| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شمارهها | 2,199 |
| تعداد مقالات | 17,874 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,887,359 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,733,278 |
مقایسه اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی مبتنی بر بازیهای رایانهای و یکپارچگی حسی بر علائم نارساخوانی دانشآموزان | ||
| روانشناسی افراد استثنایی | ||
| دوره 13، شماره 49، فروردین 1402، صفحه 146-172 اصل مقاله (1.41 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jpe.2022.62970.2366 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم ویسمه* 1؛ مهناز استکی* 2؛ نوید میرزاخانی* 3 | ||
| 1دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی کودکان استثنایی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 2استادیار گروه روانشناسی تربیتی استثنایی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 3دکتری تخصصی روانشناسی کودکان استثنایی، مربی گروه کاردرمانی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| نارساخوانی شایعترین نوع اختلال یادگیری است، حدود 80 درصد مشکلات یادگیری را در برمیگیرد. هدف پژوهش حاضر مطالعه اثربخشی تقویت کارکردهای اجرایی مبتنی بر بازیهای رایانهای در مقایسه با تقویت یکپارچگی حسی بود. مطالعه حاضر در قالب یک طرح آزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون با کنترل و پیگیری انجام شد. جامعه آماری، تمام دانشآموزان با اختلال یادگیری دوره ابتدایی منطقه 2 و 5 تهران در سال 1400-1399 بودند. تعداد 30 دانشآموز 8 تا 11 ساله نارساخوان که معیارهای ورود به مطالعه را دارا بودند بهصورت نمونهگیری در دسترس انتخاب، از لحاظ سن، جنسیت، هوشبر همگن شدند، بهصورت تصادفی ساده در سه گروه 10 نفره قرار گرفتند. شرکتکنندگان در پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با استفاده از مقیاس هوش وکسلر کودکان نسخه چهارم، آزمون نارساخوانی، ان بک و نیمرخ حسی ارزیابی شدند. بعد از 4 ماه مرحله پیگیری اجرا شد. بهطور تصادفی، گروه آزمایش اول، مداخله آموزش کارکردهای اجرایی مبتنی بررایانه و گروه آزمایش دوم مداخله یکپارچگی حسی حرکتی را به مدت 20 جلسه 30 دقیقهای دریافت کردند. پس از اتمام پژوهش مداخلهها بر روی کنترل اجرا شد. دادهها با روش تحلیل واریانس دوعاملی آمیخته بررسی شد. نتایج نشان دادند علائم نارساخوانی در مرحله پسآزمون و پیگیری، بین گروههای (بازی رایانهای، یکپارچگی حسی، کنترل) تفاوت معنادار داشتند (p<.001). هر دو مداخله بر علائم نارساخوانی دانشآموزان مؤثر بودند، مداخله تمرینهای یکپارچگی حسی تأثیر پایدارتری بر علائم نارساخوانی داشت. درنهایت، توجه به الگوهای پردازش حسی و راهبردهای درمانی در تشخیص و آموزش دانشآموزان نارساخوان نتایج مؤثری دارد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| اختلال یادگیری ویژه؛ بازیهای رایانهای؛ کارکردهای اجرایی؛ نارساخوانی؛ یکپارچگی حسی | ||
| مراجع | ||
|
منابع
افروز، غلام علی.، کامکاری، کامبیز.، شکرزاده، شهره.، حلت، احمد. (1392). راهنمای اجرا، نمرهگذاری و تفسیر مقیاسهای هوش وکسلر کودکان. نسخه چهارم. تهران: نشر علم استادان
پرهون، کمال.، علیزاده، حمید.، حسنآبادی، حمیدرضا.، دستجردی کاظمی، مهدی. (1398). نیمرخ شناختی و زبانشناختی دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه و مشکل یادگیری. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی،9(34)، 29-1.
پرهون، کمال.، علیزاده، حمید.، حسنآبادی، حمیدرضا. (1400). ارزیابی و تشخیص اختلال یادگیری ویژه. تهران، انتشارات ارسباران.
پورفرهمند، مجتبی.، طاهر، محبوبه. (1399). اثربخشی بازیهای رایانهای مبتنی بر مهارتهای دیداری بر ادراک دیداری-شنیداری-فضائی و سرعت ردیابی خواندن دانش آموزان دارای اختلالهای یادگیری خاص. مجله ناتوانیهای یادگیری, 10(2), 7-24.
تقی زاده، طیبه.، نجاتی، وحید.، محمد زاده، علی .،اکبر زاده باغبان، علیرضا. (1393). بررسی سیر تحولی حافظه کاری شنیداری و دیداری در دانش آموزان مقطع ابتدایی. پژوهش در علوم توانبخشی، 10(2)،239-249.
جنسن، اریک. (2013). مغز و آموزش. مترجم: محمدحسین، لیلی، رضوی، سپیده. (1391). تهران: انتشارات مدرسه
حسین خانزاده، عباسعلی.، لطیف زنجانی، مونا.، طاهر، محبوبه. (1397). مقایسه اثربخشی توانبخشی حافظه کاری به کمک رایانه و روش چندحسی بر بهبود کارکردهای اجرایی دانش آموزان مبتلابه نارساخوانی. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، 8(29)، 60-35.
حسینی، مریم.، مرادی، علیرضا.، کرمی نوری، رضا.، حسنی، جعفر.، پرهون، هادی. (1395). بررسی اعتبار و روایی عاملی آزمون خواندن و نارساخوانی (نما). فصلنامه تازههای علوم روانشناختی، 18(1).
