کیفر سرقت در مرتبه چهارم از منظر فقه امامیه ‏«با مطالعه تطبیقی در فقه مذاهب اسلامی»

محمدیان, علی

doi:10.22054/jclr.2022.53620.2143

فهرست نشریات

اخذ رتبه توسط نشریه پژوهش‌های رهبری آموزش از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

اخذ رتبه «الف» توسط نشریه پژوهشنامه معارف قرآنی از وزرات علوم، تحقیقات و فناوری

نشست مشورتی مسئولان مجلات علمی دانشگاه علامه‌طباطبائی

نتایج ارزیابی علمی نشریات دانشگاه علامه طباطبائی در سال ۱۴۰۱; 19عنوان موفق به دریافت رتبه الف شدند.

تعداد نشریات	57
تعداد شماره‌ها	1,934
تعداد مقالات	15,385
تعداد مشاهده مقاله	36,412,205
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	21,919,124

	کیفر سرقت در مرتبه چهارم از منظر فقه امامیه ‏«با مطالعه تطبیقی در فقه مذاهب اسلامی»
فصلنامه پژوهش حقوق کیفری
مقاله 7، دوره 11، شماره 41، دی 1401، صفحه 175-201 اصل مقاله (536.84 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jclr.2022.53620.2143
نویسنده
علی محمدیان^*
عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق دانشگاه بزرگمهر قائنات، ایران
چکیده
مطابق نظریه رایج در فقه امامیه، فرجام کار سارقی که به کرات مرتکب سرقت شود، در مرتبه چهارم چیزی جز قتل و سلب حیات نخواهد بود. این دیدگاه اگرچه در ماده 278 ق.م.ا(مصوب 1392) نیز به تبعیت از مشهور فقیهان به رسمیت شناخته شده است؛ لکن مخالفت برخی از فقهای متأخر را از این حیث که خلاف احتیاط لازم در دماء است به همراه داشته است. شایان توجه آنکه مسئله مزبور در فقه مذاهب عامه نیز معرکه تضارب آرای فقیهان گشته و موجب شکلگیری استدلالهای گوناگون و بروز اقوال مختلف در مسئله گردیده است؛ لذا نوشتار حاضر افزون بر فقه امامیه، آرای موجود در فقه مذاهب اهل سنت را نیز در مطالعه گرفته است. نیکپیداست که ضرورت بحث از حیث مرتبط بودن آن با جان آدمیان غیرقابل انکار است. نتایج پژوهش نشان میدهد مختار مشهور فقیهان امامی خالی از مناقشه نبوده و قول به سلب حیات سارق، افزون بر نبود ادله کافی در اثبات آن، موجب تهجم بر دماء شده و مخالف مدلول قاعده درء الحد میباشد؛ افزون بر اینکه مقتضای قواعد اولیه باب نیز عدول از چنین دیدگاهی را اقتضا دارد.
کلیدواژه‌ها
سرقت؛ تکرار جرم؛ قتل سارق؛ فقه امامیه؛ فقه عامه

