| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,090 |
| تعداد مقالات | 16,802 |
| تعداد مشاهده مقاله | 46,032,520 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 25,776,383 |
تحلیل و بررسی آیات وراثت بهشت | ||
| پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
| مقاله 4، دوره 13، شماره 50، مهر 1401، صفحه 87-118 اصل مقاله (1.05 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2022.69040.2656 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین هنرخواه* 1؛ عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی2 | ||
| 1موسسه امام صادق علیه السلام | ||
| 2استاد یار و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| چکیده | ||
| در شش آیه‌ی قرآن کریم، بهشت با عنوان «ارث» توصیف شده است. هر ارثی از سه رکن وارث، موروثٌ‌منه و میراث تشکیل شده است، که مصداق وارث و میراث در آیات مذکور، به ترتیب عبارتند از: مؤمنان و بهشت، اما نسبت به موروثٌ‌منه، میان مفسران اختلاف نظر وجود دارد. برخی بر اساس روایات بر این باورند که کافر، موروثٌ‌منه است؛ یعنی مؤمنان جایگاه کفار در بهشت را به ارث می‌برند. برخی دیگر معتقدند که انسان بهشت را از اعمال خود به ارث می‌برد. بسیاری از مفسران بر اساس پیش‌فرضِ عدم انطباق معنای ارث بر بهشت، این واژه را بر یکی از معانی مجازی- همچون: اعطاء، بقاء و مالکیت- حمل کرده‌اند. این پژوهش با تحلیل و بررسی آیات، به این نتیجه دست یافته است که موروثٌ‌منه، خداوند متعال است با این توضیح که مؤمنان، با ایمان و اعمال صالح خود با خداوند پیوند معنوی برقرار کرده، و نتیجه این پیوند آن است که بهشت را از خداوند به ارث می‌برند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آیات وراثت بهشت؛ کافر؛ اعمال؛ خداوند؛ مالکیت حقیقی | ||
| مراجع | ||
|
منابع
قرآن کریم. با ترجمه آیت الله مکارم شیرازی، چاپ دوم، قم، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
ابراهیم بن محمد. سبط بن اعجمی. (1406 ق). التبیین لأسماء المدلس. چاپ اول. تحقیق: یحیی شفیق حسن. بیروت: دار الکتب العلمیه.
ابن ابی الحدید، هبةالله بن محمد.(1378ش). شرح نهج البلاغه. قم: مکتبه آیت الله مرعشی نجفی.
ابن ابی جامع، علی بن حسین. (1413ق). الوجیز فی تفسیر القران العزیر. چاپ اول. تحقیق: مالک محمودی. قم: دار القرآن الکریم.
ابن جوزی، ابوالفرج عبد الرحمن. (422 ق). زاد المسیر فی علم التفسیر. چاپ اول. تحقیق: عبد الرزاق مهدی. بیروت: دار الکتاب العربی.
ابن شعبه حرانی، حسن بن علی. (1404ق). تحف العقول. چاپ دوم. تصحیح: علی اکبر غفاری. قم:. جامعه مدرسین.
ابن شهر آشوب، محمد بن علی. (1379ق). مناقب آل ابی طالب. تحقیق: محمد حسین آشتیانی و هاشم رسولی. قم:. علامه.
ابن فارس، احمد بن فارس. (1404ق). معجم مقاییس اللغه. ابن فارس. چاپ اول. تحقیق عبد السلام محمد هارون. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابن ماجه، محمد بن زید.( 1418ق). سنن ابن ماجه. چاپ اول.تحقیق: بشار عواد معروف. بیروت: دارالجیل.
ابن مالک، محمد بن عبدالله. (بیتا). شرح الکافیه الشافی. چاپ اول. تحقیق: عادل احمد عبد الموجود. بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن منظور، محمد بن مکرم. 1414ق. لسانالعرب. چاپ سوم. بیروت.: دار صادر.
ابن هشام، عبد الله بن یوسف. (بیتا). مغنی اللبیب. چاپ چهارم. قم: کتابخانه حضرت آیت الله مرعشی نجفی.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی. ( 1408ق). روض الجنان و روح الجنان. چاپ اول. تحقیق: محمد جعفر یاحقى و محمد مهدى ناصح. مشهد:. بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى آستان قدس رضوى.
ابوحیان اندلسی، محمد بن یوسف. (1420ق). البحر المحیط فی التفسیر. چاپ اول. بیروت: دارالفکر.
ابن باجه، محمد بن یزید. (1417ق). صحیح ابن ماجه. چاپ اول. تحقیق: ناصر الدین آلبانی. ریاض: مکتبه المعارف للنشر و التوزیع.
آلو‌سی، سید محمود. (1415ق). روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم. چاپ اول. بیروت: تحقیق: على عبدالبارى عطیه. دارالکتب العلمیه.
برقی، احمدبن محمد. (بیتا). المحاسن. چاپ دوم. قم: دار الکتب الاسلامیة قم.
