| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,089 |
| تعداد مقالات | 16,801 |
| تعداد مشاهده مقاله | 46,029,822 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 25,775,180 |
بازشناسی ادراک وحیانی و اقسام آن ازنظر صدرالمتألّهین و علامه طباطبائی | ||
| سراج منیر | ||
| مقاله 4، دوره 11، شماره 41، دی 1399، صفحه 73-98 اصل مقاله (1.1 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2022.63186.1747 | ||
| نویسندگان | ||
| سیدسعید شرف‌الدین طباطبائی1؛ سیدحجت طباطبایی* 2 | ||
| 1استادیار فقه و حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان، زاهدان، ایران. | ||
| 2دانش‌پژوه سطح 4 فلسفه اسلامی حوزه علمیه قم و مربی گروه معارف دانشگاه فنی و حرفه‌ای قم، قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| صدرالمتألّهین در بحث تقسیم وحی، تعلیم را به سه نوع تعلیم بشری، تعلیم مَلَکی و تعلیم الهی تقسیم می‌کند. ازنظر علامه، «وحی الهی» به سه صورت مطرح است؛ «وحی»، «سخنی از پشت حجاب» و «گفتاری که به‌وسیله مَلکی رسانده میشود»؛ اما حقیقت آن یک معنا و مفهوم است و آن این‌که جبرئیل آن را احساس می‌کند، با خود به زمین می‌آورد و در جان پیغمبر قرار می‌دهد. از اهداف این نوشتار، بیان خصوصیات ادراک وحیانی ازنظر این دو حکیم متألّه است که با روش توصیفی - تحلیلی و در قالب تحقیق کتابخانه‌ای ارائه شده است. از نتایج این بحث در نظر صدرالمتألهین این‌که آنچه بر قلب نبی اکرم(ص) نازل‌شده، حقائق قرآن است؛ نه الفاظ یا نوشته آن؛ ازاینرو قلب نبی، نور عقلی قرار داده‌شده که به سبب آن نور، حقایق اشیا در آن مانند نوری آشکار و منورند. به اعتقاد او آنچه در مسئله وحی هست، درک شهودی یک واقعه یا یک حقیقت عرفانی است که این ادراک جز با صعود نفس به مصدر وحی محقق نمی‌شود. علامه طباطبائی نیز معتقد است که وحی، کلام خفی و تفهیم به طریق اشاره است. او آن را ادراکی بشری و شعوری مرموز میداند که فراتر از عقل و حس و با پشتوانه امر غیبی است؛ پس منشأ الهی دارد و با خرق عادت، به نبی داده شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تکلّم‌الهی؛ شعور مرموز؛ صدرالمتألّهین؛ عقل فعّال؛ علامه طباطبائی؛ وحی | ||
| مراجع | ||
|
الراغب الاصفهانی، حسین‌بن محمد. (1392 ق). معجم مفردات الفاظ القرآن. تحقیق: ندیم عرشلی. بی‌جا: مکتبه المرتضویه.
ابن‌منظور، محمدبن مکرم. (2000 م). لسان العرب. بیروت- لبنان: نشر دار صادر للطباعه و النشر.
اردستانی، محمدعلی. (بهار 1387 ش). «وحی شناسی در اندیشه تفسیری علامه طباطبائی». فصلنامه قبسات. سال سیزدهم، شماره 47. 103-120.
حسینی‌طهرانی، سیدمحمدحسین. (1429 ق). مهرتابان. مشهد: انتشارات نور ملکوت قرآن و علامه طباطبائی. چاپ نهم.
حسینی طهرانی، سیدمحمدمحسن. (1430 ق). افق وحی. بی‌جا. نشرمکتب وحی.
جوادی آملی، عبداللّه. (1381 ش). تفسیرموضوعی قرآن کریم (وحی در قرآن). ج 3. قم: نشر اسراء. چاپ دوم.
رخشاد، محمدحسین. (1382 ش). در محضر علامه طباطبائی. قم: نشر سماء قلم.
ربیعی، شیخ صباح (2007 م)، مجموعه الرسائل العلامه الطباطبائی، قم: نشر باقیات (مکتبه فدک).
صدرالمتألهین شیرازی، محمد‌بن‌ابراهیم (بی‌تا)، الحمکه‌المتعالیه فی الاسفار العقلیه‌الاربعه، ج 7، بیروت- لبنان: دارالحیاء التراث العربی.
----------- (1382 ش)، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه (با حاشیه ملاهادی سبزواری)، تعلیق و تصحیح: سید جلال‌الدین آشتیانی، ج 1، قم: انتشارات مطبوعات دینی.
---------- (1428 ق)، اسرار‌الآیات، تحقیق: سید محمد موسوی، بیروت: مؤسسه التاریخ العربی.
---------- (الف: 1387 ش)، المبدأ و المعاد، تصحیح: سیدجلالالدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب، چاپ چهارم.
---------- (ب: 1387 ش)، المظاهر الالهیه، تحقیق: سید جلال‌الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب.
طباطبائی، سیدمحمدحسین، (1422 ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 2، 8، 12، 13، 18، 20، بیروت: نشر اعلمی.
---------- (الف: 1387 ش)، شیعه در اسلام، به‌کوشش: سید‌هادی خسروشاهی، قم: بوستان کتاب، چاپ چهارم.
---------- (ب: 1387 ش)، مجموعه رسائل، به کوشش: سید هادی خسروشاهی، ج 1، قم: بوستان کتاب.
---------- (ج: 1387 ش)، قرآن در اسلام، به کوشش: سید هادی خسروشاهی، قم: بوستان کتاب، چاپ دوم.
لاهیجی، محمدجعفر (1386 ش)، شرح رساله المشاعر، تحقیق: سیدجلالالدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب.
مصطفوی، حسن، (1371 ش) التحقیق فی الکلمات القرآن الکریم، ج 13 و 14، قم: وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی.
مطهری، شهید‌مرتضی (1378 ش)، مجموعه آثار، ج 4، قم: صدرا.
مصباح‌یزدی، محمدتقی (1380 ش)، آموزش عقائد، قم: نشر بین‌الملل سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ پنجم.
موسوی همدانی، محمد (1385 ش)، ترجمه تفسیر المیزان، ج 13، قم: دفتر انتشارات اسلامی (وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم)
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 379 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 261 |
||