اثربخشی رویکرد مبتنی بر شفقت بر ناگویی هیجانی و احساس انسجام در مادران دارای فرزند کم‌توان ذهنی

محمودی, جعفر; مصباح, ایمان; رضایی شریف،, علی

doi:10.22054/jpe.2023.72796.2557

فهرست نشریات

اخذ رتبه توسط نشریه پژوهش‌های رهبری آموزش از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

اخذ رتبه «الف» توسط نشریه پژوهشنامه معارف قرآنی از وزرات علوم، تحقیقات و فناوری

نشست مشورتی مسئولان مجلات علمی دانشگاه علامه‌طباطبائی

نتایج ارزیابی علمی نشریات دانشگاه علامه طباطبائی در سال ۱۴۰۱; 19عنوان موفق به دریافت رتبه الف شدند.

تعداد نشریات	57
تعداد شماره‌ها	1,931
تعداد مقالات	15,383
تعداد مشاهده مقاله	36,364,884
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	21,896,383

	اثربخشی رویکرد مبتنی بر شفقت بر ناگویی هیجانی و احساس انسجام در مادران دارای فرزند کم‌توان ذهنی
روانشناسی افراد استثنایی
دوره 13، شماره 50، تیر 1402، صفحه 255-286 اصل مقاله (1.23 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jpe.2023.72796.2557
نویسندگان
جعفر محمودی¹؛ ایمان مصباح¹؛ علی رضایی شریف،^* ²
¹دانشجوی دکتری مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شتاسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
²دانشیار گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شتاسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
چکیده
پژوهش حاضر باهدف اثربخشی رویکرد مبتنی بر شفقت بر ناگویی هیجانی و احساس انسجام در مادران دارای فرزند کم‌توان ذهنی انجام شد. مطالعه حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری، مادران دارای فرزند کم‌توان ذهنی در شهر مرند بود که از سال‍ 1396 تا 1401 در اداره بهزیستی برای فرزندان خود پرونده معلولیت داشتند و تعداد 30 نفر از آن‌ها که شرایط ورود به مطالعه را داشتند، به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. آموزش رویکرد مبتنی بر شفقت طی 8 جلسه برای گروه آزمایش به اجرا درآمد و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند. داده‌ها به‌وسیله مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو (1994) و احساس انسجام آنتونوسکی (1987) در سه مرحله ارزیابی جمع‌آوری و از طریق آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 22 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد درمان مبتنی بر شفقت بر ناگویی هیجانی و احساس انسجام اثربخش بوده است (05/0P<). همچنین نتایج مرحله پیگیری نشان داد که اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر ناگویی هیجانی و احساس انسجام مادران دارای فرزند کم‌توان ذهنی پایدار بوده است. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، متخصصان حوزه روانشناسی و مشاوره می‍توانند به‌منظور کاهش ناگویی هیجانی و افزایش احساس انسجام مراقبان فرزندان کم‌توان ذهنی از برنامه‍های آموزشی مبتنی بر رویکرد شفقت استفاده نمایند.
کلیدواژه‌ها
احساس انسجام؛ درمان مبتنی بر شفقت؛ کم‌توانی ذهنی؛ ناگویی هیجانی