بغوی، حسین بن مسعود. (1420ق). التفسیر البغوی المسمی معالم التنزیل. چاپ اول. تحقیق: مهدی عبد الرزاق. بیروت:. دار احیاء التراث العربی.
بیضاوی، عبد الله بن عمر. (1418ق). أنوار التنزیل و أسرار التأویل. چاپ اول. تحقیق محمد عبد الرحمن المرعشلى. بیروت: دار احیاء التراث العربى.
بیهقی، ابوبکر احمد بن حسین. (1410ق). شعب الایمان. چاپ اول. تحقیق: محمد سعید بسیونی زغلول. بیروت: دار الکتب العلمیه.
پانی پتی، ثناء الله. (1412ق). تفسیر المظهری. چاپ اول. کویته:. رشدیه.
ثعلبی، احمد بن محمد. (1422ق). الکشف و البیان. چاپ اول. بیروت: دار الاحیاء التراث العربی.
جعفری، یعقوب. (1376ش). تفسیر کوثر. چاپ اول. قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.
جوادی آملی، عبد الله.(1388ش). تفسیر تسنیم. جلد 1. چاپ هشتم. قم: اسراء.
_____________. (1392ش). تفسیر تسنیم. جلد 28. چاپ اول. قم: اسراء.
_____________. (1399ش). تفسیر تسنیم. جلد 53. چاپ اول. قم: اسراء.
_____________. (1400ش). تفسیر تسنیم. جلد 58. چاپ اول. قم:. اسراء.
_____________. (1389ش). تفسیر تسنیم. جلد2. چاپ دهم. قم: اسراء.
جوهری، اسماعیل بن حماد. (1376ق). الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه. چاپ اول. تحقیق: احمد عبد الغفور عطار. بیروت: دارالعلم للملایین.
حویزی، عبد علی بن جمعه. (1415ق). نورالثقلین. چاپ چهارم. تصحیح: هاشم رسولی. قم: اسماعیلیان.
خویی، ابوالقاسم. (413 ق). معجم الرجال الحدیث. چاپ پنجم. بیجا: بینا.
رازى، محمد بن عمر. (1420ق). التفسیر الکبیر. چاپ سوم. بیروت: داراحیاء التراث العربى.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412ق). مفردات ألفاظ القرآن. چاپ اول. بیروت: دارالقلم.
زمخشری، محمود بن عمر. (1979م). اساسالبلاغه. چاپ اول. بیروت: دار صادر.
زمخشری، محمود بن عمر. (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. چاپ سوم. تحقیق: حسین احمد مصطفی. بیروت. دارالکتب العربی.
سکاکی، یوسف بن ابی بکر. (بیتا). مفتاح العلوم. چاپ اول. تحقیق: عبد الحمید هنداوی. بیروت. دار الکتب العلمیه.
ابن سیده، علی بن اسماعیل. (1421ق). المحکم و المحیط الاعظم. چاپ اول. تصحیح: عبد الحمید هنداوی. بیروت:. دار الکتب العلمیه.
سیوا‌سی، احمد بن محمد. (1427ق). عیون التفاسیر. چاپ اول. تحقیق: بهاء الدین دارتما. بیروت: دارصادر.
سیوطی، عبد الرحمن بن ابی بکر. (بیتا). شرح شواهد المغنی. چاپ اول. قم: ادب الحوزه.
___________________. (بیتا). همع اللوامع. چاپ اول. تحقیق: احمد عزو عنایه. بیروت:. دار احیاء التراث العربی.
شاه عبد العظیمی، حسین. (1363ش). تفسیر اثنی عشری. چاپ اول. تهران:. میقات.
شعیب، الأرنؤوط و جمعی از نویسندگان. (1430ق). حاشیه سنن ابن ماجه. چاپ اول. دمشق: داراالرساله العالمیه.
شیبانی، اسحاق بن مراد. (1975م). کتاب الجیم. چاپ اول. تحقیق: ابراهیم آبیاری. قاهره: الهیئه العامه لشئون المطابع الامیریه.
صاوی، احمد بن محمد. (1427ق). حاشیه الصاوی علی تفسیر الجلالین. چاپ چهارم. تصحیح: شاهین محمد عبد السلام. بیروت. دار الکتب العلمیه.
صدوق،. محمد بن علی. (1431ق). ثواب الاعمال و عقاب الاعمال. چاپ دوم. بیروت:. مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
صدیق حسن خان، محمد صدیق. (1420ق). فتح البیان فی مقاصد القرآن. چاپ اول. بیروت: دارالکتب العلمیه.
طباطبایی، سید محمد حسین. (1390ق). المیزان فى تفسیر القرآن. چاپ دوم. بیروت: مؤسسة الاعلمى.
طبرانی، سلیمان بن احمد. (2008م). تفسیر القرآن العظیم. چاپ اول. اردن: دار الکتاب الثقافی.
طبر‌سی، فضل بن حسن. (1412ق). جوامع الجامع. چاپ اول. قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.