مراجع
آملى، میرزا محمدتقى، (1380ق)، مصباح الهدى فی شرح العروة الوثقى، چاپ اوّل، تهران، دفتر مؤلف. ابن رشد، ابوالولید محمد بن احمد، (1425ق)، بدایة المجتهد ونهایة المقتصد، چاپ اوّل، قاهره، دارالحدیث. ابن عابدین، محمدامین بن عمر، (1412ق)، رد المحتار على الدر المختار، چاپ دوّم، بیروت، دارالفکر. ابن قدامه، ابومحمد موفق الدین عبدالله بن أحمد، (1388ق)، المغنی، چاپ اول، مصر، مکتبة القاهره. ابن مودود موصلی، عبدالله بن محمود، (1356ق)، الاختیار لتعلیل المختار، چاپ اوّل، قاهره، مطبعة الحلبی. ابن‌‌حنبل، احمد بن محمد، (1421ق)، مسند احمد بن حنبل، چاپ اوّل، بیروت، مؤسّسة الرساله. ابن‌‌نجیم، عمر بن إبراهیم، (1422ق)، النهر الفائق شرح کنز الدقائق، چاپ اوّل، بیروت، دارالکتب العلمیه. ابوداود، سلیمان بن الأشعث، (بی‌‌تا)، سنن أبی داود، چاپ اوّل، صیدا، المکتبه العصریه. اردبیلى، احمد بن محمد، (1403ق)، مجمع الفائدة و البرهان، چاپ اوّل، قم، دفتر انتشارات اسلامى. انصارى، مرتضى بن محمدامین، (1416ق)، فرائد الاصول، چاپ پنجم، قم، مؤسّسة النشر الاسلامی. بجنوردى، حسن، (1418ق)، منتهى الاصول، چاپ اوّل، قم، بصیرتى. بدرالدین العینى، ابومحمد محمود، (1420ق)، البنایة شرح الهدایة، چاپ اوّل، بیروت، دارالکتب العلمیه. برقى، احمد بن محمد بن خالد، (1371ق)، المحاسن، چاپ دوّم، قم، دارالکتب الإسلامیه. بروجردى، آقا حسین طباطبایى، (1429ق)، جامع أحادیث الشیعة، چاپ اوّل، تهران، فرهنگ سبز. بغوی شافعی، ابومحمد الحسین بن مسعود، (1403ق)، شرح السنة، چاپ دوّم، بیروت، المکتب الإسلامی. بیهقی، احمد بن الحسین، (1424ق)، السنن الکبرى، چاپ اوّل، بیروت، دارالکتب العلمیه. تنوخی حنبلی، زین الدین، (1424ق)، الممتع فی شرح المقنع، چاپ سوّم، مکة المکرمة، مکتبة الأسدی. ثعلبی بغدادی، ابومحمد عبدالوها، (بی‌‌تا)، المعونة على مذهب عالم المدینة، مکه، المکتبة التجاریه. حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، (1411ق)، المستدرک على الصحیحین، بیروت، دارالکتب العلمیه. حرّ عاملی، محمد بن حسن، (1409ق)، وسائل الشیعة، چاپ اوّل، قم، مؤسّسة آل البیت. حلّى، یحیى بن سعید، (1405ق)، الجامع للشرائع، چاپ اوّل، قم، مؤسّسة سیدالشهداء. خمینی، روح الله، (1414ق)، بدائع الدرر فی قاعده نفی الضرر، قم، مؤسّسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی. خمینى، روح اللّه، (بی‌‌تا)، تحریر الوسیلة، چاپ اوّل، قم، مؤسّسة مطبوعات دار العلم. خوانسارى، احمد بن یوسف، (1405ق)، جامع المدارک، چاپ دوّم، قم، اسماعیلیان. خویى، ابوالقاسم، (1422ق)، مبانی تکملة المنهاج، چاپ اوّل، قم، مؤسّسة إحیاء آثار الإمام الخوئی. دارقطنی، ابوالحسن علی بن عمر، (1424ق)، سنن الدارقطنی، بیروت، مؤسّسة الرسالة. دمشقی حنبلی، مصطفى، (1415ق)، مطالب أولی النهى، چاپ دوّم، دمشق، المکتب الإسلامی. رشیدرضا، محمد، (1414ق)، المنار، چاپ اوّل، بیروت، دارالمعرفه. سبزوارى، سید عبدالأعلى، (1413ق)، مهذّب الأحکام، چاپ چهارم، قم، مؤسّسة المنار. سرخسی، محمد بن احمد، (1414ق)، المبسوط، بیروت، دارالمعرفه. شهید اول، محمد بن مکى، (1410ق)، اللمعه الدمشقیه، چاپ اوّل، بیروت، دارالتراث. شهید ثانى، زین الدین بن على، (1410ق)، الروضه