مراجع
منابع احمدی ملایری، گل‍مهر؛ رحمانی، محمدعلی؛ پوراصغر، مهدی. (1401). اثربخشی درمان شفقت متمرکز بر خود بر ناگویی هیجانی و پرخاشگری در زنان مبتلابه اختلال ملال پیش از قاعدگی. سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت. 6، (4)، 98-88. URL: http://islamiclifej.com/article-1-1369-fa.html اردشیرزاده، مهتاب؛ بختیارپور، سعید؛ همایی، رضوان؛ افتخار صعادی، زهرا. (1399). اثربخشی شفقت‍درمانی بر انسجام خود، سازگاری پس از طلاق و افکار خودآیند منفی در زنان مطلقه، نشریه روان پرستاری، 8 (6)، 62-71. URL: http://ijpn.ir/article-1-1686-fa.html آقا یوسفی، علیرضا؛ شریف، نسیم. (1389). بررسی همبستگی بین بهزیستی روانی و حس انسجام در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی – واحد تهران مرکز. پژوهنده (مجله پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی). 15 (9) (پیاپی 78): 273-279. URL: http://pajoohande.sbmu.ac.ir/article-1-1046-fa.html آقالر، صدیقه؛ اکرمی، لیلا. (1400). اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر نشانه‍های افسردگی، نشخوار فکری و شفقت به خود در مادران دارای کودک کم‍توان ذهنی خفیف، دوفصلنامه علمی روانشناسی بالینی و شخصیت، 2 (1) (پیاپی 38)، 57-45. DOI: https://dx.doi.org/10.22070/cpap.2022.7261.0 امجدیان، فرزانه؛ جعفری، اصغر؛ قمری، محمد. (1401). مقایسه اثربخشی آموزش شفقت‍خود و درمان هیجان‍مدار در کاهش آسیب‍پذیری روانی بدنی مادران کودکان با ناتوانی – یادگیری، روانشناسی افراد استثنایی، سال دوازدهم، شماره 47، 115-149. DOI: 20011007/jpe.101105025601702 بشرپور، سجاد؛ علمردانی صومعه، سجاد؛ شاه‍محمدزاده، یحیی. (1393). نقش ناگویی خلقی و ابرازگری هیجانی در پیش‍بینی علائم جسمانی‍سازی در دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 13 (10): 961-972. URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-2312-fa.html بهادری خسروشاهی، جعفر؛ حبیبی کلیبر، رامین. (1395). تأثیر آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر معناداری زندگی و خودافشایی هیجانی در مادران دارای فرزند کم‍توان ذهنی. فصلنامة افراد استثنایی. 6(23): 85-108. https://doi.org/10.22054/jpe.2016.7368 تاجدین، احمدعلی؛ آل یاسین، علی؛ حیدری، حسن؛ داودی، حسین. (1399). مقایسه اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت و واقعیت درمانی بر ناگویی هیجانی در مددجویان مرد زندانی. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روان‌شناختی. ۱۹ (۹۵):1519-1532. URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-835-fa.html حسن لاریجانی، مارال؛ حسین‍ثابت، فریده؛ برجعلی، احمد. (1399). اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر ناگویی هیجانی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس، مجله مطالعات ناتوانی. 124 (10): 1-10. URL: http://jdisabilstud.org/article-1-1498-fa.html حسینی، مریم؛ عبدخدایی، محمد‍سعید. (1395). تأثیر آموزش شادکامی به شیوه شناختی – رفتاری فوردایس بر میزان احساس انسجام روانی بیماران دیابتی نوع دو، مجله دانشکده علوم پزشکی نیشابور. 4 (4): 1-12. https://civilica.com/doc/643935 رستم پور برنجستانکی، محدثه؛ عباسی، قدرت‍اله؛ میرزائیان، بهرام. (1399). اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر بهبود انعطاف‍پذیری روان‍شناختی و کاهش خود‍انتقادی در مادران دارای کودکان کم‍توان ذهنی، دو فصلنامه مشاوره کاربردی، دانشگاه شهید چمران. 10، 10، (2): 1-24. DOI: 10.22055/jac.2020.33836.1749 سرلک، فروزان؛ سجادیان، ایلناز. (1395). مقایسه ناگویی هیجانی، مهارت‍های ارتباطی اضطراب و افسردگی در افراد هم‍وابسته و عادی. مجله روان‍شناسی اجتماعی. 