تعداد نشریات | 55 |
تعداد شمارهها | 1,781 |
تعداد مقالات | 14,130 |
تعداد مشاهده مقاله | 29,881,205 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,779,903 |
تهی شدن شأن ریاست جمهوریِ رئیس جمهور در اصلاحات سال 1368 | ||
دولت پژوهی | ||
مقاله 2، دوره 8، شماره 29، خرداد 1401، صفحه 23-57 اصل مقاله (319.97 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tssq.2022.69191.1282 | ||
نویسنده | ||
آیت مولایی![]() | ||
استادیار حقوق دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
در حقوق اساسی هر کشوری، اصلاح قانون اساسی یکی از راههای برونرفتِ کشور از موانع حقوقی است. در نتیجه ممکن است در محدوده قدرت مقامات عالی تغییراتی رخ دهد. در ایران نیز در سال 1368 اصلاحاتی در قانون اساسی رخ داد که حاصل آن جابجایی در برخی از صلاحیتهای مقامات عالی حکومت بوده است و پرداختن به آن از منظر حقوق اساسی امری شایسته است. از جمله نهادهایی که در اصلاحات مذکور موضوع بازنگری قرار گرفت؛ «ریاست جمهوری» بود. پرسش نوشتار این که مهمترین دلایل حقوقیِ تهی شدن شأن ریاست جمهوری رئیس جمهور در ساختار قانون اساسی اصلاحی 1368 چیست؟ در پاسخ به این پرسش، با استفاده از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی، نتایج تحقیق گویای آن است که اولاً شأن «ریاست کشوری» رئیس جمهوری در اثر این اصلاحات از بین برده شد. ثانیاً در اثر ماندگار شدن نهاد «ریاست جمهوری» در منطوق قانون اساسی، به اشتباه چنین فرض میشود که در اصلاحات مذکور، نهاد «نخست وزیری» حذف شد و اختیارات وی به رئیس جمهور منتقل گردید. این در حالی است آنچه که اتفاق افتاد حذف نهاد «ریاست جمهوری» بوده است و از این حیث، جملهپردازی قانون اساسی نیازمند اصلاح است. | ||
کلیدواژهها | ||
رئیس جمهور؛ نخستوزیر؛ ولایت فقیه؛ اصلاحات 1368؛ قانون اساسی | ||
مراجع | ||
الف) فارسیتبیت، مارک، (1386)، فلسفه حقوق، ترجمه حسن رضایی خاوری، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
حجاریان، سعید، (1379)، جمهوریت؛ افسونزدایی از قدرت، تهران: طرح نو.
عباسی، بیژن، (1394)، حقوق اساسی تطبیقی، تهران: دادگستر.
عمید زنجانی، عباسعلی، (1362)، مبانی فقهی کلیات قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، جامعه کنونی ایران و انقلاب اسلامی، تهران: جهاد دانشگاهی.
عمید زنجانی، عباسعلی، (1387)، کلیات حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد.
کاتوزیان، امیرناصر، (1365)، فلسفه حقوق، جلد اول، تهران: بهنشر.
کدیور، محسن، (1379)، دغدغههای حکومت دینی، تهران: نی.
مالوری، فیلیپ، (1383)، اندیشههای حقوقی، ترجمه مرتضی کلانتریان، تهران: آگه.
مولائی، آیت و مرادخانی، فردین، (1398)، «واکاوی جایگاه رئیس جمهور در حقوق اساسی ایران»، دوفصلنامه علمی پژوهشنامه حقوق اسلامی، سال 20، شماره 2، صص 526-499.
مولائی، آیت، (1399)، «پرتوافکنی به تقابل دو سنت فقهی و حقوقی در مورد «رئیس حکومت» در: مجلس خبرگان قانون اساسی»، فصلنامه مطالعات حقوقی معاصر، سال 11، شماره 20، صص 351-323.
نیکو نهاد، حامد، (1392)، «جایگاه و صلاحیت قوه مجریه در نظام حقوق اساسی ایران در پرتو اندیشه قانونگذار اساسی»، مندرج در مجموعه مقالات اولین همایش ملی قوه مجریه در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین ریاست جمهوری.
واعظی، مجتبی، (1392)، «گستره مفهومی قوه مجریه در حقوق اساسی ایران»، مندرج در مجموعه مقالات اولین همایش ملی قوه مجریه در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین ریاست جمهوری.
هاشمی، سید محمد، (1380)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد دوم، چاپ اول، تهران: دادگستر.
ب ) انگلیسیMcLeod, I, (1999), Legal Theory, London: MacMillan Education UK. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 200 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 137 |