تعداد نشریات | 55 |
تعداد شمارهها | 1,781 |
تعداد مقالات | 14,130 |
تعداد مشاهده مقاله | 29,884,095 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,780,987 |
تحلیل و ارزیابی کاربست واژگان مرض.اذی ضررو سقم در قرآن با تکیه بر تفسیر قرآن به قران | ||
پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
مقاله 8، دوره 13، شماره 50، آذر 1401، صفحه 171-200 اصل مقاله (1.01 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2022.68830.2648 | ||
نویسندگان | ||
زهره نریمانی ![]() ![]() | ||
1استادیار دانشگاه علوم ومعارف قرآن | ||
2استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم. | ||
3استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه پیام نور، فارس، ایران | ||
چکیده | ||
هر واژه در قرآن از جایگاهِ معناییِ ویژه خود برخوردار است، که واژه دیگر هرگز نمیتواند جانشین آن و یا هممعنای آن بهشمار رود. ازاینرو، بررسی واژههای به ظاهر هممعنا در تفسیر و فهم آیات تأثیرگذار است. بررسی معنایی واژگان«مرض»، « ضُّرّ»، «أذی» و «سُقم» با بهرهگیری از روش تحلیل واژگانی و رویکرد تفسیری، بیانگر آن است که واژگان مذکور باتوجه به معانی خاص خود، جهت تبیین مفهومی خاص بیان شده و هرگونه تغییر و جایگزینی، موجب خلل در معنا خواهد بود. بکارگیری همه این واژگان در معنای مرض سبب رهیافت شبهات در برخی از آیات مربوط به زنان و انبیای الهی(ابراهیم و یونس) شدهاست. این مقاله با بررسی این واژگان از بستر تمرکز بر کتب لغت، قرآن و تفاسیر به تببین تفاوتهای این واژگان پرداخته و عدم ترادف و جانشینی آنها را اثبات نمودهاست. بررسی مفهومی این واژگان نشان میدهد: «مرض» در همان معنای معهود بیماری جسمی؛ « ضُّرّ » در معنای فقر شدید مالی و مرگ فرزندان؛ «أذی» در معنای تشویش و تلاطم روحی حاصل از تغییر و دگرگونی، «سُقم» هم به معنای متردد و شکدار است. براین اساس افزون بر رفع شبهاتی پیرامون انبیای الهی، بُعدی از اعجاز علمی قرآن و تکریم زنان در قرآن هویدا میشود. . | ||
کلیدواژهها | ||
مرض؛ ضُّرّ؛ أذی؛ سُقم؛ عدم ترادف در قرآن | ||
مراجع | ||
منابعقرآن کریم. ترجمه مکارم شیرازی.
آلوسى، محمودبن عبدالله. (1415). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی. ج7. چاپ اول. بیروت: دار الکتب العلمیه.
اندلسی، ابن سیده. (1410). الافصاح فی فقه اللغه. ج1. چاپ اول. قم: مکتب الإعلام الإسلامی.
ابندرید، محمدبن حسن.(1407). جمهره اللغه. ج2. چاپ اول. بیروت: دارالعلم للملائین.
ابن عاشور، محمدبن طاهر. (1420). التحریر و التنویر. ج2. چاپ اول. بیروت: موسسه التاریخ العربی.
ابنفارس، احمد. (1404). معجم مقاییس اللغه. مصحح: محمد عبدالسلام. ج1. چاپ اول. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابنمنظور، محمدبن مکرم. (1414). لسان العرب. ج14. چاپ سوم. بیروت: دار صادر.
ازهری، محمدبن احمد. (1421). تهذیب اللغه. ج15. چاپ دوم. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
ثعلبى، احمدبن محمد. (1422). الکشف و البیان المعروف تفسیر الثعلبی. ج2. چاپ اول. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
سیدبن قطب، ابنابراهیم شاذلی. (1412). فی ظلال القرآن. ج2. چاپ اول. بیروت-قاهره. دارالشروق.
جوهری، اسماعیلبن حماد. (1984). تاجاللغه و صحاحالعربیه. ج19. چاپ سوم. بیروت: دارالعلم للملایین.
راغب اصفهانی، حسینبن محمد. (1383). ترجمهوتحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوى و ادبى قرآن. ج1. چاپ اول. تهران: المکتبه المرتضویه لإحیاء آثار الجعفریه.
زبیدی، محمدمرتضی. (1414). تاج العروس من جواهر القاموس. ج2. چاپ اول. بیروت: دارالفکر.
زرسازان، عاطفه، زینب قوام، شادی نفیسی؛(1400) معناشناسی "ضُّرّ" در قرآن کریم با تأکید بر روابط همنشینی و جانشینی، پژوهشهای زبان شناختی قرآن سال دهم، شماره 1 (پیاپی 19).
زمخشرى، محمودبن عمر. (1407). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل. ج1. چاپ اول. بیروت: دارالکتاب العربی.
صادقى تهرانى، محمد. (1406). الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن و السنه. ج19. چاپ اول. قم: فرهنگ اسلامى.
طباطبایى، محمدحسین. (1374). ترجمه تفسیر المیزان. ج9. چاپ پنجم. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم: دفتر انتشارات اسلامى.
طبرانی، سلیمانبن احمد. (2008). التفسیر الکبیر: تفسیر القرآن العظیم. ج1. چاپ اول. اردن: دارالکتاب الثقافی.
طبرسى، فضلبن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. ج2. بیچا. تهران: ناصر خسرو.
طبری، محمدبن جریر. (1412). جامع البیان فی تفسیر القرآن. ج17. چاپ اول. بیروت: دارالمعرفه.
طریحی، فخرالدین. (1376). مجمع البحرین. ج4. چاپ سوم. تهران: انتشارات مرتضوی.
طوسی، محمدبن حسن. (1365). تهذیب الاحکام. ج7. چاپ چهارم. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
عسکری، ابوهلال. (بیتا). معجم الفروق اللغویه. حققه: محمد ابراهیم. بیچا. قاهره. دار العلم و الثقافه.
علمالهدى، على بن الحسین. (1431). تفسیر الشریف المرتضى المسمّى بنفائس التأویل. ج1. چاپ اول. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوع.
فراهیدى، خلیلبن أحمد. (1409). کتاب العین. تحقیق: مهدی مخزومی. ج8. چاپ اول. بیروت: دار و مکتبه الهلال.
فضلالله، محمدحسین. (1419ق)، من وحی القرآن. ج15. چاپ اول. بیروت: دارالملاک.
مراغی، احمدمصطفی.(1371). تفسیر المراغی. ج1. چاپ اول. بیروت: دارالفکر.
مصطفوی، حسن. (۱۴۱۶). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. ج1. چاپ اول. تهران: وزارت ارشاد.
مغنیه، محمد جواد. (1424). الکاشف. ج5. چاپ اول. قم: دارالکتاب الاسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر. (1371). تفسیر نمونه. ج10. چاپ دهم. تهران: دار الکتب الاسلامیه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 94 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 78 |