4 (40): 75-88. https://psychology.ahvaz.iau.ir/article_530956_ad7de09ca7fe384fd9e2f74ec516bd0f.pdf صفاری‍نیا، مجید؛ مرتضایی کرهرودی، زهره؛ علیپور، علی. (1401). اثربخشی شفقت‍درمانی متمرکز بر خود بر افسردگی، اضطراب و رضایت جنسی در بیماران زن مبتلا به ناباروری، فصلنامه خانواده‌درمانی کاربردی. 3 (3)(پیاپی 12): 457-473. http://www.aftj.ir/article_159293_613760da6c1b608fb563ace3f30eee2e.pdf طاهری، محمد؛ پورمحمدرضای تجریشی، معصومه؛ سلطانی‍بهرام، سعید. (1391). رابطه‍ سبک دلبستگی و امید به زندگی در مادران دارای فرزند پسر کم‍توان ذهنی آموزش‍پذیر، مجله اصول بهداشت روانی. 14 (1): 24-35. http://ensani.ir/file/download/article/20121212102057-9434-28.pdf علی‍پور، احمد؛ شریف، نسیم. (1391). بررسی روایی و پایایی پرسشنامه حس‍انسجام در دانشجویان، پژوهنده (مجله پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی).17 (1)(پی‌درپی 85): 56-50. file:///C:/Users/2022/Downloads/pajoohande-v17n1p50-en.pdf غفاری، مظفر، اسمعلی، احمد؛ آتش‍گیر، اکبر؛ حکم‍آبادی، سمانه. (1397). بررسی ارتباط حس انسجام و دلسوزی نسبت به زندگی دیگران با نگرش پرستاران نسبت به آموزش بیماران: میانجی‍گری هوش شخصی، فصلنامه پرستاری، مامایی و پیراپزشکی، 4 (2)، 38-27. URL: http://sjnmp.muk.ac.ir/article-1-163-fa.html محمدزاده، علی. (1390). بررسی ویژگی‍های روان‍سنجی آزمون 13 پرسشی حس‍انسجام آنتونوسکی. پایان‍نامه کارشناسی ارشد روانشناسی. دانشگاه پیام نور، تهران. محمودپور، عبدالباسط؛ دهقانپور، ثنا؛ ایجادی، سحر؛ محمدی، شهلا. (1400). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر تحمل پریشانی و احساس گناه مادران دارای کودکان معلول جسمی حرکتی. پژوهش‌های مشاوره. ۲۰ (۷۹):269-289. URL: http://irancounseling.ir/journal/article-1-1324-fa.html محمودی، مهسا؛ صابری، هائیده؛ بشردوست، سیمین. (1401). پیش‌بینی پریشانی روان‌شناختی بر اساس ترومای دوران کودکی با نقش میانجی ناگویی هیجانی. تازه‌های علوم شناختی. ۲۴ (۳):41-56. URL: http://icssjournal.ir/article-1-1443-fa.html موسوی، سید‍مرتضی؛ خواجوند‍خوشلی، افسانه؛ اسدی، جوانشیر؛ عبدالله‍زاده، حسن. (1400). مقایسه اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تحمل پریشانی در زنان مبتلابه لوپوس اریتماتوز سیستمیک، مجلۀ علوم روان‌شناختی، 20 (99): 453-469. URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-860-fa.html میلانی فر، بهروز. (1400). روانشناسی کودکان و نوجوانان استثنایی. تهران: نشر قومس. ناصحی، نغمه؛ راه‍نجات، امیرمحسن؛ طاهری، نجمه؛ معینی، فاطمه؛ روستایی، مرتضی؛ ناظمی، محسن. (1399). بررسی اثربخشی شفقت‍درمانی گروهی بر بهبود علائم و کیفیت زندگی در اختلال پرخوری عصبی (بولیمیا). علوم پیراپزشکی و بهداشت نظامی. ۱۵ (۱):35-42. URL: http://jps.ajaums.ac.ir/article-1-217-fa.html نریمانی، محمد؛ عینی، ساناز. (1399). ارتباط معنای زندگی، خوددلسوزی و حس‍انسجام با میزان استرس ادراک‍شده بیماران مبتلابه سرطان، نشریه مراقبت سرطان. 1(3): 1-10. URL: http://ijca.ir/article-1-94-fa.html نصراللهی، بیتا؛ آقایی، وحیده. (1401). مقایسه ناگویی هیجانی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در افراد دارای نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر و اجتماعی، سوءمصرف مواد و افراد سالم. رویش روان‌شناسی. ۱۱ (۴): 217-228. URL: http://frooyesh.ir/article-1-3602-fa.html نیاستی، نرجس؛ قربان شیرودی، شهره؛ خلعتبری، جواد؛ تیزدست، طاهر. (1400). اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر روش‍های درمان متمرکز بر شفقت، درمان متمرکز بر هیجان و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر میزان تحمل پریشانی و تکانش‍گری نوجوانان دارای رفتارهای پرخاشگرانه، فصلنامه سبک زندگی با محوریت سلامت، 5(4): 107-114. Downloaded from islamiclifej.com on 2023-06-06 یوسفی‍افراشته، مجید.