندازه‌ی شهر، تهران: وزارت مسکن و شهرسازی، مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری، چاپ اول.
زنگی‌آبادی، علی؛ عبداللهی، مهدی؛ سالک قهفرخی، رقیه؛ قاسم‌زاده، بهنام. (1393)، «ارزیابی عوامل اثرگذار بر عدم تحقق‌پذیری طرح‌های جامع شهری در ایران و چالش‌های مربوط به آن (مطالعه موردی: محور تاریخی-فرهنگی منطقه 6 شهر تبریز)»، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال پنجم، شماره 18: 58-41.
زنوز، بهروز هادی. (1395)، «ارزیابی تحقق‌پذیری طرح‌های شهری در تهران»، نشریه هفت شهر، شماره 54-53:35-8.
زیباکلام، صادق. (1399)، ما چگونه، ما شدیم: ریشه‌یابی علل عقب‌ماندگی در ایران، تهران: روزنه، چاپ سی و سوم.
سویج، مایکل؛ وارد، آلن. (1380)، جامعه‌شناسی شهری، ترجمه: ابوالقاسم پوررضا، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، چاپ اول.
شرزه ای، غلامعلی؛ ماجد، وحید. (1390)، «تأمین مالی پایدار شهر؛ چگونگی تأمین مالی به‌منظور توسعه پایدار شهری» مدیریت شهری، دوره 9، شماره ویژه‌نامه:315-299.
شمشیری، بابک. (1387)، درآمدی بر هویت ملی، شیراز: نوید شیراز، چاپ اول.
صالحی، اسماعیل. (1385)، «نقش ضوابط و مقررات شهرسازی در شکلی گیری شهر خوب»، محیط‌شناسی، سال سی و دوم، شماره 40:62-51.
صنیع اجلال، مریم. (1384)، درآمدی بر فرهنگ و هویت ایرانی، تهران: موسسه مطالعات ملی تمدن ایرانی، چاپ اول.
عابدین درکوش، سعید. (1392)، درآمدی به اقتصاد شهری، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چاپ هشتم.
عبدالله خان گرجی، بهرام. (1387)، مجموعه مباحث کارشناسی برای تدوین قانون جامع شهرسازی و معماری کشور، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسازی، چاپ دوم
غمامی، مجید. (1387)، درباره مسائل شهرسازی در ایران امروز. انتشارات آگاه، چاپ اول.
قاسمی، علی‌اصغر؛ ابراهیم‌آبادی، غلامرضا. (1389)، «نسبت هویت ملی و وحدت ملی در ایران»، فصلنامه راهبرد، سال بیستم، شماره 59: 138-107.
قریب، فریدون. (1388)، بررسی تطبیقی نظام‌های شهرسازی (هلند، نروژ، فنلاند، سوئد و دانمارک)، تهران: دانشگاه تهران، چاپ دوم.
کاتوزیان، ناصر. (1378)، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ بیست و چهارم.
مشیری، شهریار. (1389)، «کنترل و هدایت ساخت‌وساز شهری؛ طراحی نظام کارآمد»، نشریه هویت شهر، سال پنجم، شماره 7:30-23.
مهندسین مشاور شهر و خانه. (1393)، گزارش طرح تفصیلی شهر شیراز، ضوابط و مقررات شهرسازی و ساختمانی (به‌استثناء منطقه تاریخی – فرهنگی)، شهرداری شیراز (معاونت شهرسازی و معماری).
معارف، پریسا. (1397)، مطالعه علی تحقق‌پذیری طرح تفصیلی دوم شیراز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
موریس، جیمز. (1385)، تاریخ شکل شهر تا انقلاب صنعتی، ترجمه: راضیه رضازاده، دانشگاه علم و صنعت ایران، چاپ چهارم
نبی میبدی، مسعود. (1388)، تدوین مبانی نظری مقررات ملی ساختمان، رساله دکتری رشته معماری، دانشگاه شهید بهشتی.
