تعداد نشریات | 55 |
تعداد شمارهها | 1,837 |
تعداد مقالات | 14,645 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,747,654 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,740,622 |
موضوعات پنهان در دادرسی مدنی ایران و فرانسه | ||
پژوهش حقوق خصوصی | ||
مقاله 1، دوره 11، شماره 41، دی 1401، صفحه 9-40 اصل مقاله (1.06 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jplr.2023.68746.2695 | ||
نویسندگان | ||
خیرالله هرمزی* 1؛ معصومه کشتکاری2 | ||
1دانشیار حقوق خصوصی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دوره دکتری حقوق خصوصی دانشگاه علامه طباطبائی،تهران، ایران | ||
چکیده | ||
موضوع دعوا را ادعاهای طرفین در دادخواست و لوایح دفاعی تعیین میکند و به این_ترتیب، قلمرو حرکت دادگاه در فرایند رسیدگی معین میشود؛ اما از میان عناصر مطرحشده از سوی طرفین، موضوعاتی وجود دارد که هیچیک از طرفین بهطور صریح بهمنظور بهرهمندی از آثار حقوقی به آنها استناد نمیکند، ولی دادرس با توجه به اختیاراتی که دارد از آنها مطلع میشود؛ چراکه ناشی از ادعاهای کلیتر طرفین یا اسنادی است که در پرونده ارائه گردیده است ؛ به این امور در دادرسی مدنی «موضوعات پنهان» گفته میشود. پرسش این است که آیا با توجه به اصل تسلط، رسیدگی به این موضوعات از طرف دادگاه امکانپذیر است؟ بررسی ابعاد مختلف امر حاکی از آن است که پذیرش صلاحیت دادرس در شناسایی این موضوعات بهمنظور بهرهمندی از آنها، ابهاماتی بههمراه دارد. ازآنجا که در دادرسی مدنی فرانسه صلاحیت دادرس در شناسایی و بهرهمندی از موضوعات پنهان مورد مناقشه نیست، در این نوشتار تلاش شده است با تمرکز بر حقوق فرانسه به این ابهامات پاسخ داده شود. بهنظر میرسد در نظام حقوقی ایران علیرغم نبود دکترین حقوقی مبسوط در این زمینه، میتوان ردّپای موضوعات پنهان را در احکام صادره از دادگاهها دید. | ||
کلیدواژهها | ||
اصل بیطرفی دادرس؛ اصل تسلط اصحاب دعوا؛ خواستۀ ضمنی؛ موضوعات پنهان؛ وحدت دعوا | ||
مراجع | ||
- تکاپو، فریدالدین، مقایسه رسیدگی موضوعی و حکمی، رسالۀ دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی با راهنمایی دکتر خیرالله هرمزی، 1399.
- جعفری لنگرودی، محمدجعفر، دانشنامۀ حقوقی، ج ۲، (تهران: انتشارات امیر کبیر، چ 5، 1375).
- -----------------------، دانشنامۀ حقوقی، ج 3، (تهران: انتشارات ابن سینا، چ 4، 1375).
- ------------------------، دایرهالمعارف علوم اسلامی قضایی، ج 1، (تهران: انتشارات گنج دانش، چ 3، 1381).
- حسنزاده، مهدی و فتحی، بدیع، «اثر ارتباط دعاوی مدنی بر سرایت شکایتپذیری آرا در ایران و فرانسه با تأکید بر رویۀ قضایی»، فصلنامۀ حقوق خصوصی، دانشگاه علامه طباطبایی، دورۀ 7، ش 25 (زمستان 1397).
- خدابخشی، عبدالله، تمایز بنیادین حقوق مدنی و حقوق کیفری، (تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، چ 1، ۱۳۸۹).
- ------------، حقوق دعاوی، جلد 1، قواعد عمومی دعاوی، (تهران: شرکت سهامی انتشار، چ 4، 1400).
- -----------، مبانی فقهی آیین دادرسی مدنی و تأثیر آن در رویۀ قضایی، ج 1، (تهران: شرکت سهامی انتشار، چ 1، 1390).
- ریموند، مارتین، اصول راهبردی دادرسی مدنی، ترجمۀ اسماعیل شایگان، (تهران: نشر میزان، 1395).
- سماواتی، حشمتالله، خسارات ناشی از عدم انجام تعهدات قراردادی، (تهران: انتشارات خط سوم، چ 3، 1385).
- شمس، عبدالله، «سبب و امور موضوعی وتوصیف آن ها در دعوای مدنی»، نشریۀ تحقیقات حقوقی، ش 65 (بهار 1393).
- غمامی، مجید، آذین، سید محمد، «نقش متقابل دادرس و اصحاب دعوا در اثبات و ارزیابی امور موضوعی در دادرسی مدنی»، فصلنامۀ حقوق، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، ش 2 (تابستان 1388).
- کاتوزیان، ناصر، اعتبار امر قضاوتشده در دعوای مدنی، (تهران: نشر میزان، چ 11، 1399).
- کاشانی، جواد و فتحی، بدیع، «مطالعۀ دعوای ضمنی، در دادرسی مدنی ایران و فرانسه با تأکید بر رویۀ قضایی»، فصلنامۀ مطالعات حقوقی، دانشگاه شیراز، دورۀ سیزدهم، ش 3 (پاییز 1400).
- محسنی، حسن، ادارۀ جریان دادرسی مدنی برپایه همکاری و در چارچوب اصول دادرسی، (تهران: شرکت سهامی انتشار، چ 3، 1393).
- ---------------، کد آیین دادرسی مدنی فرانسه، ج 1، (برگردان) (تهران: شرکت سهامی انتشار، چ 4، 1395).
- مذاکرات و آرای هیئت عمومی دیوانعالی کشور سال 1381، ج 8 (تهران، چ 1، 1384).
- هرمزی، خیرالله، «تغییر عناصر دعوا: شرحی بر مادۀ 98 قانون آیین دادرسی مدنی»، فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، ش 3 (بهار و تابستان 1392).
- هرمزی، خیرالله و تکاپو، فریدالدین، «لوازم عقلی دعوا»، فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، دانشگاه علامه طباطبایی، دورۀ نهم، ش 32 (پاییز 1399).
- دادنامۀ شمارۀ 982161700420 به تاریخ 23/3/1394 شعبۀ 87 دادگاه عمومی حقوقی تهران.
- دادنامۀ شمارۀ 1401390002720975 به تاریخ 9/3/1401، شعبۀ دوم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان بهارستان.
- دادنامۀ شمارۀ 140191390001543764 به تاریخ 19/2/1401، شعبۀ دوم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان بهارستان.
- دادنامۀ شمارۀ 9909978119501188 به تاریخ 27/11/1399، شعبۀ دهم دادگاه تجدیدنظر استان همدان.
- دادنامۀ شمارۀ 140128390002047135 به تاریخ 17/06/1401، شعبۀ پنجم دادگاه عمومی حقوقی دادگستری شهرستان همدان. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 365 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 406 |