______________. (1372ش). مجمعالبیان فى تفسیر القرآن. چاپ سوم. با مقدمه محمد جواد بلاغی. تهران: ناصر خسرو.
طبری، محمد بن جریر. (1414ق). جامع البیان فى تفسیر القرآن. چاپ اول. بیروت: دارالمعرفه.
طریحی، فخر الدین. (1375ش). مجمع البحرین. چاپ سوم. تحقیق احمد الحسینی. تهران:. مرتضوی.
طو‌سی، محمد بن حسن. (بیتا). التبیان فى تفسیر القرآن. چاپ اول. تحقیق احمد قصیرعاملى. بیروت: دار احیاء التراث العربى.
______________. (1417ق). العده. چاپ اول. قم: انتشارات محمد تقی علاقبندیان.
______________. (1373ش). رجال طو‌سی. چاپ سوم. تحقیق جواد قیومی. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
عاملی، ابراهیم. (1360ش). تفسیر عاملی. چاپ اول. تصحیح: علی اکبر غفاری. تهران: کتابفروشی صدوق.
عباس، حسن. (1367ش). النحو الوافی. چاپ دوم. تهران: اصر خسرو.
عسقلانی، احمد بن علی. (بیتا). طبقات المدلسین. چاپ اول. تحقیق: عاصم بن عبد الله قریونی. عمان.:المنار.
عسکری، حسن بن عبد الله. (بیتا). الصناعتین. الکتاب و الشعر. چاپ اول. تحقیق: علی محمد بجاوی. بیروت:. العصریه.
علایی، ابو سعید بن خلیل بن کیکلدی. (1407ق). جامع التحصیل. چاپ دوم. بیروت: عالم الکتب.
فراهیدی، خلیل بن احمد. (1979م). العین. چاپ دوم. قم: هجرت.
فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی. (1415ق). تفسیر الصافی. چاپ دوم. تهران:. الصدر.
_____________________. (1418ق). علم الیقین فی اصول الدین. چاپ اول. قم: بیدار.
فیومى،. احمد بن محمد. (1414ق). المصباح المنیر فى غریب الشرح الکبیر للرافعى. چاپ دوم. قم: دار الهجره.
قرشی بنابی، علی اکبر. (1371ش). قاموس قرآن. چاپ ششم. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
قرطبی، محمد بن احمد. (1364ش). الجامع لأحکام القرآن. چاپ اول. تهران:. انتشارات ناصر خسرو.
______________. (1423ق). التذکرة فی احوال الموتی و امور الاخره. بیروت: المکتبهالعصریه.
قمی مشهدی، محمد بن محمد رضا. (1368ش). کنز الدقائق. چاپ اول. تحقیق: حسین درگاهی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
قمی، علی بن ابراهیم. (1363ش). تفسیر قمی. چاپ سوم. قم: درا الکتاب.
کاشانی، فتح الله بن شکر الله. (بیتا). منهج الصادقین. چاپ اول. تهران: کتابفروشی اسلامی.
کشی، محمد باقر. (1404ق). اختیار معرفه الرجال. چاپ اول. تحقیق: مهدی رجایی. تصحیح: محمد باقر میرداماد. قم: مؤسسه آل البیت لأحیاء التراث.
کلینی. محمد بن یعقوب اسحاق. (1407 ق). الکافی. چاپ چهارم. تحقیق: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی. تهران: دارالکتب الإسلامیه.
ماوردی، علی بن محمد. (بیتا). النکت و العیون. چاپ اول. بیروت: دار الکتب العلمیه.
مجلسی، محمد باقر. (1403ق). بحار الانوار. چاپ دوم. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مدنی، علی خان بن احمد. 1384ش. الطراز الأول. چاپ اول. مشهد:. مؤسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث.
مصطفوی، حسن. (1368ش). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. چاپ اول. تهران:. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
مطرزی، ناصر بن عبد السید. (1979م). المغرب. چاپ اول. تحقیق: محمود فاخوری و عبد الحمید مختار. حلب: اسامه بن زید.
مکارم شیرازی، ناصر. (1371ش). تفسیر نمونه. چاپ دهم. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
محقق حلی، جعفر بن حسن. (1408ق). شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. چاپ دوم. قم: اسماعیلیان.
مفید، محمد بن نعمان. (1413ق). المسائل العکبریه. چاپ اول. قم: کنگره بین المللی شیخ مفید.
ناظر الجیش، محمد بن یوسف. (بیتا). شرح التسهیل. چاپ اول. قاهره:. دار السلام.
نعمانی، محمد بن ابراهیم. (1397ق). الغیبه. چاپ اول. تهران. نشر صدوق.
نجفی، محمد حسن.( 1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. چاپ هفتم. تصحیح: عباس قوچانی و علی آخوندی. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ولد اباه، محمد مختار. (بیتا). تاریح نحو العربی فی المغرب و المشرق. چاپ اول. تحقیق: نعیم. علویه و ابوعلی محمد توفیق. بیروت: دار التقریب بین المذاهب الاسلامیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 524 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 282 |
||