نوروزی، کامبیز. (1382)، بررسی قانون شهرداری: مبانی نظری و مفاهیم پایه. تهران: انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور، چاپ اول.
نیومن، پیتر؛ تورنلی، اندی. (1387)، برنامه‌ریزی شهری در اروپا: رقابت بین‌المللی، نظام‌های ملی و طرح‌های برنامه‌ریزی، ترجمه: عارف اقوامی مقدم، نشر آذرخش، چاپ اول.
هاشمی، رضا. (1387)، مجموعه مباحث کارشناسی برای تدوین قانون جامع شهرسازی و معماری کشور (دومین کارگاه)، تهران.
هدمن، ریچارد؛ یازوسکی، اندرو. (1385)، مبانی طراحی شهری، ترجمه: راضیه رضازاده و مصطفی عباس‌زادگان، تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران، چاپ چهارم.
وایت هاوس، روث. (1369)، نخستین شهر، ترجمه: مهدی سحابی، تهران: نشر فضا، چاپ اول.
وحیدی برجی، گلدیس؛ نوریان، فرشاد؛ عزیزی، محمدمهدی. (1396)، «شناسایی علل عدم تحقق کاربری‌های پیشنهادی در طرح‌های توسعه شهری ایران با استفاده از نظریه زمینه‌ای»، نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، دوره 22، شماره 1: 14-5.
Begg, H. M., & Pollock, S. H. A. (2014). "Development plans in Scotland since 1975". Scottish Geographical Magazine, 107 (1), 4-11.
Berry, J.N., McGreal, W.S. (1995). European Cities, Planning Systems and Property Markets. Routledge, Taylor & Francis.
Childe, V Gordon. (1950). "The Urban Revolution". The Town Planning Review, 21(1), 3-17.
Durkheim, Émile. (1982). The Rules Of Social Methods. (Halls, W.D Trans.), Macmillan Press, New York.
-Habibi, Sara., Basirat, Maysam., & Razavi, Mohammad Hassan. (2020). Towards National Urban Policy in IR of Iran. In Developing National Urban Policies (pp. 231-254). Springer, Singapore.
Habitat (2016). Rules of The Game; Using Governance and Legislation. World Cities Report, UN.
Keeble,.Lewis. (1951).Principles And Practices Of Town And Country Planning, Estate Gazette, London.
Kramer, Matthew H. (1999). In Defense of Legal Positivism: Law without Trimmings, Oxford University Press.
Kundu, Debolina., Sietchiping, Remy., Kinyanjui, Michael. (2020). Developing National Urban Policies (Ways Forward to Green and Smart Cities). Springer Singapore.
Long, John Anthony. (1962). Thomas Hobbes's "Leviathan": A study in interpretation. A thesis for the degree of Master of Arts, Graduate Student Theses, Dissertations, & Professional Papers, University of Montana.
Marsal-Llacuna., Maria-Luisa, and Segal., Mark- Evan. (2017). "The Intelligenter Method (II) for “smarter” urban policy-making and regulation drafting". Cities, 61, 83-95.
Nozick, Robert. (1974).Anarchy, State And Utopia. Basic Books Ink, New York.
Rawls, John. (1999). A Theory Of Justice. Oxford University Press.
Shorey, Paul. (1937). The Republic of Plato. Cambridge, Massachusetts, London
Spiro, Kostof. (1999). The City Shaped: Urban Patterns and Meanings Through History.Thames and Hudson Press, London.
Taylor, Nigel. (2012). Urban Planning Theories Since 1945. Sage, London
استناد به این مقاله: جلالی نسب، محمدعلی.، ذبیحی، حسین.، اردشیری، مهیار. (1401). طرح مبانی نظری و پیشنهاد چارچوب مفهومی برای مقررات ملی شهرسازی ایران، فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای، 7(22)، 107-137.
DOI: 10.22054/urdp.2022.62759.1368
Urban and Regional Development Planning is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License... | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,077 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 508 |
||