البهیه، چاپ اوّل، قم، داورى. شیبانی، محمد بن الحسن بن فرقد، (1433ق)، الأَصل، چاپ اوّل، بیروت، دار ابن حزم. صدوق، على بن بابویه، (بی‌‌تا)، مجموعة فتاوى ابن بابویه، چاپ اوّل، قم، چاپخانه اخلاص. صدوق، محمّد بن على، (1413ق)، من لا یحضره الفقیه، چاپ دوّم، قم، دفتر انتشارات اسلامى. صدوق، محمّد بن على، (1415ق)، المقنع، چاپ اوّل، قم، مؤسّسة امام هادى. صدوق، محمّد بن على، (1406ق)، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، چاپ دوّم، قم، دارالشریف. طوسى، محمد بن حسن، (1407ق)، الخلاف، چاپ اوّل، قم، دفتر انتشارات اسلامى. طوسى، محمد بن حسن، (1407ق)، تهذیب الأحکام، چاپ چهارم، قم، دار الکتب الإسلامیه. علامه حلی، حسن بن یوسف، (1410ق)، إرشاد الأذهان، چاپ اوّل، قم، دفتر انتشارات اسلامى. عمانى، ابن ابى عقیل، (بی‌‌تا)، مجموعة فتاوى ابن أبی عقیل، چاپ اوّل، قم، چاپخانۀ اخلاص غزالی، ابوحامد محمد بن محمد، (1417ق)، الوسیط فی المذهب، چاپ اوّل، قاهره، دارالسلام. فاضل لنکرانى، محمد، (1430ق)، دراسات فی الأصول، قم، مرکز فقه الائمه الاطهار( ع). فاضل هندى، محمد بن حسن، (1416ق)، کشف اللثام، چاپ اوّل، قم، دفتر انتشارات اسلامی. قدوری، احمد بن محمد بن احمد، (1427ق)، التجرید، چاپ دوّم، قاهره، دارالسلام. کلینى، محمد بن یعقوب، (1407ق)، الکافی(ط- الإسلامیه)، چاپ چهارم، تهران، دارالکتب الإسلامیه. گلپایگانى، محمدرضا، (1412ق)، الدر المنضود فی أحکام الحدود، چاپ اوّل، قم، دارالقرآن الکریم. ماوردی، ابوالحسن علی بن محمد، (1419ق)، الحاوی الکبیر، چاپ اوّل، بیروت، دارالکتب العلمیة. مجلسى، محمد باقر، (1404ق)، مرآة العقول، چاپ دوّم، تهران، دار الکتب الإسلامیه. مجلسى، محمدباقر، (1406ق)، ملاذ الأخیار، چاپ اوّل، قم، کتابخانه آیة الله مرعشى نجفی محقق حلی، جعفر بن حسن، (1408ق). شرائع الإسلام، چاپ دوّم، قم، مؤسّسة اسماعیلیان. مرعشى، شهاب الدین، (1424ق). السرقة على ضوء القرآن و السنة، چاپ اوّل، قم، کتابخانه آیة الله مرعشى. مزنی، اسماعیل بن یحیى، (1410ق)، مختصر المزنی(مطبوع ملحقا بالأم للشافعی)، بیروت، دارالمعرفه. مظفر، محمدرضا، (1375ش)، أصول الفقه، چاپ پنجم، قم، اسماعیلیان، قم. مغربى، نعمان بن محمد، (1385ق). دعائم الإسلام، چاپ دوّم، قم، مؤسّسة آل البیت. مکارم شیرازى، ناصر، (1418ق)، أنوار الفقاهة- الحدود و التعزیرات، چاپ اوّل، قم، مدرسة امام علی(ع). مکارم شیرازى، ناصر، (1428ق)، انوار الأصول، چاپ دوّم، قم، مدرسة الامام علی بن ابی طالب( ع). مکارم شیرازى، ناصر، (1371ش)، تفسیر نمونه، چاپ دهم، تهران، دارالکتب الإسلامیه. موسوی عاملى، محمد بن على، (1411ق)، مدارک الأحکام، چاپ اوّل، بیروت، مؤسّسة آل البیت. میرزاى قمّى، ابوالقاسم، (1417ق)، غنائم الأیّام، چاپ اوّل، قم، دفتر تبلیغات اسلامى. نجفى، محمدحسن، (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، چاپ هفتم، بیروت، دار إحیاء التراث.
آمار تعداد مشاهده مقاله: 475 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 206

سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب

پیوندهای مفید

اخبار و اعلانات

آمار

کیفر سرقت در مرتبه چهارم از منظر فقه امامیه ‏«با مطالعه تطبیقی در فقه مذاهب اسلامی»