بازخوانی وضعیت حقوقی اَیادی غیرِعدوان بر مال غیر

شهند, جعفر; تقی‌زاده, ابراهیم; نقیبی, سیدابوالقاسم

doi:10.22054/jplr.2023.65467.2639

فهرست نشریات

اخذ رتبه توسط نشریه پژوهش‌های رهبری آموزش از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

اخذ رتبه «الف» توسط نشریه پژوهشنامه معارف قرآنی از وزرات علوم، تحقیقات و فناوری

نشست مشورتی مسئولان مجلات علمی دانشگاه علامه‌طباطبائی

نتایج ارزیابی علمی نشریات دانشگاه علامه طباطبائی در سال ۱۴۰۱; 19عنوان موفق به دریافت رتبه الف شدند.

تعداد نشریات	57
تعداد شماره‌ها	1,931
تعداد مقالات	15,383
تعداد مشاهده مقاله	36,352,623
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	21,889,793

	بازخوانی وضعیت حقوقی اَیادی غیرِعدوان بر مال غیر
پژوهش حقوق خصوصی
دوره 11، شماره 42، فروردین 1402، صفحه 221-246 اصل مقاله (1.15 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jplr.2023.65467.2639
نویسندگان
جعفر شهند^* ¹؛ ابراهیم تقی‌زاده²؛ سیدابوالقاسم نقیبی³
¹دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
²استاد گروه حقوق خصوصی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
³استاد گروه فقه و حقوق دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران
چکیده
بر پایۀ نظر مشهور فقها و غالب حقوق‌دانان، اصل اولی در تصرفات و استیلائات بر مال غیر بر مبنای ضمانی بودن ید استوار گردیده و تمام انواع و اقسام استیلا بر مال غیرْ محکوم‌ به ضمان ید و سبب ترتّب احکام ویژه غصب دانسته شده است. با توجه به تبعیت محض قانون‌گذار از دیدگاه فقها در وضع مواد ۳۰۱ الی ۳۲7 قانون مدنی و پذیرش نظر مشهور فقها، دیدگاه افراطی مزبور انتقاد جدی شارحان قانون مدنی را به‌همراه داشته است. اساساً تسرّی مقررات باب غصب درخصوص اَیادی غیرِعدوان که مبنای تصرّف در آن‌ها بر پایۀ جهلِ به‌ واقع و اشتباه و فقدان سوءنیت استوار است با اقتضائات عدالت و انصاف و مقتضای اصل برائت در مخالفت آشکار است؛ لذا در این نوشتار تلاش گردیده با استمداد از نظرات پراکندۀ فقهی و حقوقی و مواد قانونی مربوطه در راستای تعدیل نظر مشهور و تبیین مسئولیت اَیادی غیرِعدوان بر پایۀ احکام و قواعدِ برگرفته از سایر منابع ضمان قهری نظیر «اتلاف، تسبیب، دارا شدن بلاجهت و ...» برآییم.
کلیدواژه‌ها
ید ضمانی؛ عدوان؛ مسئولیت؛ غصب؛ اصل برائت

مراجع
بابایی، ایرج، حقوق مسئولیت مدنی و الزامات خارج از قرارداد، تهران. نشر میزان 1394؛ بیات، فرهاد، بیات، شیرین، حقوق مدنی، شرح جامع قانون مدنی، تهران، انتشارات ارشد، 1398؛ جعفری لنگرودی، محمدجعفر – مبسوط در ترمینولوژی حقوق. جلد 2، تهران، کتابخانه گنج دانش 1395؛ همو – مجموعه محشی قانون مدنی، چاپ چهارم، تهران، انتشارات گنج دانش 1391 حائری شاهباغ، سیدعلی، شرح قانون مدنی. جلد سوم، تهران کتابخانۀ گنج دانش، 1387؛ دارایی، محمدهادی، بررسی تأسیس Bailment در نظام کامن‌لا و مطالعۀ تطبیقی با حقوق ایران، مطالعات حقوق تطبیقی، صفحات 595 تا 617، 1397؛ زراعت، عباس، ترجمه و شرح العناوین انتشارات جنگل چاپ سوم، 1392؛ رستمی، محمد زمان، رستمی، محمدهادی، بررسی نوین درباره نقش تعدی و تفریط در مسئولیت مدنی و مقایسه آن با تقصیر، تهران، مجمع علمی فرهنگی مجد، اسفند 1396؛ صانعی، یوسف، درس‌نامه شماره 414، پایگاه اطلاع‌رسانی مرحوم آیت‌الله صانعی، 1384؛ صفایی، حسین، رحیمی، حبیب‌الله، مسئولیت مدنی و الزامات خارج از قرارداد، تهران، انتشارات سمت چاپ، پنجم. پاییز 1392؛ قاسم‌زاده، مرتضی، الزام‌ها و مسئولیت مدنی بدون قرارداد، تهران، بنیاد حقوقی میزان، 1390؛ کاتوزیان، ناصر، الزام‌های خارج از قرارداد (ضمان قهری). تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم، 1384؛ همو، دوره مقدماتی حقوق مدنی، وقابع حقوقی، چاپ دهم، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1385؛ همو، فلسفه حقوق، جلد سوم، تهران شرکت سهامی انتشار، 1377. همو، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، بنیاد حقوقی میزان، چاپ سی و چهارم، پاییز 1391 گرجی، ابوالقاسم، ید مالکی و ید ضمانی. مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، شمارۀ 1805/9، بهار 1366؛ محقق داماد، مصطفی، نظریۀ عمومی شروط التزامات در حقوق اسلامی، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی. 1388؛ همو، قواعد فقه (بخش مدنی)، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، 1397؛ مصباح، هادی، صابری، حسین، ناصر مقدم، حسین، پژوهش تطبیقی در مورد علی‌الید و الخراج و تبارشناسی، فقه و اصول سال 49، بهار 96.
آمار تعداد مشاهده مقاله: 242 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 244

سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب

پیوندهای مفید

اخبار و اعلانات

آمار

بازخوانی وضعیت حقوقی اَیادی غیرِعدوان بر مال غیر