، و رضایی، شمسی. (1400). معنویت و کیفیت زندگی در سالمندان: نقش میانجی خودشفقت‍ورزی و احساس انسجام. روانشناسی پیری. 7(2): 137-151. DOI: 10.22126/jap.2021.6358.1526 یوسفی، زهرا؛ سبحانی، مریم. (1397). اثربخشی آموزش کیفیت زندگی درمانی بر فرسودگی شغلی و ابعاد آن در کارکنان زن، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی. 10 (37): 9-30. https://jcoc.sbu.ac.ir/article_99905_184abf9164b6eff7c44b57bbb640434a.pdf References American psychiatric association. (2022). Diagnostic and statistical manual of mental disorder: fifth edition, text revision, DSM-5-TRTM, American Psychiatric Association. Washington, DC: Author. Antonovsky A. (1993). The structure and properties of the sense of coherence scale. Social Science & Medicine. 36 (6):725-733. https://doi.org/10.1016/0277-9536(93)90033-Z Boersma K, Håkanson A, Salomonsson E, Johansson I. (2015). Compassion focused therapy to counteract shame, self- criticism and isolation. A replicated single case experimental study for individuals with social anxiety. Journal of Contemporary Psychotherapy. 1, 45(2):89-98. Breines, J. G., & Chen, S. (2012). Self-compassion increases self- improvement motivation. Personality and Social Psychology Bulletin, 38(9), 1133–1143. https://doi.org/10.1177/0146167212445599 Chaddha A, Robinson EA, Kline-Rogers E, Alexandris-Souphis T, Rubenfire M. (2016). Mental health and cardiovascular disease. The American journal of medicine. 129(11):1145-8. DOI:10.1016/j.amjmed.2016.05.018 Chen J, Xu T, Jing J, Chan RC. (2011). Alexithymia and emotional regulation: a cluster analytical approach. BMC Psychiatry. 11: 33. DOI:10.1186/1471-244X-11-33 Chumbler, N. R., Kroenke, K., Outcalt, S., Bair, M., Krebs, E., Wu, J., & Yu, Z. (2013). Association between sense of coherence and health-related quality of life among primary care patients with chronic musculoskeletal pain. Health Quality of Life Outcomes, 11, Article 216. DOI:10.1186/1477-7525-11-216 Dubey A, Pandey R. (2013). Mental health problems in alexithymia: Role of positive and negative emotional experiences. Journal of Projective Psychology & Mental Health. 20(2): 128–136. https://psycnet.apa.org/record/2013-31741-009 Elfassi Y, Braun‐ Lewensohn O, Krumer‐ Nevo M, Sagy S. (2016). Community sense of coherence among adolescents as related to their involvement in risk behaviors. Journal of Community Psychology.44(1):22-37. DOI:10.1002/jcop.21739 Ferguson S, Browne J, Taylor J, Davis D. (2016). Sense of coherence and women ׳s birthing outcomes: A longitudinal survey. Midwifery.34:158-65. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-2454507/v1 Gilbert, P. (2009). Introducing compassion-focused therapy. Advances in psychiatric treatment, 15(3), 199-208. DOI:10.1192/apt.bp.107.005264 Gilbert, P., & Procter, S. (2006). Compassionate mind training for people with high shame and self- criticism. Clinical Psychology and Psychotherapy, 13, 335-.973. Goldberg A, Scharf M, Wiseman H. (2017). Sense of coherence and parenting representation among parents of adolescents with type 1 diabetes. Journal of Pediatric Nursing.35:3 –7. DOI:10.1016/j.pedn.2017.01.011 Goldberg A. (2015). Sense of coherence and resolution with diagnosis among parents of adolescents with type 1 diabetes. Journal of pediatric nursing. 