رنجبر، محمدجواد. (1398). مقایسه اثربخشی تمرین رایانهای شناختی و تمرینهای عملی عصب روانشناختی بر بهبود حافظه کار، کارکردهای اجرایی و عملکردهای خواندن دانش آموزان نارساخوان. رساله دکترا. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی.
ساداتی فیروزآبادی، سمیه .،عباسی، شهلا. (1396). اثربخشی درمان یکپارچگی حسی-حرکتی بر مشکلات خواندن در دانش-آموزان با ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانیهای یادگیری، 8(2)، 26-37.
علیزاده زارعی، مهدی.، ملکی، شیرین. (1396). یکپارچگی حسی، اختلالات آن و راهکارهای درمانی. تهران: ستایش هستی.
عیسی نژاد بوشهری، سولماز.، داداش پور آهنگر، مهری.، سلمآبادی، حسین.، عاشوری، جمال.، دشت بزرگی، زهرا. (1395). تأثیر بازیهای رایانهای بر توجه پایدار و حافظه فعال دانش آموزان پسر ابتدایی مبتلابه اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 59(5)، 321-311.
کامیابی، مرضیه.، تیموری، سعید.، مشهدی، علی. (1393). اثربخشی آموزش حافظه کاری بر کاهش مشکلات خواندن و بهبود حافظه کاری دانش آموزان نارساخوان. نشریه تعلیم و تربیت استثنایی. 14(2)، 41-33.
کریمی بحرآسمانی، ارسلان.، چرامی، مریم.، شریفی، طیبه.، غضنفری، احمد. (1400). مقایسه اثربخشی مداخله حافظه کاری و یکپارچگی حسی بر عملکرد ریاضی دانش آموزان با اختلال یادگیری ریاضی. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 1(34)، 49-61.
میرزاخانی، نوید.، استکی، مهناز.، شهریاری احمدی، منصوره .، کوچک انتظار، رؤیا. (1398). مقایسه ویژگیهای مؤلفههای نسخه فارسی آزمون نیمرخ حسی 2 در کودکان مبتلابه اختلال اتیسم و اختلال یادگیری و بهنجار. فصلنامه علمی -پژوهشی طب توانبخشی
میرزاخانی، نوید.، شهبازی، مرجان.، علیزاده زارعی، مهدی. (1398). نیمرخ حسی 2. تهران: ستایش هستی.
References
Akyürek, G., & Bumin, G. (2019). An Investigation of Executive Function in Children with Dyslexia. Psychiatry and Behavioral Sciences, 9(1-2), 10-7
American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed). Washington, DC: Auteurs, 2013.
Barkly, R. Attention –deficit hyperactivity disorder. New York: The Guilford Press. 2015 [Link]
Caldani, S., Gerard, C. L., Peyre, H., & Bucci, M. P. (2020). Visual attentional training improves reading capabilities in children with dyslexia: An eye tracker study during a reading task. Brain Sciences, 10(8), 558.
Fälth, L., Gustafson, S., Tjus, T., Heimann, M. & Svensson, I. (2013). Computer-assisted interventions targeting reading skills of children with reading disabilities– A longitudinal study. Dyslexia Journal, 19(1), 37–53
Fisher, E. L., Barton-Hulsey, A., Walters, C., Sevcik, R. A., & Morris, R. (2019). Executive functioning and narrative language in children with dyslexia. American journal of speech-language pathology, 28(3), 1127-1138.
García-Redondo, P., García, T., Areces, D., Núñez, J. C., & Rodríguez, C. (2019). Serious games and their effect improving attention in students with learning disabilities. International journal of environmental research and public health, 16(14), 2480.
Goulème, N., Delorme, R., Villeneuve, P., Gérard, C. L., Peyre, H., & Bucci, M. P. (2019). Impact of somatosensory input deficiency on subjective visual vertical perception in children with reading disorders. Frontiers in neurology, 10, 1044
Hoskyn, M. J, Iarocci, G, Young, AR. Executive functions in children’s everyday lives: A handbook for professionals in applied psychology. Oxford University Press. 2017; 217-240. [Link]
Mirzakhani N, Zeynali R, Fendereski T, Dehghan F, Malak H. Normalization of sensory profile questionnaires in Iranian children (5-12-year-old) Rehab Sch Shaid Beheshti Univ Med Sci 2012; 9(3): 123-128 (Persian).
Motamedi, M., Beirman, K., and Cynthia L. H-P. Rejection Reactivity, Excutive function Skills, and social adjustment prblems of Interractive and Hyperactivity Kindergarteners. Social Development. 2016: 25 (2), 322-339. [Link]
Peters, J. L., Crewther, S. G., Murphy, M. J., & Bavin, E. L. (2021). Action Video Game Training improves Text Reading Accuracy, Rate and Comprehension in Children with Dyslexia: A Randomized Controlled Trial.
Tannock, R. (2013). Rethinking ADHD and LD in DSM-5: proposed changes in diagnostic criteria. J Learn Disabil, 46(1), 5-25. doi:10.1177/0022219412464341
Shahbazi, M., Mirzakhany, N., Alizadeh Zarei, M., Zayeri, F., & Daryabor, A. (2021). Translation and cultural adaptation of the Sensory Profile 2 to the Persian language. British Journal of Occupational Therapy, Vol. 0(0) 1–12
Staden, A. V., & Purcell, N. (2016). Multi-Sensory Learning Strategies to Support Spelling Development: a Case Study of Second-Language Learners with Auditory Processing Difficulties. International Journal on Language, Literature and Culture in Education, 3(1), 40-46.
Westendorp, M., Hartman, E., Houwen, S., Huijgen, B. C., Smith, J., & Visscher, C. (2014). A longitudinal study on gross motor development in children with learning disorders. Research in developmental disabilities, 35(2), 357-363. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,334 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,001 |
||