30(6):862-7. DOI:10.1016/j.pedn.2015.06.004 Gupta, R. K., & Kaur, H. (2010). "Stress among parents of children with intellectual disability". Asia Pacific Disability Rehabilitation Journal, 21(2), 118-126. DOI:10.3329/BJMS.V12I1.13354 Hocken, K., & Taylor, J. (2021). Compassion-focused therapy as an intervention for sexualoffending. In Forensic Interventions for Therapy and Rehabilitation. Routledge. 189-219. DOI:10.4324/9780429262074-9 Hollis, C., Falconer, C. J., Martin, J. L., Whittington, C., Stockton, S., Glazebrook, C., & Davies, E. B. (2017). Annual Research Review: Digital health interventions for children and young people with mental health problems–a systematic and meta‐ review. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 58(4), 474-503. DOI:10.1111/jcpp.12663 Hussain S, Ahmed Z. (2014). Parental acceptance-rejection as predictor of alexithymia among students in GilgitPaskistan. Int J Inf Educ Technol. 4(3): 285-288. DOI: 10.7763/IJIET.2014.V4.414 Jackson, L. M. (2019). The psychology of prejudice: From attitudes to social action (2nd ed.). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/0000168-000 Keel, C., & Pidgeon, A. M. (2017). Mediating role of self-compassion, emotional regulation on the relationship between, and Psychological Distress. Journal of Basic and Applied Research, 3(3), 107-113. Krok, D., & Kleszczewska, A. (2019). Sense of coherence and psychological well-being in cardiac patients: Is the association mediated by self-efficacy. Archives of Psychiatry and Psychotherapy, 3: 15–24. DOI: https://doi.org/10.12740/APP/109754 Lander A. (2019). developing self- compassion as a resource for coping with hardship: Exploring the potential of compassion focused therapy. Child and Adolescent Social Work Journal. 36(6):655- 68. Langeland, E., & Wahl, A. K. (2009). The impact of social support on mental health service users’ sense of coherence: A longitudinal panel survey. International journal of nursing studies, 46(6), 231-237. DOI:10.1016/j.ijnurstu.2008.12.017 Li Z, Liu T, Han J, Li T, Zhu Q, Wang A. (2017). Confrontation as a Mediator between Sense of Coherence and Self-management Behaviors among Elderly Patients with Coronary Heart Disease in North China. Asian Nursing Research. 11 (3), 201 - 206. DOI:10.1016/j.anr.2017.08.003 Lloyd JL. (2017). Relationship between self-compassion, sense of coherence, coping strategies and perceived stress in clinical psychology trainees. Doctoral thesis, Staffordshire University & Keele University. https://core.ac.uk/download/pdf/157852703.pdf Lucre, K., & Clapton, N. (2021). The Compassionate Kitbag: A creative and integrative approach to compassion‐focused therapy. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice. 94: 497-516. DOI:10.1111/papt.12291
آمار تعداد مشاهده مقاله: 631 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 380

سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب

پیوندهای مفید

اخبار و اعلانات

آمار

اثربخشی رویکرد مبتنی بر شفقت بر ناگویی هیجانی و احساس انسجام در مادران دارای فرزند کم‌توان ذهنی